9733773803

nych a wysokością nad poziomem morza (-0,5) oraz między powierzchnią gleb bielicowych a wysokością nad poziomem morza (-0,37). Dodatnie wartości współczynników korelacji odnotowano między poszczególnymi czynnikami antropogenicznymi, między powierzchnią gleb brunatnych a wysokością nad poziomem morza (0,48) oraz między powierzchnią terenów leśnych a powierzchnią gleb bielicowych (0,33).

5.6. Regionalizacja geobołaniczna badanego obszaru

Na podstawie analizy zróżnicowania potencjalnej roślinności naturalnej (Matuszkiewicz i in., red., 1995), przebiegu granic zasięgu wybranych zbiorowisk roślinnych (głównie buczyny karpackiej i sudeckiej) oraz rozmieszczenia gatunków, które mają na badanym terenie lokalne granice zasięgu (ryc. 65—69), stwierdzono, że Wyżyna Krakowsko-Częstochowska jest zróżnicowana na dwa okręgi geobotaniczne, a granica między nimi przebiega wzdłuż pasma wzgórz położonego na linii Krzeszowice — Wolbrom. Potwierdzają to również wyniki, które uzyskano, analizując koncentrację stanowisk gatunków charakterystycznych dla wybranych syntakso-nów (ryc. 14—25) oraz podobieństwo Hory poszczególnych jednostek kartogramu (ryc. 71).

Przebieg granic okręgów i podokręgów różni się od przyjmowanych do tej pory, dlatego też aby uniknąć nieporozumień, zaproponowano dla nich nowe nazwy. Ostateczna propozycja regionalizacji geobotanicznej badanego terenu przedstawia się następująco (ryc. 95).

Okręg Częstochowsko-Olkuski

Obejmuje on północny i zachodni fragment Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Wyróżnia go 40 gatunków o zachodnim i północnym typie lokalnego zasięgu (tabela 10) oraz 44 inne rzadkie taksony występujące głównie w tej części badanego terenu (tabela 23) — koncentrację stanowisk tych 84 gatunków przedstawiono na ryc. 93. Dla potencjalnej roślinności naturalnej tego obszaru charakterystyczne jest występowanie takich zbiorowisk, jak: suboceaniczne śródlądowe bory sosnowe w kompleksie boru świeżego (U'iicobryo-Pinetum), boru suchego (Clado-nio-Pinetum) i boru wilgotnego (Molinio-Pine-tum), żyzna buczyna sudecka w formie podgór

skiej (Dentario enneaphylli-Fagetum), „kwaśna" buczyna niżowa (Luzulo pilosae-Fagetum), niżowa dąbrowa acidofilna typu środkowoeuropejskiego (Calamagrostio- (Juercetum petraeae) i podgórski wilgotny bór trzcinnikowy (Calama-grostio villosae-Pinetnm). Znacznie częstsze niż w Okręgu Krakowskim są tu gatunki z klasy Koelerio glaucae-Corynephoretea canescentis (ryc. 19) i Vaccinio-Piceetea (ryc. 25).

Okręg Częstochowsko-Olkuski proponuje się podzielić na trzy podokręgi (ryc. 95):

1.    Podokręg Olkuski o średniej wysokości 3(X)—400 m n.p.m., który w przybliżeniu odpowiada mikroregionowi Grzędy Olkuskie (Czeppe 1972) i obejmuje część dorzecza Białej Przemszy. Ostańce skalne występują tu stosunkowo rzadko (okolice Klucz). Podokręg ten wyróżniają gatunki, których stanowiska koncentrują się w południowo-zachodniej części badanego terenu (tabela 10) oraz kilka znacznie rzadszych taksonów, jak: Biscutella lani gaf a. Centaurea pseudophrygia czy The-sium alpinim. Odnotowano tu także wiele gatunków nawiązujących swym występowaniem do Okręgu Krakowskiego (tabela 10). Praktycznie nie spotykamy tu gatunków ze związków Brachypodion pinnati oraz Sesle-rio-Festucion diiriusculae (ryc. 21).

2.    Podokręg Częstochowski Zachodni o charakterze wyżynnym (300—400 m n.p.m.) i typowym jurajskim krajobrazie (ostańce wapienne). Wyróżnia go wspólnie z Podokrę-giem Częstochowskim Wschodnim występowanie 17 gatunków o północnym typie lokalnego zasięgu (tabela 10). Spotykamy tu wiele gatunków kserotermicznych i górskich, charakterystycznych także dla Okręgu Krakowskiego, których północne granice zasięgu przebiegają z reguły w okolicach przełomu Warty. Na uwagę zasługuje również występowanie gatunków należących do związków Brachypodion pinnati i Seslerio-Festucion diiriusculae (ryc. 21), których stanowiska są liczne w Okręgu Krakowskim.

3.    Podokręg Częstochowski Wschodni — teren wzniesiony średnio 200—300 m n.p.m., na którym brak ostańców wapiennych. Występuje tu duży udział gatunków nizinnych i wil-gociolubnych (tabela 11 i ryc. 74) należących do klas: Phragmitetea (ryc. 14), Potametea (ryc. 15), Scheuchzerio-Caricetea fuscae (ryc.

16) i Alnetea glutinosae (ryc. 22). Obszar ten cechuje prawie całkowity brak gatunków kserotermicznych (Festuco-Brometea) — ryc. 20. 103