70
Dla porównania tych kubatur nałóżmy jedien trapez na drugi, przez obrót jednego z nich około linji MN jako osi, na 180°.
Na rysunku 56-tym mamy odbicie trapezu MABN w miejscu MA’B’N i z porównania kubatury wykopu MA’B’N i nasypu MCDN widzimy teraz przejrzyście, że tylko część wykopu możemy użyć na nasypy, a mianowicie: MCQB’N, przyczem powierzchnia CA’Q będzie nadmiarem wykopu, jaki nie może być zużyty na miejscu, zaś powierzchnia QB’D będzie nadmiarem nasypu, dla pokrycia którego należy ziemię dowieźć.
Wykreśliwszy symetryczną do osi MN linję TK, otrzymamy tę kubaturę wykopu MTEBN, jaka będzie użyta na miejscu na pokrycie nasypu MCQB’N. Zakreskowana figura CTEBB’Q przedstawia właśnie ilości robót przerzutowych i na planie (plansza 1-sza) winna być zamalowana kolorem niebieskim, zaś nadmiar wykopu TAE między profilami poprzeczne-mi AC i EQ, jaki należy stąd odwieść, przyjęto malować kolorem żółtym (gumigutą), wreszcie nadmiar nasypu QB’D, dla którego brakującą ziemię należy dowieść zzewnątrz, maluje się kolorem czerwonym (karminem).
Przekrój poprzeczny w G (w danym, przykładzie) będzie zerowym przejściowym przekrojem od nadmiaru wykopów do nasypów.
Wyliczenie odległości tego przekroju od profilu Nr. 1 + 40 nie przedstawia trudności, gdyż z podobieństwa trójkątów A’CQ i QB’D mamy: A’C:B’D=x:(60—x), a podstawiając wartość A’C(3,46—1,95 = 1,51) i B’D(3,00—1,36=1,64), oraz rozwiązując nawias, otrzymujemy równanie: 3,15x=90,6, skąd x = 28,8 nu. b. (wystarcza jeden znak po przecinku).
Wartość płaszczyzny wykopu równoważnej z płaszczyzną nasypu w przekroju G znajdujemy z trójkąta PAB (PB |j MN):
y’:AP=(60—28,8) :60, skąd y’=1,09 m2, ponieważ AP=AM—PM = = 3,46—1,36=2,1 m£;
wreszcie y=y’ + l,36=1,09 + 1,36 = 2,45 m2.
W podobny sposób wyliczamy wszystkie równoważne płaszczyzny wykopów z nasypami dła przekrojów: Nr. 4-1 10, Nr. 5 + 85, Nr. 7+61,8 i t. d., wpisując wyliczone powyżej wartości do pozostawionych wierszy, o jakich była mowa na wstępie.
Te same wyliczenia tych przekrojów właściwie robi się wykreślnie na wykresie objętości (plansza 1-sza), gdzie niezakreskowana symetryczna figura wzdłuż osi przedstawia sobą roboty przerzutowe. Wzorując się na szczegółowym objaśnieniu konstrukcji rys. 56-go z łatwością otrzymujemy wykres objętości, z którego w odpowiedniej skali mierzymy odległości zerowych przejściowych przekroi i równoważne wartości wykopów z nasypami. Zakreskowane na tym wykresie płaszczyzny a-a, b-b, c-c .... przedstawiają wielkości (kubaturę) wykopów, pokrywających nasypy,