7355291045

przestrzeni. W tekście narracyjnym zostaje zakodowany za pomocą środków językowych, określony sposób interpretacji i rozumienia świata przez dziecko. Bokus '(1991, 2001) nawiązując do koncepcji tekstu Hallidaya i Hasan (1976), podkreśla, że tekst narracyjny to semantyczna jednostka języka w użyciu. Oznacza to, że tekst znajduje swój wyraz, realizuje się w wypowiadanych lub pisanych zdaniach, które umożliwiają przekaz informacji w sytuacji społecznej.

W strukturze tekstów narracyjnych konstruowanych przez dzieci wyróżniono dwa wymiary: linię narracji i pole narracji. Narrator ukazuje poprzez linię narracji uporządkowany w czasie i mający określony porządek przyczynowo-skutkowy łańcuch zdarzeń. Natomiast pole narracji pojawia się wtedy, gdy dla określenia stanu rzeczywistości w czasie narrator wprowadza do tekstu dodatkowe (dwie lub więcej) sytuacje odniesienia. Stwarzają one wtedy możliwość odzwierciedlenia tego, co w danym czasie odbywało się w przestrzeni kontrolowanej przez narratora. Ta przestrzeń może być bezpośrednio dostępna lub tylko wyobrażona. Pole narracji to stan rzeczywistości odniesienia w czasie ujmowany przez narratora z perspektywy różnych podmiotów obecnych w przestrzeni tekstu narracyjnego. Jakość linii narracji określają następujące kategorie zastosowane w analizie tekstów dzieci:

•    brak linii narracji: dziecko nazywa, wylicza, wymienia elementy, osoby widoczne na obrazku

•    zaburzona linia narracji: dziecko wylicza, wymienia elementy, osoby widoczne na obrazku, łącząc niektóre zdania pod względem semantycznym

•    częściowo spójna linia narracji (niepełna spójność logiczna i syntaktyczna): zdarzają się zdania izolowane, nie związane z fabułą, dziecko opisuje poszczególne oderwane od siebie fragmenty, wypowiedź jest statyczna, odbiorca musi się czasami domyślać przebiegu akcji

•    spójna linia narracji: dyscyplina logiczna i syntaktyczna, ciąg zdarzeń z zachowaniem następstwa czasowego, sytuacje odniesienia ukazane w aspekcie zależności przyczynowo-skutkowych lub/i teleologicznych.

B. Bokus, Tworzenie opowiadań przez dzieci O linii i polu narracji. Energeia, Kielce 1991, B. Bokus, Światfabidy w narracji dziecięcej. Energeia, Warszawa 2001