234 A. Skórska-Jasak, H. Pawlicka
applied at the ID Emergency Department and the Endodontic Outpatient Clinic as well as at the Endodontic Department of the Medical University was carried out basing on the analysis of the patients’ records. The evalua-tion also included a type of the tooth treated and the technique of root canal preparation in relation to the place where further endodontic treatment was performed.
Results. The pain was most freąuently reported as spontaneous (37.5%), of strong intensity in 25 cases and mod-erate in 10 cases, and of radiating character in the majority of patients (27 cases). As duration of pain, is regarded 9 patients described it as constant and 6 as intermittent. The most often used RCT method was a traditional tech-nique (10 cases) followed by the step-back (5 cases). At the Endodontic Department of the Medical University, stu-dents most frequently carried out the step-back technique, whereas the traditional technique was performed only in one case. The step-back technique was the only way of RCT at the Endodontic Outpatient Clinic.
Conclusions. The majority of patients with average health awareness reported to the ID Emergency Department due to the exacerbation of the long-lasting pain. Pain affecting wide area was usually spontaneous, severe and constant. Pulp devitalisation was the basie method of pain control applied in 62.5% of cases (Dent. Med. Probl. 2006, 43, 2, 233-238).
Key words: toothache, devitalisation, root canal treatment methods, survey.
Pomimo coraz większej świadomości społeczeństwa i wiedzy na temat profilaktyki próchnicy, w dalszym ciągu główną przyczyną zgłaszania się pacjentów do dentysty jest ból. Ponieważ pacjent często nie potrafi wskazać źródła bólu, ustalenie jego umiejscowienia i przyczyny może niekiedy być trudne dla lekarza.
Klasyfikację bólu w zależności od źródła pochodzenia przedstawili Sharov et al. [1]. Autorzy wyodrębnili:
- ból zębinowy (próchnica, nieszczelne wypełnienie, nadwrażliwość zębiny),
- ból miazgowy (ostre i przewlekłe, zaostrzone zapalenie miazgi),
- ból okołowierzcholkowy (ostre i przewlekłe, zaostrzone zapalenie tkanek okołowierzchołko-wych),
- ból okolokoronowy (utrudnione wyrzynanie zębów ósmych),
- ból brodawkowy (ostry stan zapalny brodawki zębowej).
Najtrudniejszym do ustalenia przez lekarza miejscem przyczynowym są zęby z bólem mia-zgowym. Uzyskanie od pacjenta jak najwięcej informacji o charakterze bólu może ułatwić znalezienie jego źródła [2]. Ból okołowierzcholkowy najczęściej nie jest problemem diagnostycznym.
Leczenie bólu miazgowego czy okołowierz-chołkowego polega na stosowaniu określonych metod postępowania, tj. ekstyrpacji miazgi w znieczuleniu, ekstyipacji miazgi po jej dewitalizacji, antyseptycznego leczenia kanałowego czy też w uzasadnionych przypadkach ekstrakcji zęba.
Celem pracy była analiza przedstawionego przez pacjentów charakteru bólu oraz określenie metod leczniczych zastosowanych u pacjentów, zgłaszających się w nagłych przypadkach stomatologicznych.
Badaniem ankietowym objęto 40 osób wybranych losowo spośród pacjentów zgłaszających się z bólem zęba do Izby Przyjęć I.S. w Łodzi, od sierpnia do grudnia 2005 r. W ankiecie własnej autorek uwzględniono wiek, płeć, charakter bólu oraz postawę zdrowotną pacjentów.
Na podstawie analizy kart klinicznych ankietowanych pacjentów oceniono metody usuwania bólu w Izbie Przyjęć I.S. w Łodzi w zależności od rozpoznania. Wykorzystując historię choroby odnotowano rodzaj zęba, technikę opracowania kanału w zależności od miejsca przeprowadzenia dalszego leczenia endodontycznego.
W tabeli 1 przedstawiono liczbę badanych osób z uwzględnieniem wieku i płci. Wśród pacjentów dominowała płeć żeńska (20) w wieku 18-50 lat.
Spośród 40 ankietowanych, 25 osób zgłosiło się do Izby Przyjęć I.S. w Łodzi z powodu bólu w czasie nawrotu choroby.
Charakterystykę bólu przedstawiono na ryc. 1-4. Jak wynika z ryc. 1, u 27 osób, spośród 40 ankietowanych ból najczęściej miał charakter samoistny. W ocenie intensywności bólu (ryc. 2) przeważał ból mocny (25 przypadków) lub średni (10 przypadków). Najczęściej ból miał charakter rozlany i obejmował kilka zębów (27 ankietowanych) (ryc. 3). Określając charakter bólu (ryc. 4), pacjenci podawali ból o charakterze ciągłym w 9 przypadkach, a przerwy w czasie trwania bólu zgłosiło 6 ankietowanych.
Badanie ankietowe obejmowało również ocenę profilaktyki i świadomości zdrowotnej pacjen-