Karta 11.
Około XV wieku mury obronne forsowano za pomocą armatnich kul. Upowszechnienie broni palnej doprowadziło do utraty znaczenia zamku jako budowli obronnej, zapewniającej poczucie bezpieczeństwa swym mieszkańcom. Nad funkcjami obronnymi zamku zaczęły przeważać w nich przepych i bogactwo. Większy i bogatszy zamek świadczył o sile i zamożności jego właściciela. Zamki służyły już przede wszystkim celom reprezentacyjnym i tętniły dworskim życiem.
Karta 12.
Koniec ery zamków?
W XVI wieku zaprzestano powszechnej budowy zamków, lecz władcy nadal potrzebowali bezpiecznych rezydencji.
Zainteresowanie zabudowaniami zamkowymi odżyło w XIX wieku. W tych czasach bogaci ekscentrycy budowali zamki, które służyły im za domostwa. Nowo powstałe zamki przypominały wyglądem średniowieczne warownie, jednak nie spełniały funkcji obronnych.
Karta 13.
Zamki są jak ludzie.
Z dzieciństwa drewniano-ziemnych grodów u początków historii i walecznej młodości średniowiecznych warowni wyrosły w wieku dojrzałym na arystokratyczne rezydencje, które dziś, leciwe, są powiernikami tajemnic i przewodnikami po komnatach kulturowego dziedzictwa.
„Zamki w Polsce" - wydawnictwo Parma Press
Karta 14.
Mapa zamków Podkarpacia.
Karta 15.
Mało jest w Polsce zamków szczęśliwych, które ominęły katastrofy. Najpierw potop szwedzki, potem dwie wojny światowe i „wyzwalanie" przez Armię Czerwoną, które zwłaszcza na Ziemiach Zachodnich
oznaczało ostateczną dewastację, wreszcie szaber, bezmyślność, zaniechanie. Wiele pozostało w ruinie do dziś. Dlatego te, które pieczołowicie z ruin podniesiono, są szczególnie cenne.
Opisy zamków i zdjęcia
Zamek w Baranowie Sandomierskim
Perła architektury renesansowej - zamek w Baranowie Sandomierskim, nazywany kiedyś "małym Wawelem" położony jest w nizinie dolnej Wisły.
Został wzniesiony w drugiej połowie XVI w. z inicjatywy starosty radziejowskiego Rafała V Leszczyńskiego herbu Wieniawa.
4