rozeznanie cen rynkowych. Wykonawca nie miał możliwości odniesienia się do ustaleń Zamawiającego, które legły u podstaw decyzji o odrzuceniu jego oferty.30
W wyżej przytoczonym orzeczeniu Trybunał Sprawiedliwości UE wskazał istotne cechy postępowania wyjaśniającego mówiąc, iż „...zaistnienie, w odpowiednim momencie procedury badania ofert, skutecznej debaty na zasadzie kontradyktoryjności pomiędzy instytucją zamawiającą a kandydatem, aby mógł on wykazać, że jego oferta jest poważna, stanowi wymóg dyrektywy 2004/18 mający zapobiec arbitralności instytucji zamawiającej i zagwarantować konkurencję między przedsiębiorstwami na zdrowych zasadach Zatem postępowanie wyjaśniające wszczynane przez zamawiającego w trybie art. 90ust.l PZP, powinno być prowadzone z zachowaniem zasady kontradyktoryjności. Oznacza to, że strony mają możliwość podnoszenia wszelkich okoliczności na obronę swoich twierdzeń, powoływania wszelkich dowodów, jednakże pewne minimum zawsze wyznacza tu treść wezwania do złożenia wyjaśnień wystosowane przez zamawiającego.
Z istoty kontradyktoryjności wynika także, że zamawiający nie może pominąć przy badaniu i ocenie czy cena jest faktycznie rażąco niska wyjaśnień wykonawcy, może także kilkakrotnie zwracać się do niego o ponowne wyjaśnienia, pozwolić odnieść się wykonawcy do zebranych przez siebie informacji, czy rozeznania cen rynkowych. Powiedzieć jednak należy, że prezentowany jest też pogląd odmienny mówiący, iż wezwanie wykonawcy do udzielenia wyjaśnień na podstawie art.90 ust.l PZP ma charakter jednokrotny a złożone wyjaśnienia nie mogą być uzupełniane poza wyznaczonym przez zamawiającego terminem.31
W literaturze przychylność znajduje ostatni z wymienionych poglądów. Podnoszone jest, że jedno wezwanie ze strony zamawiającego do udzielenia wyjaśnień w trybie art.90 ust.l powinno zmobilizować wykonawcę do przedstawienia w sprawie wszystkich posiadanych dowodów oraz udzielenia wyczerpujących wyjaśnień. Jeśli oczekiwania zamawiającego w tym względzie nie zostaną spełnione uznać należy, ze wykonawca nie dysponuje innymi dowodami, czy też wiedzą ponad to, co przedstawione zostało w odpowiedzi na pierwsze wezwanie. Tak samo należy podejść do biernego zachowania wykonawcy, który w ogóle nie zareaguje na pismo zamawiającego. Zwracanie się do wykonawcy po raz kolejny o udzielenie wyjaśnień stanowi niepotrzebne przedłużanie postępowania. Z uwagi na treść art. 6 k.c. w zw. z art. 14 PZP to na wykonawcy spoczywa ciężar udowodnienia, że jego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny, skoro z faktu tego
30 Wyrok KIO z dn.31.01.2013r, sygn. akt KIO 99/13, uzp.gov.pl.
31 Wyrok KIO z dn.312.08.2009r„ sygn. akt KIO/UZP 1066/09. uzp.gov.pl.
16