nuil wszystkie procesy fizjologiczne ulegają znacznemu ograniczeniu. U cebuli wyróżnia się dwa okresy spoczynku — spoczynek bezwzględny uzależniony od czynników wewnętrznych, między innymi, aktywności inhibitorów i stymulatorów wzrostu, w czasie którego cebula nic wyrasta w korzenie i szczyp!or nawet w optymalnych warunkach przechowywania. Stan spoczynku bezwzględnego cebuli najczęściej trwa 30-60 dni. Następnie cebula przechodzi w spoczynek względny, podczas którego w sprzyjających warunkach rozpoczyna się wyrastanie szczypioru i korzeni.
Warzywa korzeniowe nie mają okresu spoczynku bezwzględnego i w sprzyjających warunkach mogą zaraz po zbiorze wytwarzać nowe korzenie i liście. Do wytworzenia organów generatywnych niezbędny jest pewien okres działania niskiej temperatury.
U warzyw, których częścią jadalną są owoce, z wytworzonymi już nasionami — pomidor, papryka, oberżyna, melon, dynia, ogórek długość okresu przechowywania zależy od tempa pozbiorczcgo dojrzewania i starzenia się. Zbierając tc warzywa w odpowiedniej fazie dojrzałości i przechowując w optymalnych warunkach, można znacznie przedłużyć ich okres składowania. Duże znaczenie ma skórka okrywająca owoc. która zabezpiecza przed utratą wody. obniżeniem jędmości. uszkodzeniami mechanicznymi i porażeniem przez choroby. W procesie dojrzewania owoców zachodzi hydroliza pektyn, prowadząca do rozluźnienia struktury miąższu, przyspieszenia procesów rozkładu i starzenia się.
Ostatnią grupę stanowią gatunki warzyw liściowych, u których okres przechowywania zależy przede wszystkim od warunków otoczenia. Cechą charakterystyczną tych warzyw są duże straty wody i wysoka intensywność oddychania. Dlatego też bezpośrednio po zbiorze należy je jak najszybciej schłodzić i składować w niskiej temperaturze i przy wysokim poziomic wilgotności względnej powietrza.
Odmiana
Spośród wielu czynników mających wpływ na uzyskane wyniki przechowania decydującą rolę odgrywa odmiana. W tych samych warunkach, z dobrze przccho-wujących się odmian można uzyskać znacznie więcej towaru handlowego, wyższej jakości niż z odmian o gorszej trwałości przcchowalniczej.
Odmiany cebuli przeznaczane do długotrwałego przechowywania odznaczają się różną trwałością przechowalniezą (lab. I). Niektóre z nich jak np. średniow-czcsnn odmiana Czerniakowska odznacza się gorszą trwałością przcchowalni-czą. Szybciej od innych wyrasta w korzenie i szczypior, ma cebule gorszej jakości z wyższym procentowym udziałem cebul zc spękaną suchą łuską. Natomiast późna odmiana Sochaczewska wyróżnia się zarówno wysokim procentowym udziałem cebuli handlowej, jak też niskim procentem cebul wyrośniętych. Większość ired-niopóżnych i późnych odmian ustalonych i mieszańcowych polecanych obecnie do uprawy ma bardzo dobrą trwałość przechowalniczą (Alamo F,, Polanowska, Rocky, S tam ford F,, Błońska. Dawidowska. Durco F,. Grabowska, Supra, Jumbo, Kristine,
1
3481
fjjflA 1. Pordw»vaf*łe t ^XMV>
r«to4ci pr*echowalfłlc*ej kłlku
otłmi^n ccbuU" (okf«» pcxi<.howy*v*
• Ołtto prr«diow>'v.ano w przechowalni o grawiiwzyjnym wietrzeniu i zmiennej temperaturze
Oftnto. Renale F, i Robusta. Oprócz tlobrcj trwałości prz«chowalniczcj odznaczają ;ż?one dobra twardo&cią i wysoką jakością suchej łuski (rys. I).
V-1S OC OorrtMi zfcioruj 100% Cza*. ucrrptorud
l^przcd putcłiowywanicm llllsx> przect>o»v>v.«-»*m WS. 1. Wpływ terminu zbioru na wysokołć plonu handlowego Kupkowa i Sypiert, 1971)
przechowywanie cebuli
Duże różnice w trwałości pr/.ecrhowalniczej odmian stwierdzono wśród przechowywanych odmian kapusty (lab. 2). Obie krajowe odmiany kapusty Kamienna Głowa i Langcndijkcr gorzej przechowywały się, w porównaniu z odmianami zagra-ucznymi. Kamienna Głowa pomimo stosunkowo wysokich plonów ma duży udział główek spękanych już podczas zbioru, a procent główek nadających się do przechowywania wynosi od 40 do 60%. Nowe odmiany mieszańcowe odznaczają się wysoką plennością, dobrym wyrównaniem główek i odpornością na pękanie nawet przy opóźnieniu terminu zbioru. Tworzą główki bardzo zwięzłe o masie około 2—3 kg i ciemnozielonym zabarwieniu liści utrzymującym się przez cały okres przcchowy-
1349