7960662126

cych zbiorowe bohaterstwo niedawnej walki odbijać zaczyna pracę bezimiennych mas w warsztatach przemysłowych lub kolektywach wiejskich w tonach żywych na tle pejzaży słonecznych, sharmonizowa-nych nietylko z wyrazem ludzi, ale nawet i martwych przedmiotów. Skąpa dotychczas w sensie kolorystycznym paleta malarska wzbogaca się w nowe tony; ożywia się wibracja; nabiera zwartości kompozycja.

Na miejsce haseł agitacyjnych, zagrzewających do walki na wszystkich Frontach bojowych, zjawiają się cele racjonalnej organizacji pracy i przeobrażeń wewnętrznych w sensie odrzucenia tych przesądów narodowościowych, religijnych czy też klasowych, które tkwią w mentalności ludu i stają na przeszkodzie dalszemu postępowi. „Sztuka musi uświadamiać, uczyć myśleć wyraźniej i czuć głębiej; musi się stać narzędziem poznania siebie i innnych, musi być środkiem kolektywnego rozwoju**— oto nowy refren, który z ust Krupskiej -Leninej słyszymy.

W związku z tym nakazem staje się sztuka jednym z najważniejszych czynników, kształtujących psychikę warstwy robotniczo - włościańskiej, stojącej dotychczas .1:1

stosunkowo niskim poziomie kulturalnym

Dzieło rekonstrukcji gospodarczej (piali letka) wraz z jej niebywałym wyścigiem i dopingiem w pracy, odbiło się całkiem wyraźnie w sztuce.

Okres rekonstrukcji gospodarczej jest więc okresem rekonstrukcji sztuki w sensie jej założeń społecznych. Wysunięcie całkiem zdecydowanej platformy ideowej wpływa na ożywienie twórczości artystów plastyków, która dotychczas w bardzo wolnym tempie podążała za rozwojem myśli społecznej.

W miarę rozwijania się nowych warunków społeczno - ekonomicznych, w miarę stabilizowania się nowego ustroju, przekonywa się jednak do nowej roli sztuki coraz większa ilość artystów. Data 23 kwietnia 1932 r. jest punktem zwrotnym w dziejach walki proletarjatu o własny typ sztuki. Nowa ustawa likwiduje całkowicie rozproszkowane i ścierające się ze sobą ugrupowania w sztuce — powstaje jednolita organizacja artystów, której naczel-nem hasłem jest uspołecznienie sztuki.

Dalsza ewolucja sztuki sowieckiej oraz per-spektywy jej rozwoju będą tematem następnego artvkułn.

M. Sokołów.

Lenin w Smolnem (Potrograd w 1917 r.).

21