8812711342

pytanie „jak?”. Metoda indukcji polega na przechodzeniu od faktów pojedynczych do bardziej złożonych. Ponadto posłużono się metodą analizy prasoznawczej, celem rozpoznania typów komunikacji prasowej dotyczącej kosmetyki, a także badania treści przekazów prasowych.

Zjawiska historyczne są zjawiskami społecznymi, a więc rolę w ich powstawaniu odgrywa psychika ludzka. Uzasadnione jest więc badanie różnych czynników wpływających na psychikę. Należą do nich czasopisma, a zwłaszcza publikowane na ich łamach wypowiedzi autorytetów. W niniejszej rozprawie przyjęto, że do wzrostu zapotrzebowania na kosmetyki, bez którego nie doszłoby do uruchomienia ich produkcji na dużą skalę, doszło dzięki czasopismom i autorytetom lekarskim. W niniejszej rozprawie analizowano więc czasopisma, na łamach których lekarze publikowali artykuły dotyczące postępu naukowego w zakresie wiedzy o pielęgnacji i leczeniu skóry.

Materiałem, z którego historia czerpie poznanie, są źródła. W niniejszej rozprawie są to źródła drukowane pochodzące z różnych wieków ( przeważnie z XIX w. i okresu pierwszych lat XX w.) i mające różny charakter, a więc: herbarze Marcina z Urzędowa (1595 r.) i Szymona Syreniusza (1617 r.), dzido „Tajemnice Alexego Pedemontana...” (1620 r.), historyczne encyklopedie, farmakopee i podręczniki farmacji stosowanej, a także artykuły z wybranych czasopism wydawanych w przyjętych w rozprawie granicach czasowych. Są to czasopisma: kosmetologiczne („Kosmetyka” z lat 1906-1908, „Racjonalna Kosmetyka” z roku 1927, „Najnowsza Kosmetyka Lecznicza” z lat 1927-1929, te trzy tytuły zachowały się w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej, a także „Przegląd Perfumeryjny” z lat 1933-1936); farmaceutyczne („Wiadomości Farmaceutyczne” z lat 1901-1939), drogistowskie („Drogerzysta” z lat 1925-1938); lekarskie („Przegląd Lekarski”, „Medycyna”, „Gazeta Lekarska”) i adresowane do kobiet („Bluszcz” z lat 1873-1930, „Magazyn Mód” z lat 1836-1840, „Moja Przyjaciółka” z lat 1934-1937, „Kobieta” z lat 1912-1914, „Poradnik Kosmetyczny” z lat 1934-1938 i kalendarze z lat 1937-1938). Prasowe porady kosmetyczne i higieniczne stanowią zapis stanu wiedzy o kosmetykach i środkach higieny w danym czasie. W rozprawie wykorzystano te czasopisma dla kobiet, które uwzględniały problematykę kosmetyki i miały duży nakład, a więc duże oddziaływanie społeczne. Cennymi źródłami drukowanymi były zbiory dawnych przepisów prawnych, sprawozdania Izby Przemysłowo-Handlowej w Poznaniu, reklamy i artykuły promocyjne, wobec których zachowano konieczny krytycyzm.

10