128 SPRAWOZDANIE Z RUCHU RELIGIJNEGO,
chumenom, przeznaczone dla bractw, kongregacyj, pobożnych, instytutów, z wyjątkiem zakładów wychowawczy cli. Wszystkim zakładom tym odjętą zostaje zagwarantowana im w fundacy-ach autonomia, lub sprowadzoną jest do śmiesznie drobnych rozmiarów. Aby zresztą nie pozostało najmniejszej wątpliwości
0 właściwym celu „uregulowania^ i o rodzaju owych „dzisiejszych wymagań “; artykuł 11 orzeka wyraźnie, że żaden biskup, proboszcz, słowem żaden ksiądz, zajmujący się dusz pasterstwem, nie może odtąd, wbrew wyraźnej woli fundatorów, wywierać najmniejszego wpływu na zarząd funduszów pobożnych
1 w radach, nimi zawiadujących, zasiadać mu nie wolno.
A czyż była przynajmniej pozorna jaka racy a, domagająca się tak radykalnej, przeciw prawom fundatorów, Kościoła i ubogich podjętej reformy, racy a, którą możnaby podać światu na usprawiedliwienie zamierzonego bezprawia. Rządowe dzienniki wystąpiły z oskarżeniem złej administracyi i zbytnich kosztów na administracyę łożonych; ale zarzuty te odparł stanowczo samże sprawodawca osobno dla tej sprawy wyznaczonej komisy! parlamentarnej, poseł (Jonstantini. Warto przytoczyć ciekawe te wywody, które z niep o dej rżanego pochodząc źródła, najlepiej nas mogą z całą rzeczą zapoznać:
„Niektórzy mniemają, że w administracyi funduszów pobożnych we Włoszech. szło wszystko bez składu i ładu: że
%J i \J }
dochody trwoniono i nie starano się o urzeczywistnienie właściwych celów tych instytucyj, że wreszcie instytucye te, rdzą innych czasów okryte a złością czasów naszych podkopane, nie odpowiadają potrzebom dzisiejszego społeczeństwa. Dlatego nie brak ludzi, którzy pod pretekstem oczyszczenia drzewa i uwolnienia go z wyciągających dla siebie soki pasożytów, chcieliby przyłożyć śmiało siekierę do korzenia^ :
„Na szczęście wyniki bardzo ściśle i sumiennie przeprowadzonego śledztwa, sprowadzają niesłuszne te i kłamliwe zarzuty równie pod względem statystycznym jak i administracyjnym, do właściwej miary1h
„Istotnie ze śledztwa tego wynika, że koszta zarządu majątku fundacyjnego, nie przenoszą, w ogóle mówiąc, 12*85°/p