7368841584

Pytanie zawarte w tytule chcemy rozważyć z pozycji ludzi przygotowujących się do rozpoczęcia kariery zawodowej. Ambicje i pasje zawodowe można realizować w bardzo różnych formach, uruchomienie własnego biznesu jest tylko jednym z możliwych wariantów. Jakie najnowsze tendencje w gospodarce i jej otoczeniu decydują o względnej atrakcyjności opcji przedsiębiorczej na tle innych form aktywności zawodowej? Jak będzie się kształtował w najbliższych latach rynek pracy dla absolwentów szkół wyższych? Jakie ścieżki realizacji tzw. opcji przedsiębiorczej mają do dyspozycji ci, którzy się na nią zdecydowali? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć poniżej.

1. Przedsiębiorczość na świecie na przełomie XX i XXI wieku

Analizując podejście do przedsiębiorczości i przedsiębiorców w ujęciu historycznym, można zauważyć wyraźną ewolucję poglądów wobec sektora małych przedsiębiorstw, tradycyjnie kojarzonego z przedsiębiorczością. J. Schumpeter w swej przełomowej rozprawie Teoria rozwoju gospodarczego, opublikowanej po raz pierwszy w 1911 roku, wskazywał na kluczową rolę przedsiębiorcy w procesie rozwoju gospodarczego. Rola ta polegała na kreatywnej destrukcji istniejących struktur przemysłowych przez przedsiębior-ców-innowatorów, którzy wprowadzali nowe produkty i procesy technologiczne, burząc tym samym istniejący układ sił na rynku (Schumpeter, 1960). Praca Schumpetera zainicjowała kierunek postrzegania zjawiska przedsiębiorczości, zgodnie z którym działania przedsiębiorcze dotyczą przełomowych innowacji, nowych dziedzin i nowych pomysłów, a nie rozwiązań istniejących¹.

Tymczasem trendy rozwojowe nowych gałęzi przemysłu nie przebiegały zgodnie z koncepcją Schumpetera. Liczba uruchomionych firm była

1

S. Kwiatkowski słusznie zwraca uwagę na kontekst analizy Schumpetera - okresu początków systemu wielkoseryjnej produkcji przemysłowej, w którym decydującymi czynnikami produkcji były kapitał i ziemia, a takie czynniki, jak praca i wiedza odgrywały uboczną rolę (Kwiatkowski, 2002, s. 81-82). Były to więc warunki zasadniczo odmienne od panujących we współczesnej gospodarce (szerzej na temat roli przedsiębiorcy i przedsiębiorczości w gospodarce patrz Ekonomika i zarządzanie małą firmą, 2001, s. 23-33).