7682570598

gionalnych jest książka Ryszarda Kozłowskiego (ps. „Narcyz Szutnik”)¹⁴⁹ na temat toruńskiej „Solidarności” w latach 1981-1984, Po 1989 roku stan wojenny interesował też wielu publicystów. Na uwagę zasługują artykuły publikowane na łamach „Gazety Morskiej” (regionalny dodatek do „Gazety Wyborczej”)¹⁵⁰. W tym miejscu wymienić należy także książki wydane staraniem gdańskiego Instytutu Konserwatywnego im. E. Burke’a. W pierwszej z nich, poświęconej opozycji antykomunistycznej w Gdańsku w latach 1980-1989, znajdziemy interesujące artykuły zarówno o walorach wspomnieniowych, jak i naukowych, autorstwa m.in. Wojciecha Turka, Andrzeja Liberadzkiego, Grzegorza Grzelaka. Do zbioru dołączono także kalendarium działalności opozycyjnej w Trójmieście¹⁵¹.

2.3 Opracowania

Dzięki Michałowi Trzebiatowskiemu mogliśmy bliżej poznać poglądy i działalność gdańskiego środowiska liberałów¹⁵². Podobną rolę spełnia książka Piotra Zaremby¹⁵³ oraz artykuł Anny Mueller¹⁵⁴ o wywodzącym się z Gdańska środowisku Ruchu Młodej Polski. W 1989 roku londyńskie wydawnictwo „Veritas” opublikowało wybór publicystyki (także z okresu stanu wojennego) przywódcy RMP Aleksandra Halla¹⁵⁵. Rolę i pomoc gdańskiego Kościoła katolickiego dla środowisk opozycyjnych w okresie stanu wojennego opisał w swoich książkach ks. Stanisław Bogdanowicz. W wydanej ostatnio monografii pt. Kościół Gdański pod rządami komunizmu 1945-1984 znajdziemy cały rozdział poświęcony stanowi wojennemu w diecezji gdańskiej¹⁵⁶. Ten sam temat porusza także Peter Raina w jednej z książek poświęconych ks. Henrykowi Jankowskiemu¹⁵⁷. O pomocy internowanym w stanie wojennym wspomina także ks. Hilary Jastak w wywiadzie-rzeka, który w 1999 r. przeprowadził z nim Krzysztof Wócicki¹⁵⁸. Na koniec należy wspomnieć o książce Andrzeja Roplewskiego poświęconej gdyńskiemu „Dalmorowi”, w której poruszono nieznany problem ucieczek marynarzy w okresie stanu wojennego¹⁵⁹.

¹⁴⁹    N. Szutnik, „Solidarność" w regionie toruńskim 13 XII1981 - 31 VII1984, Seria: Archiwum „Solidarności”, t. 13: Polska Stanu Wojennego, Toruń: 1988.

¹⁵⁰    Zostały Resztki. Rozmowa z wiceministrem spraw wewnętrznych Bogdanem Borusewiczem. Rozmawiał R. Daszczyński, „Gazeta Morska" 24 XI 1999. nr 274 [rozmowa na temat dokumentów MSW z okresu stanu wojennego]; L. Biernacki, „S"entymentalne pamiątki. Czuli, że żyli, „Gazeta Morska” 31 VIII 1998, nr 203 [podziemne drukarnie „Solidarności”]; Stan wojenny w Gdańsku, „Gazeta Morska” 13 XII 1999, nr 290 [opis pierwszych godzin stanu wojennego w Gdańsku]; W grudniu przeczytane, „Gazeta Morska” 14 XII 2000, nr 291 [obwieszczenie Rady Państwa, ministra hutnictwa i przemysłu maszynowego Zbigniewa Szałajdy, kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej Stanisława Bejgera dotyczące Stoczni Gdańskiej z 14 XII 1981],

¹⁵¹    „Solidarność" i opozycja antykomunistyczna w Gdańsku (1981-1989), pod red. L. Mażewskiego i W. Turka, Gdańsk: 1995.

¹⁵²    M. Trzebiatowski, Skąd ci wszyscy liberałowie?, „30 dni” styczeń-luty 2001, nr 1-2.

¹⁵³    P. Zaremba, Mlodopolacy, Gdańsk: 2000.

¹⁵⁴    A. Muller, Działalność Ruchu Młodej Polski w latach 1979-1982, [w:] Studia i materiały z dziejów opozycji i oporu społecznego, t. II, Wrocław 2000, s. 33-43.

¹⁵⁵    A. Hall, Polemiki i refleksje. Wybór publicystyki politycznej z lat 1978-1986, Londyn: 1989.

¹⁵⁶    S. Bogdanowicz, Kościół Gdański pod rządami komunizmu 1945-1984, Gdańsk: 2000, s. 379-428. Zob. także: tenże, Lech Kaczmarek. Biskup Gdański, Gdańsk: 1994. Poza ks. Bogdanowiczem temat stosunku Kościoła do stanu wojennego poruszył wcześniej P. Raina: J. P. II, Prymas i Episkopat Polski o stanie wojennym. Kazania, listy, przemówienia i komunikaty, Londyn: 1982.

¹⁵⁷    P. Raina, Ksiądz Henryk Jankowski nie ma za co przepraszać, Warszaw a: 1995.

¹⁵⁸    K. Wójcicki, Rozmowy z ks. Hilarym Jastakiem, Gdynia: 1999.

¹⁵⁹    A. Roplewski. Ludzie Dalmoru, Gdańsk: 1997.

18