7292101015

342 Miernictwo.

obejmujące stały błąd metra i wpływ temperatury. Według” przepisów katastru pruskiego błędy stałe łat, wzgL taśm stalowych, porównywanych z miarą normalną, nie powinny przekraczać granic następujących:

łata 5 m . . . 1,6 w w, taśma stalowa 20 m . . . 3,5 mm

„ 3 m ... 1,3 mm, „ „ 10 m . . . 2,4 mm.

Wykonanie pomiaru. Prostą mierzoną należy wytyczyć. Na terenie poziomym mierzy się wprost po terenie. Na terenie pochyłym i równym, np. wzdłuż drogi, motua mierzyć także po terenie, lecz trzeba zaniwelowaó irostą mierzoną, celem obliczenia długości poziomej, albo mierzy się schod-cami, układając miarę poziomo. Na terenie pochyłym i nierównym mierzy się wogólo schodkami; mierząc łatami można także układać łaty na terenie i odczytywać na pochyłomierzu dla każdego położenia łaty poprawkę długości, albo wykonać redukcję na poziom przez odsuwanie łaty, używając pochyłomierza automatycznego (por. „Zeitschrift fur Vcrmessungswesen“ 1910 str. 553, 1914 str. 429 i 473, 1922 str. 673). Podczas pomiaru schodkami należy: 1. dokładnie przyłożyć miarę, 2. wkierować ją w prostą mierzoną, 3. ułożyć miarę poziomo, 4. koniec miary dokładnie odpionowaó na terenie. Długość mierzy się wogóle dwa razy: na terenie poziomym w przeciwnych kierunkach, na terenie spadającym oba razy od punktu wyższego do niższego (pomiar z góry jest dokładniejszy). Notując wymiar, powinno się zapisać liczbę całych łat (taśm) i reszto długości, a potem całą długość prostej. Różnica dwóch pomiarów nie powinna przekraczać błędu dozwolonego. Wedle „Przepisów obowiązujących przy pomiarach metodą frygom i poligon." granice błędu dozwolonego oblicza się z równania

/ A l = 0,0002 1000 /.

Wartości A l można odczytać z tablicy 1.

Tablica 1.

Granice błędów dozwolonych A l przy pomiarze długości l

na terenie średnim.

Długość l	A l	Długość i	A \	Długość l	/i l	Długość l	A l
VI	cm	tn	cm	v\	cm	m	cm
i	i	156	9	465	17	823	25
6	o Am*	' 190	10		18	870	26
16	3	225	li	551 1	19	916	27
30		262		\| 596		963
	4	1	12				28
49
	5		13		2i		29
71 1	6		14	686		1057	30
97		381		731			.
!	7		15		23
125		422		777
	8		16		24
1 166 !		465		823

Dla terenu korzystnego zmniejsza się granice błędów o 20%. Dla terenu niekorzystnego zwiększa się granice błędów o 20%.