jednostkowym e a wymiarami belki i strzałką ugięcia f przy zginaniu za pomocą urządzenia przedstawionego na rysunku 1 zachodzi zależność:
s =
4h
L2"
(15)
gdzie: Li = L2 = 0,5-L.
Przy zginaniu belki mierzy się strzałkę ugięcia f czujnikiem zegarowym i na tej podstawie przy znanej grubości belki h oraz odległości pomiędzy podporami L1+L2, określa się odkształcenie jednostkowe e. Dla każdej ustalonej wartości f mierzy się laboratoryjnym mostkiem Wheatstone'a rezystancję tensometru naklejonego na belce. Wartość poszukiwanej rezystancji odczytujemy z dekad, po wcześniejszym sprowadzeniu układu mostka Wheatstone’a do punktu równowagi. W czasie przeprowadzanych doświadczeń należy zwrócić uwagę na prawidłowe odczytywanie liczby działek, która wskazywana jest przez wskazówkę świetlną. Większa, dolna wskazówka odzwierciedla podstawową liczbę działek w zakresie do 70. Natomiast górna przydatna jest wtedy, gdy dolna wskazówka przekroczyła zakres pomiarowy. Należy wtedy wartość odczytaną ze wskazówki górnej pomnożyć przez 5. Na rysunku 4 widoczne jest wychylenie dolnej wskazówki do wartości nieco ponad 50, a górnej do 10, co daje w przybliżeniu wartość około 50.
Rys. 4. Wygląd podziałki galwanometru
W czasie przeprowadzanych badań mogą wystąpić przypadki, w których nie można zrównoważyć mostka, regulując go najmniejszą dekadą. Należy wtedy posłużyć się metodą aproksymacji liniowej, w wyniku której przybliżymy otrzymany wynik do wartości oczekiwanej. Procedura przeprowadzania badań w takim przypadku może wyglądać następująco:
a) regulując najmniejszą dekadą o jeden skok (0,01 Q), znajdujemy moment przejścia wskazówki świetlnej galwanometru przez wartość zerową;
b) odczytujemy wartość rezystancji Rl i liczbę działek na galwanometrze al przy przejściu wskazówki na lewą stronę;
c) zmieniamy rezystancję ostatniej dekady o jeden stopień, czekamy na przejście wskazówki galwanometru przez zero;
d) odczytujemy wartość rezystancji Rp oraz liczbę działek na galwanometrze ap po przejściu wskazówki na prawą stronę;
e) w związku z tym, iż rezystancja naklejonego tensometru maleje wraz ze wzrostem odkształcenia jednostkowego, wartość aproksymowanej rezystancji obliczamy za pomocą wzoru (16), którego ilustrację graficzną przedstawiono na rysunku 5.
Wyniki pomiarów i obliczeń zestawić należy w tabeli 1.
9