2 FLUOR
fjego rola fizjologiczna jest związana przede wszystkim z procesami mineralizacji tkanek kostnych. Jest niezbędny podczas formowania zębów, działa także jako środek bakteriobójczy. Przypuszczalnie aktywizuje także działanie niektórych enzymów.
Fluor jest łatwo wchłaniany z przewodu pokarmowego oraz przenika przez barierę krew - łożysko. Jest akumulowany w zębach i tkankach kostnych proporcjonalnie do dawki, a niezwiązana część tego pierwiastka jest wydalana przez nerki.^
Dzienna dawka fluoru w diecie człowieka zależy od rodzaju pożywienia, a przede wszystkim wody. Dzienne pobranie wynosi 0,3 - 4,2 mg, przy czym herbata (zawierająca do 400 ppm F), oraz ryby morskie i woda stanowią jego główne źródło.
Fluor podlega stałej akumulacji w kościach, w któiych jego zawartość wzrasta wraz z wiekiem. Najwyższe stężenia (5000 ppm) znajdowano w kościach ssaków morskich.
Bezpieczna dawka fluoru dla zwierząt hodowlanych nie powinna przekraczać 2 mg/kg masy ciała. Ilości fluoru w paszy rzędu 30 - 40 ppm są szkodliwe i wywołują fluorozę.
Podobnie jak w przypadku roślin, niektóre związki Na, Ca, Mg, Al., P, a przede wszystkim NaCl obniżają jego przyswajalność.
Nadmiar fluoru zaburza pobieranie i metabolizm jodu.
Niedobory
Niska zawartość fluoru w pożywieniu (zwłaszcza w wodzie) jest przyczyną próchnicy zębów. W rejonach, gdzie woda zawiera<lppm F, zwiększa się ilość przypadków próchnicy zębów, zwłaszcza u dzieci.
W rejonach o niskiej zawartości fluoru w wodzie (0,2 ppm F) następuje z wiekiem demineralizacja kości.
Nadmiar - Toksyczność
Nadmierne dawki fluoru wywołują schorzenie zwane fluorozą. Objawy to głównie zaburzenie gospodarki wapniem w organizmie. Występuje plamistość i ubytki na zębach, zmiany w kościach długich i kręgosłupie. Nieprawidłowe uwapnienie kości prowadzi do powstawania zwapnienia niektórych kości miękkich, co powoduje uszkodzenia kręgosłupa, przykurcze, ograniczenie ruchliwości stawów.
Przy chronicznych stanach zatrucia występuje ogólne osłabienie, bóle kończyn oraz schorzenia alergiczne. Nadmierna akumulacja fluoru w organizmie powoduje uszkodzenia nerek, twardnienie tętnic i zaburzenia psychiczne. Niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia są uszkodzenia dróg oddechowych przez związki fluoru występujące w powietrzu w postaci gazu lub pyłu. W cięższych przypadkach dochodzi do obrzęku płuc i zgcnu poprzedzonego drgawkami.
Stężenia fizjologiczne i toksyczne.
Dopuszczalne stężenie fluoru w moczu wynosi 3-4 pg/kreatyniny, we krwi 0,1 - 0,4 pg/ml.
Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) w powietrzu zakładów pracy dla fluoru wynosi 0,05 mg/m3, zaś dopuszczalne stężenie chwilowe 0,4 mg/m3. Odpowiednie stężenia dla fluorków: 1 mg/m3 i 3 mg/m3; dla fluorowodoru:
0,5 mg/m3 i 4 mg/m3.
Najwyższe dopuszczalne stężenie w powietrzu atmosferycznym fluoru (związki rozpuszczalne w wodzie jako F) wynosi 0,03 mg/m3 (stężenie 30 - minutowe), 0,01 mg/m3 (tężenie średniodobowe), 0,0016 mg/m3 (stężenie _ średnioroczne).
17 Występowanie fluoru w wodzie pitnej ma bardzo istotne znaczenie dla zdrowia człowieka i zwierząt. Optymalna zawartość wynosi 1 ppm F, ale już powyżej 1,5 ppm fluor jest szkodliwy dla ssaków.!
UWAGI:
> Jeśli destylat po zakończeniu destylacji pozostaje różowy - należy odbarwić go kwasem i dopiero przenosić do kolbki.
> Przy przenoszeniu destylatu do kolbki (50 ml) zamiast 5 ml wziąć 2,5 ml odczynnika cyrkonowo-eriochromocyjaninowego (z 5 ml Spekol czasem sobie nie radzi!).
> Przy oznaczaniu aparat zeruje się na próbę właściwą, a jako wynik odczytuje się ekstynkcję próby zerowej.
>