9733773953

cd. tab. 11

Carex rulpina	Juncus articulatus	Rorippa ampli i bia
Cirsium pcilustrc	Ijedum palustre	Rorippa palustris
Cirsium rivulare	Lenina trisulca	R umex hydrol apathum
Comarum palustre	Lotus uliginosus	Salix a ur i ta
Crepis paludosa	Lychnis Jlos-cuculi	Salix pentandra
Drosera rot undifolia	Lycopus europaeus	Schoenaplectus lacustris
Eleocharis uniglumis	Lysimachia thyrsiflora	Sc i rpus sylraticus
*Elodea canadensis	Menyanthes trifoliata	Scutellaria galericulata
Epilobium palustre	Molinia caerulea	Senecio rivularis
Epipactis palustris	Myosotis palustris	Stell aria palustris
Ecpiisetum Jlu \iatile	Myriophyllum spicatum	Stellaria uliginosa
Fcjuisetum palustre	Nuphar lutea	Succisa pratensis
Eąuisetum varieęatum	Nymphaea alba	7 halictrum lucidum
Eriophorum angustifolium	Oenanthe aquatica	Tófieldia calyculata
Eriophorum lat [fol i tan	Oxycoccus palustris	7riglochin palustre
Eriophorum va giną tum	Pedicidaris syhatica	Typha ang ust ifol i a
Festuca arundinacea	Fe uce da n urn pal ust re	łyp ha lat i folia
Filipendula ulmaria	Phalaris arundinacea	Vaccinium uliginosum
Galium palustre	Phragmites australis	Valeriana dioica
Ge urn rivale	Poa palustris	Yolakma .sam bud fal ia
Glyceria fluitans	Polygonum historia	Valeriana simplicifolia
Glyceria nunima w	Ranunculus flammula	Veronica scutellata
Gymnadenia conopsea	Ranunculus lingua	Viola palustris
Hypericum tetrapterum	Ranunculus sceleratus
Iris pseudoacorus	Ribes nigrum

Gatunki górskie podkreślono. * Antropofity. Mountain species are underlined. * Anthropophytes.

naniicznych gatunku niezbędne są dane do-tyczące jego występowania w przeszłości, które umożliwiają porównanie ówczesnego stanu Hory ze stanem obecnym. Niestety, w większości przypadków nie mamy informacji na ten temat, co znacznie utrudnia ocenę historii rozprzestrzeniania się lub zanikania tego gatunku. Z tego względu w przypadku większości gatunków zrezygnowano z definiowania ich tendencji dynamicznych. Jedynie wtedy, gdy dane historyczne lub własne obserwacje pozwalały na wyra/.ne stwierdzenie ubytku lub przyrostu stanowisk gatunku, zaliczano go do grupy o określonej dynamice.

Dotychczas na badanym terenie pojawiło się 300 gatunków obcego pochodzenia, co stanowi około 20% całej flory. W tym samym czasie prawdopodobnie wymarło 47 gatunków, a 203 są narażone na wyginięcie. Można zaobserwować całe spektrum typów reakcji roślin na działalność człowieka, począwszy od gatunków wymarłych przez w różnym stopniu zagrożone, utrzymujące się we względnej równowadze, zwiększające swój zasięg, aż do gatunków inwazyjnych.

5.2.1. Gatunki ustępujące

Gatunkom, które w różnym stopniu są narażone na wyginięcie, poświęcono wiele opracowań. Oprócz wydawanych w wielu krajach czerwonych list i czerwonych ksiąg, publikuje się prace podsumowujące przemiany flor w różnych regionach, zawierające również charakterystykę gatunków zagrożonych oraz uwagi dotyczące konieczności objęcia icłi ochroną (Chmiel 1993, 2006; DeCandido 2(X)4; Lahti i in. 1991; Pilgrim i in. 2004; Tamis i in. 2005: IJrbisz An. 2003; Żukowski, Jackowiak, red., 1995).

Gatunki Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej ustępujące pod wpływem antropopresji oraz ich przynależność do poszczególnych kategorii zagrożenia wyróżniono na podstawie danych historycznych oraz współczesnych badań florystycz-nycłi (tabela 12). Definicje kategorii zagrożenia przyjęto za opracowaniem K. Zarzyckiego, Z. Szeląga (2(X)6), a liczby oraz udziały procentowe należących do nich gatunków zaprezentowano na ryc. 75.

Na badanym terenie gatunki ustępujące należą do kategorii bardzo rzadkich (189) oraz rzadkich (61). W grupie tej zdecydowanie domi-

72