7293648263

szach Wypisane na skórze, ukryte pod filcem oraz Cokolwiek jest, snuje swą opowieść, w przypadku pozostałych utworów zostaje osłabiona albo wręcz rozmyta. Możemy uznać, że List do Pawki Marcinkiewicza broni tu honoru całego tomu, kłopot w tym, jak wobec uznania tego faktu odczytywać pozostałe teksty, nie tak ostentacyjnie, na jego tle, ujawniające, i tym samym wytwarzające dystans, nawiązania do wzorca.

Brak reakcji polemicznej wobec naśladowanej twórczości, śladów negacji czy prób karykatury, przy odrzuceniu epigoństwa, prowadzić może do ujrzenia w tekstach Podsiadły „metapastiszu”, czyli „stylizacji właściwej akcepta-tywnej”. Polega ona na „zbliżeniu do pastiszu” wynikającym z „pozornie wiernej reprodukcji stylu wzorca”³³. W istocie nie daje się do niego zredukować, realizując własne cele artystyczne w ramach własnej perspektywy światopoglądowej. Kłopot w tym, że dystans historyczny pomiędzy interesującymi nas dokonaniami jest znikomy, na skali historii literatury właściwie żaden, a jak zauważa np. Ireneusz Opacki: „świadoma stylizacja może nastąpić dopiero po utrwaleniu się »wzorca stylizacji«”³⁴. W przypadku rozpatrywanej sytuacji mamy tak naprawdę do czynienia z jednostkami należącymi do tego samego momentu w procesie historycznoliterackim. Trudno zatem uznać zawartość tomu niczyje, boskie za przykład aktywizacji i rein-terpretacji dziedzictwa literackiego, co w konsekwencji miałoby prowadzić do ustalania aktualnej tradycji³⁵. Trudno też uznać dykcję Stanisława Barańczaka za naznaczoną piętnem historyczności. Niewątpliwie przecież najbardziej nawet idiomatyczne osiągnięcia jego poetyki stanowią zasób „repertuaru form”, dostępnych także Podsiadle w ramach współtworzonej sytuacji historycznoliterackiej. Jak

³³Zob. na ten temat S. Balbus: Między stylami..., s. 64-68.

³⁴    I. Opacki: Krzyżowanie się postaci gatunkowych jako wyznacznik ewolucji poezji. W: Problemy teorii literatury. Wyboru dokonał H. Markiewicz. Seria 1: Prace z lat 1947-1964. Wrocław 1987, s. 164.

³⁵    Na temat reinterpretacji tradycji jako funkcji stylizacji zob. S. Balbus: Między stylami..., s. 19-21.

100