35
SYSTEM BIBLIOTECZNY JAKO POWSZECHNA USŁUGA SIECIOWA I BAZA DANYCH
„Interoperacyjność to cecha produktu lub systemu, którego interfejsy funkcjonują w pełnej zgodności, lak by współpracować z innymi produktami lub systemami, które istnieją bądź mogą istnieć w przyszłości, bez jakiegokolwiek ograniczenia dostępu lub ograniczonych możliwości implementacji”.
Warto podkreślić dwa aspekty interoperacyjności: brak ograniczeń oraz zdolność do współpracy z systemami, których jeszcze nie ma. Nie da się tego osiągnąć bez wypracowania w pełni otwartego standardu pozwalającego na dostęp do danych bibliotecznych bez pośrednictwa interfejsów użytkownika systemu bibliotecznego.
Czego oczekiwalibyśmy, budując własne środowiska pracy lub chcąc konsolidować wiele systemów? Mówiąc krótko - wszystkich danych, które wytworzyliśmy. Dlaczego bowiem mamy przepisywać z ekranu to, co już raz takim nakładem pracy umieściliśmy w systemie bibliotecznym?
W zakresie opisu bibliograficznego pożądana byłaby zatem możliwość zapytania nie tylko
0 typowe elementy wyszukiwawcze, ale także o zawartość każdego pola formatu MARC21
1 ich dowolną kombinację. W odpowiedzi system powinien nie tylko oferować pełną zawartość rekordu bibliograficznego, ale też umożliwiać śledzenie jego powiązań z rekordami egzemplarza, KHW i innymi rekordami bibliograficznymi. W rekordzie egzemplarza znajduje się szereg istotnych informacji - lokalizacja, cechy indywidualne egzemplarza, jak też informacja o dostępności. Poprzez rekord egzemplarza powinno być też możliwe dotarcie do statusu egzemplarza w systemie, gdyż to informacja kluczowa np. do podjęcia decyzji, czy informować czytelnika o tym materiale, czy nie.
W zakresie rekordu KI IW dobrze byłoby móc zapytać o numery kontrolne wskazujące, skąd ten rekord pochodzi. Dzięki temu można się dowiedzieć nie tylko o tym, w jakim stopniu bibliotekarze wykorzystują gotowe rekordy, ale również czy zachowują one spójność ze źródłem. Wbrew pozorom to wcale nie jest informacja interesująca wyłącznie badaczy - inteligentny system wyszukiwania może na tej podstawie nadawać rangi lub segregować wyniki, w zależności od przyjętej strategii. Równie przydatna byłaby informacja o tym, z jakimi rekordami bibliograficznymi powiązany jest dany rekord KI IW Można to oczywiście stwierdzić, porównując zawartość odpowiednich pól, ale po co ustalać poprzez żmudne porównania coś, co system na pewno ma zapisane i gotowe do użycia - oczywiście tylko w ramach własnych procedur.
Rekordy użytkowników zawierają również szereg przydatnych informacji. Oczywiście nie chodzi o dostęp do danych osobowych, ale np. odczytanie uprawnień czytelnika w celu uwierzytelnienia go w innych aplikacjach. Zamiast mnożyć loginy i hasła, użyjmy konta bibliotecznego. Nie jest też czymś niezwykłym, że po podaniu PIN przez użytkownika inna aplikacja mogłaby sprawdzić stan konta i na podstawie jego zawartości podjąć jakieś działania. Synchronizujemy w ten sposób aplikacje Googlea czy różne serwisy sieciowe z kontem na Facebooku - dlaczego nasz system biblioteczny miałby pozostawać poza tą wymianą informacji?
Istotą nowoczesnej komunikacji jest jej dwukierunkowość i responsywność. System biblioteczny powinien zatem nie tylko odpowiadać na szczegółowe i złożone zapytania, ale również móc sam je zadawać. Na przykład nie ma powodu, by bibliotekarze stale czuwali nad spójnością