70
ność występuje przy kącie zenitalnym Słońca równym 50°, a więc w naszej szerokości geograficznej w okresie od maja do końca sierpnia najlepiej byłoby korzystać z rejestracji AVHRR/NOAA pomiędzy godzinami 1500 a 1630 ze względu na to, że znormalizowany wskaźnik zieleni NDVI oraz LAI mogą być obliczone na podstawie danych z AVHRR (rozdz. 7). Poniższy wzór przedstawia liniową zależność pomiędzy e a wartością wskaźnika NDVI
£j = 1,387 NDVI — 0,125. (81)
A. Begue (1993) również określiła ścisły związek pomiędzy e i powierzchnią projekcyjną liści LAI, ze względu na to, że wielkość produkcji masy zielonej związana jest z powierzchnią liści. Przeprowadziła analizę dziennej wartości absorbowanego promieniowania PAR (e.) w relacji do LAI. Zależność ta jest liniowa. Wartość (e.) wzrasta wraz ze wzrostem powierzchni projekcyjnej liści. Gdy LAI osiąga wartość około 5, £j jest stałe. Absorpcja PAR przez rośliny zależy od ich fazy rozwoju, powierzchni projekcyjnej liści i ich struktury. W fazie początkowej, gdy LAI silnie wzrasta, absorpcja PAR przez rośliny również silnie wzrasta. W szczytowym rozwoju roślin wartość stosunku APAR/PAR dochodzi do wartości 1. Gdy LAI obniża się, spada wartość APAR/PAR.
Interakcje pomiędzy dochodzącym promieniowaniem od Słońca w zakresie PAR a absorbowanym, odbitym i transmitowanym przez rośliny przedstawił C. S. T. Daughtry i in. (1992)
APAR = (PARC + PARS) - (PARC + PAR,), (82)
gdzie:
PARq - gęstość padającego strumienia PAR w zakresie 0,4-0,7 pm;
PAR$, PARc - gęstość strumienia PAR odbitego od gleby i roślin;
PAR( - gęstość strumienia transmitowanego w dół przez rośliny. Wszystkie wartości strumieni podane są w Wm~2.
Często stosuje się stosunek APAR do PAR jako wskaźnik absorbowanej energii przez rośliny, APAR/PARq = p nazywany jest współczynnikiem sprawności produkcji roślinnej. Wielu autorów przedstawiło swoje badania nad określeniem związku tego wskaźnika z wielkością powierzchni produkcyjnej liści LAI dla różnych upraw. Poniższe wzory znajdują się w pracach G. Asrar i in. (1989) i C. S. T. Daughtry i in. (1992)
p = 0,943(1 -e-0 803^1) dla soi, |
(83) |
p = 0,976(1 - e_0 463LAI) dla kukurydzy. |
(84) |
LAI jest wykładnikiem eksponenty w wyrażeniu określającym zależność funkcji p od LAI. Współczynnik przy LAI, to tzw. współczynnik wygaszania światła. Związany jest on z geometrią liści i kątem zenitalnym Słońca. W badaniach prowadzonych przez wymienionych autorów wartość tego współczynnika, określonego symbolem g, jest różna dla różnych roślin. Autorzy podają wartości g dla kukurydzy i soi, wynoszące odpowiednio 0,463 i 0,803. Soja ma w większości poziome liście, podczas gdy kukurydza ma układ liści bardziej pionowy. J. L. Monteith (1977) przeprowadza