8796960765

I

str. n

Jastrzębska Spotka Węglowa SA

I

OBCHODY: 25. rocznica podpisania Porozumienia Jastrzębskiego

Pełna gala i zabawy w plenerze

Miasto i kopalnie już od kilku dni udekorowane są związkowymi flagami, ale uroczystości z okazji 25. rocznicy podpisania Porozumienia Jastrzębskiego odbędą się w dniach od 2 do 4 września br.

Początkiem obchodów będzie uroczyste posiedzenie Rady Miasta połączone z przekazaniem władzom samorządowym repliki „Porozumienia Jastrzębskiego" -w piątek. 2 września br. w kopalni „Zofiówka”, o godzinie 16.00. Po sesji otwarta zostanie wystawa ,,25-le-cie Solidarności - Jastrzębie Zdrój”.

Natomiast o godzinie 20.00 - w Kinie Plenerowym na placu przed Kinem „Centrum" odbędzie się projekcja Kroniki Filmowej z 1980 roku oraz filmu Andrzeja Wajdy „Człowiek z Żelaza.

Obchody rocznicowe w dniu następnym rozpoczną się o godzinie 9.00 w „Kościele na Górce" pw. Najświętszej Marii Panny Matki Kościoła, gdzie odprawiona zostanie uroczysta msza święta, po czym - o godz 11.00 delegacje górnicze i wszyscy chętni wyruszą pod

PRODUKCJA:

Pomnik Porozumień Jastrzębskich przy KWK „Zofiówka". gdzie o godz. 12.00 odbędzie kolejne spotkanie z historią sprzed 25 lat i złożone zostaną wieńce.

W sobotnie popołudnie, w godzinach od 16.00 do 22.00 odbędzie się otwarty koncert na Stadionie Miejskim w Jastrzębiu Zdroju, na którym będzie można usłyszeć i zobaczyć Pawła Kukiza i zespoły Piersi, Dżem oraz De Mono, a wieczorem - pokaz ogni sztucznych

Na niedzielę 4 września przewidziano już tylko imprezy rozrywkowe, z których największą będzie festyn w Jarze Południowym, w godzinach od 15.00 do 22.00. Zapowiedziano na nim koncert zespołu „Sandstone", program dla dzieci „Wujek Hipcio i Przyjaciele", następnie koncert zespołu „Kwaśnica Band", występ zespołu „Disis" i kabaretu, a na zakończenie - koncert Norbiego.

W programie rocznicowych uroczystości są również imprezy sportowe. Pierwsza z nich odbędzie się piątek, 2 września, w godzinach od 7.00 do 15.00, w Krytej Pływalni LAGUNA, przy ul. Warszawskiej, gdzie rozegrana zostanie sztafeta pływacka „25 km na 25. rocznicę podpisania Porozumienia Jastrzębskiego". Natomiast druga -Międzynarodowy Turniej Piłki Siatkowej o Puchar Przewodniczącego Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność" -odbędzie się w dniach od 16 do 18 września br. (emp)

Po 7. miesięcach

Kopalnie JSW SA wyprodukowały w tym okresie 7 521 100 ton węgla, co odpowiada średniemu wydobyciu dobowemu w wymiarze 51 514 ton. Natomiast w samym lipcu wydobyto 1 070 500 ton węgla, uzyskując średnio na dobę 50 976 ton.

Udział poszczególnych kopalń w rezultacie siedmiu miesięcy jest następujący: KWK „Pniówek" - 2 157 700 ton. dobowo -14 779 ton, KWK „Zofiówka" - 1 463 400 ton. dobowo - 10 023 ton, KWK „Borynia’ - 1 336 100 ton. dobowo - 9151 ton. KWK „Krupiński* - 1 298 400 ton. dobowo - 8893 tony i KWK „Jas-Mos* - 1 265 500 ton. a dobowo - 8668 ton.

Średnie wydobycie z jednej ściany w kopalniach JSW SA wynosiło w omawianym okresie 2569 ton na dobę.

W czasie siedmiu miesięcy bieżącego roku wydajność ogólna kopatń JSW SA wyniosła 3492 kgfpdn, przy czym aż 4936 kg/pdn osiągnięto w „Krupińskim". Jednocześnie wydajność przeliczona na jednego zatrudnionego w kopalniach spółki ukształtowała się na poziomie 680 ton przy średnim poziomie załogi 19 391 osób.

Oddziały robót przygotowawczych w okresie od stycznia do lip-ca bieżącego roku wykonały 44 453 metry wyrobisk, z czego 30 387 metrów wydrążyły brygady kopalniane. Najwięcej własnymi siłami wydrążono w „Boryni" - 7783 metry, a zaraz potem w „Pniówku" i „Zofiówce' - odpowiednio - 7201 i 7052 metry.

W samym lipcu wykonanych zostało 5522 metry wyrobisk, a w poszczególnych kopalniach: KWK „Pniówek’ - 1438 metrów. KWK .Zofiówka" - 1171 metrów, KWK Jas-Mos" - 1075 metrów, KWK „Borynia* - 1049 metrów i KWK „Krupiński" - 789 metrów.

Średni miesięczny postęp przodków ogółem wynosił w omawianym okresie 107 metrów, przy czym 160 metrów uzyskiwały brygady kopalniane, a 62 metry - firmy obce. Natomiast średnie miesięczne postępy poszczególnych kopalń były od stycznia do lipca następujące: KWK .Krupiński" - 146 metrów, KWK „Zofiówka" - 128 metrów. KWK „Pniówek" - 111 metrów, KWK „Borynia" - 91 metrów i KWK Jas-Mos* - 86 metrów

Jakość siedmiomiesięcznej pracy kopalń JSW SA opisuje także wskaźnik natężenia robót górniczych, który w omawianym okresie osiągnąt wielkość 5,9 m/1000 ton oraz wskaźnik wydajności robót przygotowawczych, który wyniósł 2,03 m w przeliczeniu na jednego zatrudnionego.

DAKONT

„BORYNIA"

Marek Lasecki objął stanowisko kierownika robót górniczych (pz), Rafał Kupski awansował na sztygara zmianowego oddziału urządzeń elektrycznych, a Marcin Oleksik został nadgórnikiem w oddziale wentylacji (pz). Kopalnia ma też trzech nowych dozorców -Anatola Smółkę i Piotra Konefała w oddziale mechanicznym oraz Łukasza Grabowskiego w oddziale urządzeń wydobywczych i szybów

(pz).

„KRUPIŃSKI"

Henryk Kołoch awansował na głównego mechanika urządzeń dołowych (pz).

„PNIÓWEK"

Wojciech Frydryszek objął stanowisko nad-sztygara górniczego (pz). Andrzej Mohr awansowat na sztygara oddziałowego oddziału przewozu dołowego (pz), a Rafał Herok - na sztygara zmianowego w oddziale szybów (pz.

„ZOFIÓWKA”

Leszek Lewkowicz awansowat na nadszty-gara górniczego (pz). a Tomasz Fajkis - na sztygara oddziałowego oddziału robót przygotowawczych (pz). Kopalnia ma też pięciu nowych sztygarów zmianowych (pz). Zostali nimi: Waldemar Pertowski t Andrzej Lechocki - w oddziale elektrycznym. Marcin Czogała -w oddziale robót przygotowawczych, a Marek Kondziolka i Mariusz Kluk - w oddziale wentylacji (pz).

ZAKŁAD LOGISTYKI MATERIAŁOWEJ

Eugeniusz Szpak został głównym specjalistą - nowym kierownikiem magazynu przy KWK „Zofiówka".    (opr. kjb)

Skuteczność

profilaktyki

Kilka lat tomu częstotliwość występowania chorób zawodowych dawała kopalni Jas-Mos" niezbyt chlubne pierwszeństwo wśród zakładów JSW SA. Pracownicy zgłaszali się przede wszyslkim z chorobami słuchu. W 1995 roku trwały, obustronny ubytek słuchu stwierdzono u 137 osób, rok później - u 131 osób, a w 1997 roku - u 124 osób." Przełom nastąpił w 1999 roku, kiedy to zarejestrowano zaledwie 27 przypadków tej choroby, a tendencja spadkowa utrzymywała się w następnych latach W pierwszym półroczu 2005 roku trwały ubytek słuchu stwierdzono tylko u jednej osoby, co jest najlepszym dowodem skuteczności szeroko zakrojonej akcji profilaktycznej, a dokładniej mówiąc działań podjętych pod koniec lat 90. w ramach „Zakładowego programu profilaktyki zawodowego uszkodzenia słuchu" opracowanego przy pomocy Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu.

-    Przyczyn tak dużej zachorowalności było kilka. Przede wszystkim kopalnia Jas-Mos' powstała z połączenia dwóch odrębnych zakładów górniczych. tak więc zgłaszali się do nas pracownicy obu tych kopalń i to zatrudnieni w latach 70. czy 80.. gdy środki ochrony osobistej nie byty tak powszechnie stosowane jak dziś. Inaczej wyglądało też samo rozpoznawanie choroby, ponieważ badania wykonywali różni lekarzo - niekoniecznie specjaliści z Instytutu Medycyny Pracy. Oprócz tego do 2002 roku obowiązywały inne przepisy - teraz pracownik ma prawo ubiegać się o uznanie uszkodzenia słuchu za chorobę zawodową tytko w ciągu dwóch lat od zakończenia pracy w narażeniu - wylicza Roman Niewiadomski, nadsztygar ds. bhp w KWK Jas-Mos*.

Autorzy programu postawili sobie za cel wyeliminowanie zawodowego uszkodzenia słuchu poprzez zminimalizowanie zagrożenia, a więc likwidację żródet hałasu, znaczne ograniczenie jego poziomu lub taką organizację pracy, by pracownicy byli jak najmniej narażeni na oddziaływanie szkodliwych czynników. W przypadku zawodowego uszkodzenia słuchu największym zagrożeniem są pracujące w kopalni maszyny i urządzenia.

-    Kopalnia na bieżąco modernizuje park maszynowy i wycofuje z użycia przestarzałe urządzenia, które powodowały przekraczanie dopuszczalnych norm hałasu. Nowy sprzęt pracuje znacznie ciszej i jest bezpieczniejszy, co w znaczący sposób wpływa na poprawę komfortu pracy na poszczególnych stanowiskach. Poza tym wykonujemy pomiary środowiska pracy, by stosownie do wielkości zagrożenia dobrać środki ochrony osobistej. W przypadku stwierdzenia ponadnormatywnego hałasu wprowadzamy rozwiązania pozwalające zmniejszyć jego wpływ na pracownika. Czasami wystarczy oddalić stanowisko pracy od głośno pracującego urządzenia lub choćby odizolować je od otoczenia kabiną dźwiękoszczelną. W strefach, w których wciąż dochodzi do przekraczania poziomu hałasu, stosujemy rotacyjny syslem zatrudniania pracowników, dzięki czemu ograniczamy czas ich narażenia - wyjaśnia Sylwester Kornatel, zastępca głównego inżyniera ds. bhp w KWK Jas-Mos".

Zakres działań przewidzianych w zakładowym programie profilaktyki zawodowego uszkodzenia słuchu jest znacznie szerszy. Szczególny nacisk położono w nim na powszechne stosowanie wysokiej jakości środków ochrony słuchu oraz wczesne wykrywanie objawów chorobowych w czasie badań okresowych.

-    Pracownicy znajdujący się w grupie podwyższonego ryzyka poddawani są każdego roku badaniom audiometrycznym, a w przypadku wykrycia ubytku słuchu kierujemy ich na dodatkowe badania do specjalistycznej jednostki w Sosnowcu Jośli podejrzenia zostaną potwierdzone, pracownik odsuwany jest od pracy w szkodliwych warunkach, a gdy traci finansowo na tym przeniesieniu, przez pól roku dostajo wyrównanie - zaznacza Roman Niewiadomski.

W przypadku pylicy sytuacja jest bardziej skomplikowana, bo choć kopalnia trzy lata temu wdrożyła „Zakładowy program profilaktyki pylicy płuc", na efekty przyjdzie czekać dfużej. Choroba ta ujawnia się najczęściej po 5 - 10 latach od ustania narażenia, ale zgłaszają się też pracownicy zatrudnieni w „Moszczenicy’ i w Jastrzębiu" w latach 80. W tej sytuacji trudno mówić o trwałym spadku zachorowalności, gdyż jednego roku zgłasza się kilkanaście osób z objawami pylicy, a innego zaledwie kilka. I tak w 1998 roku pylicę płuc rozpoznano u 14 osób, w 1999 - u 2. w 2002 - u 17, a w pierwszym półroczu tego roku - u 3 osób.

Przyczyn powstawania i rozwoju tej choroby jest wiele. Jednym z nich jest sam węgiel. Kopalnia Jas-Mos" wydobywa węgiel typu 35.2A, 35.2B, 36 i 37.1, który jest bardzo aktywny fibrogennie. Kolejnym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi choroby są pogarszające się - na skutek schodzenia z eksploatacją do pokładów głęboko położonych - warunki geologiczne i klimatyczne. Wyższa temperatura sprawia, że łudzie szybciej oddychają. a więc pochłaniają więcej pyłu. Swoje robią też wysoko wydajne maszyny urabiające, które powodują znaczne rozdrobnienie węgla, przez co wzrasta zapylenie na stanowiskach pracy.

Autorzy programu profilaktyki wyszli z założenia, że jeśli nie da się całkowicie wyeliminować szkodliwych czynników, trzeba zminimalizować ich negatywne oddziaływanie na zdrowie pracowników.

-    Staramy się ograniczyć zapylenie na stanowiskach pracy poprzez zastosowanie najnowszych rozwiązań technicznych, a więc zabudowę urządzeń odpylających w przodkach oraz stosowanie sprawniejszych i wydajniejszych urządzeń zraszających. Ponadto wymagamy od pracowników stosowania środków ochrony dróg oddechowych i rozszerzyliśmy w znacznym stopniu zakres badań profilaktycznych, co pozwala na wcześniejsze wykrycie choroby i ograniczenie jej rozwoju - podkreśla inżynier Kornatel.

Działania podjęte w ramach obu programów profilaktyki przyniosły pozytywne efekty nie tytko w kopalni Jas-Mos". Statystyka mówi sama za siebie. a wynika z niej, że w pierwszej połowie tego roku liczba chorób zawodowych w zakładach JSW SA zdecydowanie się zmniejszyła. Zarejestrowano zaledwie 28 nowych zachorowań, w tym 24 przypadki pylicy i 4 uszkodzenia słuchu, podczas gdy rok temu odnotowano 94 choroby zawodowe, a dwa lata temu 102.

KATARZYNA JABŁOŃSKA-BAJER

Kolumnę przygotowała: EUGENIA PLUCIK; teiyfax: (0-32) 756-42-70