18 Katarzyna Plutecka
Wyznaczniki przynależności osób Głuchych do społeczności Głuchych P. Ladd [2003], H. Lane [1996], Leigh I.W., Marcus A.L., Dobosh P.K., Allen T.E. [1998], U. Bartnikowska [2010] zaproponowali następujące wyznaczniki przynależności osób Głuchych do społeczności Głuchych:
1. Posługiwanie się Polskim Językiem Migowym jako naturalną formą komunikacji
2. Godność Głuchych
3. Kultura Głuchych
4. Specyficzne zachowania i odmienne zwyczaje Głuchych
5. Historia funkcjonowania społeczności Głuchych
6. Działalność społeczna Głuchych
7. Działalność polityczna Głuchych.
Głusi uważają, że język migowy jest główną częścią ich tożsamości i kultury. W ich opiniach porozumiewanie się jest podstawowym prawem każdego człowieka, a nie kwestią edukacyjną czy filozoficzną. Język migowy wytworzył się spontanicznie w środowisku osób Głuchych. W trakcie zmian społecznych był przekazywany z pokolenia na pokolenie i podlegał ewolucji. Należy zauważyć, że istnieje duże zróżnicowanie pod względem znajomości języka migowego. D. Podgórska-Jachnik [2013, s. 93] porusza problem dużego zróżnicowania głuchych pod względem komunikowania się za pomocą właśnie języka migowego. Autorka proponuje podział użytkowników języka migowego na cztery grupy:
- natywnych użytkowników języka migowego, dla których język migowy jest językiem macierzystym, wyniesionym z domu rodzinnego, znają go od urodzenia lub od wczesnego dzieciństwa;
- prawie natywnych użytkowników języka migowego, które biegle znają język migowy i zetknęły się z nim do 5. roku życia;
- nienatywnych, ale biegłych użytkowników tego języka;
- nowicjuszy językowych, osoby początkujące w języku migowy.
Polski Język Migowy (PJM) jest traktowany przez polską społeczność Głuchych za naturalną formę komunikacji i ich naturalny język. PJM jest to klasyczny język migowy mający naturalną, ale złożoną, gramatykę. Składa się ze znaków wizualno-manualnych, które funkcjonują na zasadzie podwójnej artykulacji. Na pierwszym poziomie artykulacji z elementów fonemów wizualnych powstają morfemy wizualne w postaci znaków migowych, a na drugim poziomie z kombinacji morfemów tworzy się zdania wizualno-przestrzenne [Szczepan-kowski, Koncewicz 2008]. O strukturze dyskursu w PJM pisze B. Tomaszewski [2003,2005]. Autor przekonuje, że PJM należy wprowadzać od początku rozwoju dziecka Głuchego i należy go wykorzystywać jako język nauczania, a nie jedynie metodę nauczania. Według Paddy Ladd'a [2003], brytyjskiego Głuchego badacza Kultury Głuchych, główne tezy kulturotwórcze dyskursu Głuchych koncentrują