Edukacja obronna
Klaudia Cenda-Cwer
Zniwelowanie odległości czasowych i przestrzennych dzięki technice spolaryzowało ludzką kondycję, wyzwalając niektóre jednostki z więzów terytorialnych i nadając im sens eksterytorialny. Pociągnęło to za sobą zwolnienie ludzi z konieczności tworzenia więzów społecznych, pozbycie się odpowiedzialności za konsekwencje swoich działań i - co najgorsze - rozpad wspólnoty już utworzonej przez jej mieszkańców. W czasach, kiedy społeczność międzynarodową nurtują takie kwestie jak: terroryzm i bioterroryzm, konflikty zbrojne, napięcia etniczne, kataklizmy i katastrofy, wzrost przestępczości zorganizowanej, restartyfikacja społeczna, w toku której ustanowiona jest hierarchia społeczno-kulturalna na skalę światową, nadmierna eksploatacja środowiska naturalnego, choroby, patologia społeczna -to świadomość przynależności społecznej i poczucie bezpieczeństwa stanowi wartość i potrzebę każdego człowieka. Współczesne postrzeganie bezpieczeństwa nie ogranicza się tylko i wyłącznie do płaszczyzny militarnej i politycznej np.: braku zagrożenia konfliktem zbrojnym, zdolności narodu do obrony przed wrogim i destrukcyjnym działaniem innych narodów. Powszechną tendencją jest rozszerzenie znaczenia bezpieczeństwa o płaszczyznę: kulturową, społeczną, ekologiczną, ideologiczną, ekonomiczną (w tym również bezpieczeństwo energetyczne), naukowo-technologiczną.
Wyzwania cywilizacyjne i szeroko pojmowane bezpieczeństwo nakładają na Katedrę Edukacji Obronnej konieczność dostosowania treści kształ-
Horatius pisał:
Nam tua res dgitur, pdries cum próximus ardet - Przecież o twoją sprawę chodzi, gdy pali się dom sąsiada.
cenią do współczesnych strategii edukacyjnych organizacji międzynarodowych, które w swoich programach uwzględniają powyższe. W związku z tym, oprócz m in. szkolenia obronnego i paramilitarnego, wyposażenia studentów w wiedzę z zakresu obronności, ochrony cywilnej, historii wojen i wojskowości, terenoznawstwa, Katedra buduje również siłę ratowniczą, intelektualną, kulturalną i moralną słuchaczy. Zwraca szczególną uwagę na problematykę międzynarodowego prawa humanitarnego, operacje niesienia pomocy humanitarnej, bezpieczeństwo i porządek publiczny, monitoring zagrożeń, ochronę środowiska naturalnego i dóbr kultury, a także na ochronę bytu i więzi społecznej.
Nie rezygnując ze swej podstawowej misji, jaką jest kształcenie w zakresie edukacji obronnej - edukacji dla bezpieczeństwa, Katedra dąży do nadania edukacji wymiaru europejskiego. Przyjmując wykładnię europejskiego wymiaru edukacji, zawartą w Rezolucji UE z 1988 r. i dokumentach Rady Europy, jest on „utożsamiany z fundamentalnymi wartościami życia politycznego, społecznego i indywidualnego, które winny przenikać procesy edukacyjne i obejmować szeroką wspólnotę narodów i państw”. Oznacza to promowanie m.in.:
- woli zrozumienia, wyzbycia się uprzedzeń, uznanie wspólnoty interesów oraz poszanowanie różnorodności europejskiej;
- otwarcie się na inne kultury, działanie na rzecz podnoszenia świadomości i rozwoju tożsamości kulturowej i różnorodności w Europie;
Konspekt nr 2/2007 (29)