asymetrii grzbietu wykonane metodą fotogrametryczną (kąt rotacji grzbietu) oraz kąta rotacji tułowia w teście Adamsa mierzonego plurimetrem Rippsteina. Dla każdego badanego osobno porównano uzyskane w obu metodach kąty rotacji grzbietu, co do strony i poziomu kręgosłupa na którym występują.
Wyniki. Stwierdzono zadawalającą zgodność zastosowanych metod badania dla oceny asymetrii grzbietu (na poziomie 62%).
Wnioski. 1. Metoda fotogrametryczna jako metoda przesiewowa w celu wykrycia skrzywienia kręgosłupa wydaje się być obarczona dużym błędem, ze względu na możliwości techniczne aparatury i specyfikę obiektu badanego. 2. Niski poziom dokładności przy ocenie fotogrametrycznej płaszczyzny grzbietu tłumaczy duże rozbieżności pomiędzy wynikami fotogrametrii i wynikami uzyskanymi badaniem klinicznym z wykorzystaniem plurimetru Rippsteina. 3. Plurimetr Rippsteina winien stać się przyrządem do szybkiej, taniej i dokładnej oceny postawy dziecka w płaszczyźnie strzałkowej i poprzecznej uzupełniając badanie kliniczne w poradniach ortopedycznych, pediatrycznych i rehabilitacyjnych.
Mariusz Janusz1, Tomsz Ridan1, Monika Siatka2
1 Katedra Fizjoterapii AWF im B. Czecha, Kraków
2 Szpital Rehabilitacyjny Dla Dzieci „Solidarność”, Radziszów
Wstęp. Ocena zmian postawy ciała w wieku gimnazjalnym w relacji do zmieniających się czynników wewnętrznych (skok pokwitaniowy) i zewnętrznych (zmniejszenie aktywności ruchowej, zwiększenie obciążeń szkolnych) może pomóc w opracowaniu programów profilaktyki zaburzeń postawy ciała.
Materiał i metody. Badaniom poddano 145 osób (w tym 85 dziewcząt i 57 chłopców) w wieku 13 lat (tj. w I klasie gimnazjum) następnie w wieku lat 15 (tj. III klasie gimnazjum), zamieszkujących małe miasta (tj. do 15 tys. mieszkańców) na terenie powiatu myślenickiego.
Do oceny postawy ciała posłużono się badaniem ortopedycznym i testami czynnościowymi.
Do opracowania wyników wykorzystano program Statistica 6.0 stosując podstawowe miary opisowe. Do oceny zależności posłużono się współczynnikiem Chi2 Pearsona i współczynnikiem fi Cramera uzyskując podobne rezultaty.
Wyniki. W dwukrotnie wykonanych badaniach obserwuje się znaczną różnicę w zakresie wysokości, masy ciała, współczynnika BMI, przebiegającą w odmienny sposób u chłopców i dziewcząt. W dwuletnim okresie obserwacji postawa ciała badanej młodzieży uległa zdecydowanemu pogorszeniu (2003 - 45%, 2005 - 63 %). Wykazano istotną statystycznie zależność między występowaniem wad klatki piersiowej a płcią. Pomimo wyraźnej tendencji do różnicy między płciami nie zaobserwowano istotności w zakresie asymetrii tułowia (w tym tzw. „skolioz”). Powtórne badanie wykazało zmianę charakteru zaburzeń w odcinku lędźwiowym i piersiowym kręgosłupa. Stwierdzona znaczna liczba wad stóp (w 2003 - 51%, 2005 - 53%) dodatnio korelował z testami czynnościowymi. W okresie badawczym aktywność sportowa badanej młodzieży pozostaje na porównywalnym około 20% poziomie, natomiast w znaczący sposób zmalało uczestnictwo w gimnastyce korekcyjnej (65% w 2003 do 31% w roku 2005), nie zauważono istotnej statystycznie zależności między częstością wad postawy ciała a udziałem w gimnastyce korekcyjnej.
Wnioski. 1. W dwuletnim okresie obserwacji młodzieży w wieku 13-15 lat zaznacza się wyraźne pogorszenie postawy ciała. 2. W badanej grupie wyraźnie zmniejszył się udział młodzieży w zajęciach gimnastyki korekcyjnej, pozostając na porównywalnym poziomie aktywności sportowej.