9515745829

EGZAMIN USTNY

•    Oczy Konrada (na plakacie jest jedno oko) wywołują lęk złych sil i są obiektem ich ataku (pojawiające się „Glosy” grożą Konradowi wy darciem oczu - Improwizacja).

•    Oko iest symbolem silv Konrada - po odzyskaniu przytomności bohater sprawdza siłę swojego wzroku (mówi: „Nie! - oka mi nie wydarł! mam to silne oko”) i dostrzega Rollisona. Następnie stwierdza, że siła oka nie pozwoli mu zabić Rollisona, ale wystarczy, aby wskazać mu drogę do śmierci (okno).

•    Promień idący od oka skosem w dól - lima spojrzenia Konrada (potencjalnych przywódców narodu) wyznacza drogę, przełamuje ciemność, budzi uśpiony naród (daje nadzieję). Nie można jej zatrzymać łańcuchem (zniewoleniem). Musi być jednak kierowana we właściwą stronę (naród nie może być przedmiotem ekspery mentów - Rolli-son (naród?) nie powinien być przedmiotowo traktowany przez Konrada).

ad 4. Podsumowanie rozważań na temat plakatu Bolesław a Polnara:

•    Plakat jest niejednoznaczny, nasycony symbolami. Nawiązuje nie tylko do tekstu Dziadów cz. III, lecz także do rzeczywistości pozascenicznej.

•    Spełnia wymagania plakatu teatralnego, formułuje bowiem jasne przesianie dla odbiorców' - spektakl będzie dotyczył rzeczy ważnych, należy go obejrzeć.

Źródło: Informator o egzaminie maturalnym z języka polskiego od roku szkolnego 2014/2015, CKE i OKE, Warszawa 2013.

m Komentarz

W poleceniu odnoszącym się do plakatu teatralnego zapowiadającego przedstawienie Dziadów część III zdający jest proszony o wykorzystanie w swojej wypowiedzi znajomości dramatu Adama Mickiewicza, lektury oznaczonej w podstawie programowej gwiazdką. Maturzysta ma obowiązek znać utwór w całości. Zadanie sprawdza kompetencje z zakresu odbioru, analizy' i interpretacji tekstu ikonicznego, znajomość obowiązkowego utworu literackiego i umiejętność jego wykorzystania w interpretacji plakatu oraz sprawność formułowania dłuższej wypowiedzi ustnej zgodnie z zasadami logiki, retoryki i poprawności językowej.

W przykładowej realizacji zadania znajdują się wszystkie elementy dobrej wypowiedzi maturalnej. Odczytaniu znaczeń na poziomie dosłownym (kształty, kolory, przestrzeń) towarzyszy refleksja interpretacyjna - w wypowiedzi są wskazane możliwe tropy interpretacyjne, na przy kład łańcuch tworzący dwie przecinające się linie (łańcuch - zniewolenie?, linie - nawiązanie do kształtu krzyża?). Refleksja prowadzi do próby całościowego, symbolicznego odczytania plakatu, na przykład oko jako symbol siły Konrada, jego boskości. Wykorzystanie w analizie wiedzy o istocie kompozycji dzieła plastycznego, przestrzeni, barwach i ich tonacji, linii, bryle, operowaniu światłem oraz umiejętność powiązania analizowanych elementów z dziełem literackim pozwalają na pełną interpretację tekstu kultury . Zaprezentow'any konspekt pokazuje tok rozumowania zdającego i porządkuje kompozycję wypowiedzi. W dydaktyce warto proponować uczniom ćwiczenia w budowaniu ramowego planu wypowiedzi ustnej, ułatw ia on bow iem kontrolow^ranie i porządkowanie prezentowanych treści. Forma konspektu sprawia, że zdający nie odczytuje notatki ciągłej, musi natomiast rozwinąć zasygnalizowane w planie zagadnienia, co sprzyja posługiwaniu się mówioną odmianą języka polskiego.

Kształcenie w toku edukacji polonistycznej umiejętności odczytania tekstu ikonicznego na poziomie dosłownym, przenośnym i symbolicznym przygotuje do realizacji zadań maturalnych na egzaminie ustnym.

15

PRZEWODNIK DLA NAUCZYCIELI SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH