8729580519

„Wpływ wydzieleń fazy y na strukturę i właściwości ferromagnetycznych stopów z pamięcią kształtu Ni-Co-Mn-In”

III.    Przegląd literatury

IV. l. Efekt PAMIĘCI KSZTAŁTU

Efekt pamięci kształtu jest zjawiskiem fizycznym pojawiającym się na skutek zachodzenia bezdyfuzyjnej, odwracalnej, termosprężystej przemiany martenzytycznej. Czynnikami, które mogą powodować ten efekt są:

•    temperatura,

•    odciążenie uprzednio obciążonego materiału (czyli naprężenia),

•    pole magnetyczne.

Przemiana martenzytyczna zachodzi poprzez skoordynowany ruch wielu atomów. Od rozpoczęcia do zakończenia przemiany względny ruch atomu uczestniczącego w tej przemianie nie przekracza jednej odległości międzyatomowej. Przemiana zachodzi w określonym przedziale temperatur i wykazuje histerezę (rys. 1). Parametrami opisującymi przeminę martenzytyczną są między innymi temperatury charakterystyczne przemiany martenzytycznej, którymi są:

•    M_s (imartensite start) - temperatura, w której podczas chłodzenia faza macierzysta przekształca się w martenzyt,

•    Mf (martensite finish) - temperatura, w której proces przemiany fazy macierzystej w martenzyt jest całkowicie zakończony,

•    A_s    (austenite start) - temperatura początku przemiany odwrotnej

(tzn. temperatura, w której podczas grzania martenzyt przekształca się w fazę macierzystą),

•    Af (austenite finish) - temperatura końca przemiany odwrotnej [4-7].

Rys. 1. Przykład idealnej pętli histerezy dla materiału, w którym zachodzi odwracalna przemiana martenzytyczna.

PRACA DOKTORSKA str. 10