Jan Ostojski
Jedną z najważniejszych potrzeb człowieka jest potrzeba bezpieczeństwa szeroko rozumianego, a więc: ekonomicznego, psychicznego, osobistego, militarnego, ekologicznego, energetycznego, informacyjnego i socjalnego. Potrzeba bezpieczeństwa wynika ze skłonności człowieka do życia we wspólnocie
Naród jako wspólnota połączona więzią etniczną, kulturowo-cywilizacyjną charakteryzuje się poczuciem tożsamości grupowej i zdolnością do przekazywania jej kolejnym pokoleniom. Jest efektem wielowiekowego procesu, trwałą wspólnotą historyczną posiadającą własną kulturę, język, wartości, instytucje i terytorium.
Do realizacji swoich celów naród tworzy państwo jako podstawową formę organizacji życia politycznego i społecznego. Państwo to określony obszar terytorialny podporządkowany jednemu suwerennemu ośrodkowi władzy politycznej, która jest władzą państwową. Głównym celem i motywem działania państwa jest zabezpieczenie interesów narodowych. Tworzy ono ramy organizacyjne życia narodu, eksponuje jego wartości, scala rozmaite grupy by współdziałały dla jego dobra. Osłabienie państwa odbija się ujemnie na jego kondycji, a więc na bezpieczeństwie wewnętrznym i zewnętrznym, porządku prawnym, dobru powszechnym (kulturze, sprawiedliwości, moralności), na pracy.
Pojęcie bezpieczeństwa jest najczęstszym ze stosowanych pojęć w organizacji i funkcjonowaniu społeczeństwa oraz w nauce. Bezpieczeństwo narodowe to stan niezagrożonego spokoju. To potrzeba istnienia, przetrwania, pewności, stabilności, tożsamości, niezależności, ochrony poziomu i jakości życia. Było ono utożsamiane przede wszystkim z siłą wojskową według uproszczonego schematu: zagrożenie to agresja,
a bezpieczeństwo to obrona militarna. Współczesne składniki bezpieczeństwa to - obok aspektów wojskowych i politycznych - czynniki gospodarcze technologiczne, zasoby surowcowe oraz polityka w zakresie ekologii, demografii, spraw społecznych i humanitarnych. Bezpieczeństwo narodowe tworzy cały naród, chroniąc swe wartości oraz interesy narodowe, broniąc ich przed zagrożeniem militarnym i niemilitar-nym, tworząc sprzyjające warunki w środowisku międzynarodowym.
Jeśli bezpieczeństwo narodowe jest najwyższą wartością i potrzebą narodu oraz głównym celem działań państwa, to obrona narodowa jest jego strukturą realizacyjną, chroniącą go przed zagrożeniem wewnętrznym i zewnętrznym. Obrona narodowa jest organizacją i działalnością państwa w zakresie ochrony i obrony przed zagrożeniami interesów narodowych.
W strukturze naszego państwa obrona narodowa w czasie pokoju obejmuje: obronę państwa oraz Siły Zbrojne RP (SZ). Do narzędzi
współczesnej obrony narodowej zalicza się: -
struktury organizacyjne - organy władzy, służ- 33
bę zagraniczną, siły zbrojne, służbę wywiadu, -
policję, straż graniczną, straż pożarną, placówki naukowo-badawcze, obiekty i ośrodki kultury, służby inspekcyjne, stowarzyszenia pozarządowe oraz narzędzia niematerialne - morale narodowe, strategia polityki państwa, prawo państwowe, naukę, edukację i inne.
Konspekt nr 2/2007 (29)