9621686241

Lotnictwo

Witold Łanowdd, rocznik 1915 r., urodzony wc Lwowie. Po ukończeniu izkoły powszechnej naukę kontynuował w XI Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym we Lwowie gdzie rozpoczął swoje pierwsze loty. W 1935 r., zauroczony lataniem wstąpił do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, gdzie po promocji w 1938 r. pozostał jako instruktor. W walkach podczas Wojny Obronnej 1939 r. nic brał udziału, choć w obronie Dęblina wykonał jeden lot bojowy. Dnia 17 IX 1939 r., na kilka godzin przed przekroczeniem rumuńskiej granicy, jego oddział został wzięty do niewoli przez radziecką konnicę lecz udało mu się wraz z kilkoma kolegami uciec z kolumny jeńców - 87 IX 1939 r. dotarł do Rumunii, skąd miesiąc później przybył na teren Francji. Podczas pobytu w tym kraju ze względu na to, że odważył się skrytykować dowództwo, w maju 1940 r. został osadzony w więzieniu, lecz wykorzystując chaos powstały w czasie działań wojennych udało mu się jednak zbiec z transportu więźniów i w lipcu 1940 r. znalazł się w Wielkiej Brytanii. Przeszkolenie na angielskim sprzęcie latającym rozpoczął w kwietniu 1941 r., po czym w listopadzie 1941 r. został przydzielony do krakowskiego 308 Dywizjonu Myśliwskiego. W styczniu 1942 został wcielony do wileńskiego 317 Dywizjonu Myśliwskiego, zaś w grudniu 1942 r. trafił do poznańskiego 302 Dywizjonu Myśliwskiego, gdzie z czasem dowodził Eskadrą A. W latach 1944-1945 był pilotem 8 USAAF, a po zakończeniu II wojny światowej służył w brytyjskim Royal Air Force (RAF) w jednostce transportującej samoloty do jednostek (tory). Lotnicze szczęście opuściło go 13 V 1955 r. kiedy to uległ wypadkowi lecąc samolotem „Venom" na lotnisku Fassburg w Niemczech. Po 11 miesiącach leczenia i po przejściu kilku operacji plastycznych powrócił do służby lotniczej by dwa lata później zakończyć służbę w RAF. W 1962 r. znalazł się w gronie biorących udział w walkach w Katandze gdzie lotniczy oddział organizował Jan Zumbach (Mr. Brown). Jako najemnik latał przez dwa lata -został jednak oszukany i za walki w Afryce nie otrzymał pieniędzy, a po zniszczeniu lotnictwa Katangi przez Angolę wrócił do Wielkiej Brytanii gdzie zamieszkał na stałe.

Łanowski wykonał 98 lotów bojowych początkowo latając na samolotach myśliwskich P-51B Mustang w 335 Dywizjonie Rozpoznawczym, gdzie ze względu na trudności z wymową jego nazwiska otrzymał od amerykańskich pilotów przydomek „Lanny”. Niebawem jednak -jak zaznaczyłem - został przeniesiony do ww. 61 Fighter Squadron walczącego na samolotach myśliwskich P-47 Thunderbolt w składzie 56 Fighter Group, gdzie w 1944 r. uzyskał cztery zwycięstwa powietrzne - pierwsze odniósł 22 V 1944 zestrzeliwując niemiecki samolot myśliwski FW - 190.

Podczas kwerendy archiwalnej w zbiorach Stowarzyszenia Lotników Polskich w Londynie udało mi się natrafić na pozbawiony sygnatury archiwalnej, pożółkły dokument autorstwa kpt. pil. Witolda Łanowskiego zatytułowany: Wspomnienia jednego z oficerów pilotów z okresu pobytu w 8 U. S. Air Force. Mój 99 lot bojowy'.

Autor opisuje w nim swe pierwsze powietrzne starcie z myśliwcami Luftwaffe. Warto go przybliżyć ze względu na treść i plastyczny opis wydarzenia:

Zdawało mi się, że już chyba nigdy nie będę miał na sumieniu zestrzelonego Niemca, że wojna się skończy, a ja będę mógł powiedzieć, że widziałem samoloty niemieckie

Kpt. pil. Witold Łanowski - z prawej -przy swym myśliwcu P-47 „Thunderbolt"

Konspekt nr 2/2007 (29)