9621686190

System bezpieczeństwa

Środkami obrony narodowej są: środki polityczne i gospodarcze, wojskowe, bezpieczeństwa publicznego i powszechnego, naukowo-techniczne, ekologiczne, normatywne i ideologiczne.

Funkcje państwa w dziedzinie bezpieczeństwa można podzielić na: wewnętrzną, gospo-darczo-organizatorską, socjalną, kulturalno-wy-chowawczą i zewnętrzną.

Funkcja wewnętrzna wiąże się z zapewnieniem bezpieczeństwa i porządku publicznego, ochroną mienia, zdrowia społeczeństwa i środowiska oraz zabezpieczeniem trwałości w wewnętrznej strukturze - właściwych stosunków społecznych. Funkcja gospodarcza polega na organizowaniu życia gospodarczego i stwarzaniu warunków do rozwoju działalności gospodarczej, a w konsekwencji do tworzenia materialnych podstaw bezpieczeństwa narodowego. Funkcja socjalna to działania na rzecz ubezpieczeń społecznych, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, wykorzystania zasobów ludzkich. Funkcja kultu-ralno-wychowawcza polega na wpajaniu wiedzy, rozpowszechnianiu kultury, upowszechnianiu idei i wartości oraz kształtowanie postaw i zachowań obywatelskich. Funkcja zewnętrzna to zapewnienie bezpieczeństwa państwa na zewnątrz, rozwijanie stosunków politycznych, gospodar-

|

czych i kulturalnych z innymi państwami, a także ¹ kontaktów międzynarodowych.

Polskie prawo i konstytucja dość szeroko ujmują najważniejsze funkcje państwa związane z bezpieczeństwem narodowym i obroną narodową. W konstytucji bezpieczeństwo podniesione zostało do najwyższej rangi i traktowane jest jako główny obszar aktywności państwa. Określa obowiązki obywateli w zakresie obronności (wierność RP, troska o dobro wspólne, przestrzeganie prawa, obrona ojczyzny). Niezwykle ważne dla interesów bezpieczeństwa narodowego i obrony narodowej są stany nadzwyczajne. Stwierdza się, że w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeśli zwykle środki konstytucyjne są niewystarczające, może zostać wprowadzony odpowiedni stan nadzwyczajny: stan wojenny, stan wyjątkowy, stan klęski żywiołowej.

Działania podjęte w wyniku wprowadzenia stanu nadzwyczajnego muszą odpowiadać stopniowi zagrożenia i powinny zmierzać do jak najszybszego przywrócenia normalnego funkcjonowania państwa. Określa się też zakres ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela (godności, ochrony życia, humanitarnego traktowania, ponoszenia odpowiedzialności karnej, dóbr osobistych itp.).

Gotowość obronna państwa rozumiana jest jako stan przygotowania podmiotów obrony narodowej do sytuacji nadzwyczajnych oraz przeciwstawienie się wszelkim zagrożeniom kryzysowym i wojennym. Obejmuje gotowość: obronną i mobilizacyjną SZ, stanowisk kierowania (przygotowanie organów władzy, administracji, gospodarki na wojenny system zarządzania państwem), organizacyjno-mobilizacyjną sektora cywilnego (zadania podmiotów gospodarczych na okres kryzysu i wojny). Wyróżniamy trzy stany gotowości obronnej: stały (realizowane są zadania planistyczne, organizacyjne i szkoleniowe mające na celu przygotowanie obrony państwa), podwyższony (gotowość kryzysowa), pełnej gotowości (uruchomienie części lub całego potencjału obronnego - wojskowego i cywilnego).

Zasady wprowadzania stanów nadzwyczajnych

Stan klęski żywiołowej może być wprowadzony w celu zapobieżenia lub usunięcia skutków katastrof naturalnych lub awarii technicznych. Wprowadza się go na czas określony, nie dłużej jednak jak 30 dni. Organem uprawnionym do jego wprowadzenia jest Rada Ministrów z inicjatywy własnej lub na wniosek wojewody.

Stan wyjątkowy może być wprowadzony w sytuacji szczególnego zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego. Rada Ministrów w drodze uchwały kieruje wniosek do prezydenta RP, a on może wydać rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wyjątkowego. I w ciągu 48 godzin przedstawia je sejmowi. Stan wyjątkowy

Konspekt nr 2/2007 (29)