Utwory Ignacego Krasickiego - eleganckie igraszki i ostra satyra jednocze?nie.











Wtorek, 25 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marek, Jarosław, Elwira
 



















  Sciaga.pl > Prace
> Oświecenie >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















Utwory Ignacego
Krasickiego - eleganckie igraszki i ostra satyra
jednocze?nie.










kategoria:   J.polski
zakres:   Oświecenie
dodano:   1999-07-26




Najwybitniejszym
pisarzem i poetą polskiego o?wiecenia był Ignacy Krasicki. Urodził
się w Dubiecku, w 1735r., jako potomek szlacheckiego rodu.
Przeznaczony przez rodziców do stanu duchownego, po ukończeniu
kolegium jezuickiego został księdzem. W czasie Sejmu Cztero-letniego
wykazał zainteresowanie i sympatię dla programu stronnictwa
patriotów. Niedługo po trzecim rozbiorze został mianowany
arcybiskupem gnie?nieńskim. Umarł w Berlinie w 1801r. W
satyrycznych felietonach omawiał różne zagadnienia moralno?ci
społecznej i obyczajów szlacheckich. Chwalił umiarkowanie i
wstrzemię?liwo?ć, nie bał się krytykować obżarstwa i pijaństwa, czy
stosunku panów do chłopów. Twórczo?ć poetycką Ignacy rozpoczął od
wiersza Hymn do miło?ci ojczyzny, który wkrótce zdobył sobie ogromną
popularno?ć i stał się hymnem Korpusu Kadetów. Poemat był prosty,
krótki, nie miał słów zbędnych i pustych. ?wiadczy o tym następujący
fragment: ?więta miło?ci kochanej ojczyzny, Czują cię tylko umysły
poczciwe! Dla ciebie zjadłe smakują trucizny, Dla ciebie więzy, pęta
nie zelżywe; Swój prawdziwy talent Krasicki okazał dopiero w
dwóch poematch heroikomi- cznych: Myszeidzie oraz Monachomachii.
Pierwszy z nich przedstawia zabawną historię walk myszy z kotami za
czasów legendarnego króla Popiela. Jest to poemat aluzyjny, pełen
odwołań do aktualnych czy niedawnych wydarzeń politycznych. Z
cało?ci wyłania się też poważniejsza my?l. Chodziło o stosunek do
przeszło?ci historycznej, pokazanie, że nie wolno mieszać ba?ni z
prawdą. Pisarz zażartował sobie w ten sposób z powagi
?redniowiecznego kronikarza Wincentego Kadłubka, który w swojej
historii umieszczał bezkrytycznie różne podania i legendy. W
aluzjach politycznych widać ton żartobliwy, nie pozbawiony zło?liwej
ironii. Można to zauwa- żyć w następującym fragmencie: Hetmani radzą
spieszne wojowanie, Trwa wrzawa więcej jak cztery godziny. Tamten,
ażeby daremnie nie siedział, Chwali lub gani, co drugi powiedział.
-2- W drugim z poematów heroikomicznych, w
Monachomachii Krasicki wystąpił z ostrą krytyką duchowieństwa
zakonnego. Tematem utworu jest spór dwóch rywalizujących ze sobą
klasztorów, ale spór ten stał się okazją do stworzenia satyrycznego
obrazu życia ?więtych próżniaków, spędzających najchętniej czas na
jedzeniu, piciu i bezcelowych dyskusjach. Postacie zakonników
ukazane są w sposób humorystyczny, groteskowy. Krasicki był za ten
utwór bardzo krytyko- wany, ale nie odwołał swoich poglądów.
Satyra należała w czasach o?wiecenia do jednego z
najbardziej rozpowszechnio- nych gatunków literackich. W utworach
tych atakowano wady społeczeństwa, niesprawiedliwo?ć stosunków
społecznych, zepsucie moralne. Satyry Krasickiego krytykują przede
wszystkim zepsucie wielkomiejskie, marnotrawstwo, lenistwo,
karciarstwo i bezkrytyczne przyjmowanie zachodnich wzorów. Do
najbardziej znanych satyr należały Żona modna i Pijaństwo. W
pierwszej z nich autor krytykuje rozrzutną, goniącą za modą,
kapry?ną i wymagającą damę, która w rezultacie doprowadza swojego
małżonka do ruiny majątkowej. Był to typowy wzorzec zachowań modnych
kobiet w osiemnastowiecznej Polsce. Pijaństwo było w istocie utworem
gorzkim i bolesnym. Poeta przedstawił w niej nie tylko wesołą
historię pijaka, ale pokazał też, że człowiek łatwo może stoczyć się
na dno moralnego upadku, nie zna hamulców wewnętrznych i ma słabą
wolę. (...)Majętno?ć w dobrym stanie, gospodatswo rządne, Dostatek
na wydatki potrzebnie rozsądne. Te są wstrzemię?liwo?ci zaszczyty,
pobudki, Te są. Bąd? zdrów! Gdzież idziesz? Napiję się wódki.
Krasicki poruszał też w satyrach tematy polityczne, na
przykład w satyrze Do króla. Jest ona przykładem stylu ironicznego -
zarzuty wobec króla w rezultacie o?mieszają tych, którzy je stawiają
- przedstawicieli szlachty. (...) oto młody? jeszcze.(...) Pięknież
to, gdy na tronie sędziwo?ć się mie?ci; Ty? nań wstąpił mający lat
tylko trzydzie?ci, Bez siwizny, bez zmarszczków: zakał to nie lada.
Największą sławę przyniosły Krasickiemu bajki. Ten
dydaktyczny gatunek literacki odpowiadał tendencjom epoki, a przy
tym był żywy i wesoły. Utwory te wyrażają filozofię poety - zawarł
on w nich swój pogląd na ?wiat, istotę natury ludzkiej i na stosunki
między lud?mi. Pod alegoryczną postacią zwierząt kryje się ?wiat
ludzi oraz ujawniają ich wzajemne stosunki. W tym ?wiecie rządzi
siła nad prawem - co widać w bajce Jagnię i wilcy: Już go mieli
rozerwać, rzekło: Jakim prawem? Smaczny?, słaby i w lesie! - Zjedli
niezabawem. Bajka Dewotka uczy z kolei, że gorliwa pobożno?ć
często bywa fałszywa i powierzchowna. -3- W bajkach
spotykamy przeważnie ludzi głupich, próżnych, sprytnych i leniwych.
Wydaje się też, że zło góruje nad cnotą. Rzadko kiedy rozsądek i
pracowito?ć osiągają zwycięstwo nad głupotą i chytro?cią. Jako wyraz
filozofii życiowej bajki Krasickiego głoszą pochwałę umiaru i
skromno?ci, uczą krytycyzmu, każą patrzeć na ?wiat uważnie.
Twórczo?ć Ignacego Krasickiego była bardzo bogata i
wszechstronna. Obejmowa-ła poematy heroikomiczne, powie?ci, satyry,
bajki, komedie i opowie?ci filozoficzne. Jako poeta związany
z osobą króla i jego polityką, Krasicki reprezentował nurt
literatury obywatelskiej i reformatorskiej, pobudzającej do
refleksji, nie pozbawionej pierwiastków dydaktycznych i
moralizatorskich. Jego utwory odbijały, jak zwierciadło, życie
epoki.







Autor: Nieznany

Ocena : 0.0 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000