7808335940

1. UKŁADY PNEUMATYCZNE - w skrócie

1.1    Napęd pneumatyczny

Wyróżnia się dwa główne określenia odnośnie zastosowania sprężonego powietrza w urządzeniach i mechanizmach. Te określenia to mianowicie:

•    napęd pneumatyczny,

•    sterowanie pneumatyczne.

Różnica pomiędzy tymi dwoma pojęciami wynika z różnych możliwości zastosowania czynnika roboczego, jakim jest sprężone powietrze. Otóż może pełnić funkcję zarówno nośnika energii (napęd pneumatyczny) jak i również nośnika informacji (sterowanie pneumatyczne). Istnieje również możliwość stworzenia układu, który spełniałby obydwie funkcje jednocześnie (jest to najczęściej spotykane rozwiązanie).

Definicja napędu w technice ma dwojakie znaczenia. Pierwsza z nich odnosi się do rodzaju energii, która zostaje poddana zamianie na energię mechaniczną. Druga związana jest z elementami i częściami maszyn, biorących udział w przekazaniu energii ruchu od jej generatora (silnika dowolnego rodzaju) do zespołów mechanizmów wykorzystujących ów ruch.

Zgodnie z pierwszą definicją można powiedzieć, iż główną zasadą ich działania jest zmiana określonego rodzaju energii na energię mechaniczną (głównie jest to ruch obrotowy lub posuwisty). Do powyższej konwersji energii dochodzi poprzez zastosowanie odpowiedniego silnika przystosowanego do zasilania określoną postacią energii.

W związku z tą definicją można wyróżnić kilka podstawowych rodzajów napędu:

•    napęd elektryczny,

•    napęd spalinowy,

•    napęd hydrauliczny,

•    napęd pneumatyczny.

Natomiast zgodnie z drugą definicją napędu, pod rozważania bierze się wszystkie elementy pośrednie znajdujące się pomiędzy silnikiem a napędzanym mechanizmem. W takim znaczeniu można wymienić m.in. następujące rodzaje napędów:

•    zębaty,

•    śrubowy,

•    cierny,

•    cięgnowy.

Na podstawie powyższego podziału można zauważyć, iż podstawą działania napędu pneumatycznego jest sprężony gaz (czynnik roboczy), który pełni funkcje przesyłową energii między miejscem jej wytworzenia (np. kompresorem) a odbiornikiem, w którym zachodzi zamian energii potencjalnej na mechaniczną. Na bardzo zbliżonej zasadzie działa również napęd hydrauliczny.

1.2    Czynnik roboczy

Czynnikiem roboczym w napędach pneumatycznych jest sprężony gaz lub jego mieszanina (najczęściej jest używane powietrze atmosferyczne). Dzięki temu, iż rola sprężonego powietrza (pod względem funkcjonalnym) jest zbliżona do tej, jaką spełnia ciecz w napędach hydraulicznych to możliwe jest zaklasyfikowanie tego medium, jako elementu, który w sposób znaczący wpływa na pracę całego układu (sprawność, trwałość elementów składowych oraz charakterystyka pracy).

Do podstawowych zadań czynnika roboczego należą:

•    przenoszenie energii i sygnałów sterujących,

•    odprowadzanie ciepła,

•    smarowanie powierzchni ruchowych i par ciernych (powietrze naolejone).

W celu zapewnienia trwałości i niezawodności układów pneumatycznych należy w odpowiedni sposób przygotować powietrze przed jego wprowadzeniem do układu. Zajmuje się tym zespół przygotowania powietrza, który został opisany w dalszej części pracy. Do jego podstawowych zadań można zaliczyć:

•    oczyszczenie czynnika roboczego z zanieczyszczeń,

•    uzyskanie ciśnienia o wymaganej wartości,