45
sko objętościowe, które występuje przy napięciu przemiennym i udarowym •rys. 3.3).
Jednym z czynników wywierających duży wpływ na wytrzymałość olejów jest rodzaj przyłożonego napięcia. Wytrzymałość olejów rośnie w miarę zmniejszania się czasu trwania napięcia tym wyraźniej, im pole elektryczne jest bardziej nierównomierne, a olej bardziej zanieczyszczony. Na rysunku 3.4 pokazano przykłady współzależności między wytrzymałością technicznie czystego oleju transformatorowego a czasem przyłożenia napięcia.
Rys. 3.2. Przykładowe zależności przemiennego napięcia przebicia czystego tcchnicz nic oleju transformatorowego od odstępu między różnymi elektrodami [13]
Wytrzymałość udarowa oleju jest znacznie większa niż przy napięciu statycznym i nie zależy praktycznie ani od ilości, ani od rodzaju zanieczyszczeń. Jest ona tym większa, im większe są stromości czoła udarów napięciowych. W układach olejowych o dużej niesymetrii geometrycznej elektrod, występuje efekt biegunowości, który jest szczególnie wyraźny przy większych odstępach międzyelektrodowych
Bardziej złożony charakter mają zależności między- wytrzymałością olejów a temperaturą i ciśnieniem. Zależy on w dużej mierze od zawartości różnych obcych wtrącin. szczególnie wody i pęcherzyków gazowych. Przykłady zależności między wytrzymałością statyczną a temperaturą olejów mineralnych pokazano na rysunku 3.5. Natężenie przebicia oleju technicznie czystego i dobrze odwodnionego nie zależy praktycznie od temperatury w przedziale 0-80°C | (krzywa I).