pod naczelnym kierunkiem prof. M. POŻARYSKIEGO.
Redaktor inż. WACŁAW PAWŁOWSKI Warszawa. Królewska 15, tel. 690-23.
Referaty, zgłoszone na doroczną uroczystość naszego świata elektrotechnicznego, Walne Zgromadzenie SEP u. poruszają szereg zagadnień, które w obecnej chwili interesują ogół elektryków, a dotyczą zarówno dziedziny teorji, jak i praktyki. Nie mają one jednak na celu omówienia wyłącznie tylko strony technicznej odnośnych tematów; celem ich jest wywołanie dyskusji i pogłębienie poruszonych zagadnień również i pod kątem widzenia gospodarczym.
Referaty zostały podzielone na 5 grup, a mianowicie’, ogólne-elektryfikacyjną, przemysłową komunikacyjną, teletechniczną i radjotechniczną.
Do grupy pierwszej należy przedewszystkiem referat, podający analizę i definicje zasadniczych pojęć technicznych i gospodarczych, charakteryzujących zakład elektryczny, następnie artykuł, stanowiący przyczynek do sprawy zreformowania warunków uprawnień na sieci okręgowe. Do tejże grupy włączony został referat, dotyczący mało poruszonego u nas tematu elektryfikacji rolnictwa, wreszcie — referat o historji i rozwoju taryf w jednym z naszych wielkich zakładów wytwórczych. Inne referaty tej grupy mają charakter techniczny Poruszone są w nich zagadnienia, dotyczące sprawy normalizacji w budowie sieci średnich napięć, praktycznego obliczania prądów zwarcia oraz przepięć atmosferycznych w sieciach i ochrony przed niemi.
Wszystkie te tematy są bardzo aktualne i dyskusja, jaka się nad niemi na zjeździe rozwinie, będzie bardzo interesująca, i niewątpliwie przyczyni się do wyjaśnienia wielu szczegółów, które mieć będą wpływ na spotęgowanie rozwoju elektryfikacji Polski.
Sekcja przemysłowa obejmuje referaty, dotyczące elektrycznego spawania. W jednym z nich o charakterze historycznym autor przypomina szczegół znamienny, a nie wszystkim może znany, mianowicie sprawę odkrycia przed 50 laty systemu spawania elektrycznego w Anglji przez dwóch uczonych, z których jeden był polakiem. Następne referaty dotyczą właściwości łuku elektrycznego oraz elektrod, używanych do spawania. Sprawa tych ostatnich nie jest jeszcze ostatecznie rozwiązana; są używane elektrody z różnych materjałów, otulone i nieotulone, większych i mniejszych średnic; w kraju są wyrabiane doskonałe elektrody, jednak dotychczas nie wszystkich typów.
Sprawa spawania elektrycznego znajduje coraz szersze zastosowanie, daje doskonałe wyniki, znaczne oszczędności i zupełną pewność pod względem wytrzymałości spawanych konstrukcyj, wobec czego spawanie elektryczne jest stosowane nawet w bardzo odpowiedzianych wypadkach. Ilość referatów, poświęconych temu zagadnieniu, jest dowodem, że ogół elektryków docenia ważność zagadnienia i pracuje nad ulepszeniami w tej dziedzinie.
Rozwój trakcji elektrycznej nie stoi w Polsce na tak wysokim poziomie, jak w innych krajach, jednak tramwaje i dojazdowe koleje elektryczne są b. poważnym odbiorcą krajowej wytwórczości elektrotechnicznej, a mianowicie przewodników, kabli żarówek, silników i t. d., a przedewszystkiem energji elektrycznej.
Referaty działu trakcyjnego można podzielić na cztery grupy. W jednym z referatów zostało omówione zagadnienie elektryfikacji kolejowego węzła warszawskiego, interesujące bardzo żywo zarówno ogół obywateli, jak i krajowy przemysł elektrotechniczny, który ma dostarczyć szereg materjałów i urządzeń, potrzebnych do wykonania robót.
W osobnym referacie została omówiona sprawa taryfikacji w tramwajach i na kolejach dojazdowych; ta sprawa jest podstawową dla wszystkich przedsiębiorstw i od sposobu jej rozwiązania zależą dalsze losy danych przedsiębiorstw komunikacyjnych. Hasło dostosowania taryf do zdolności płatniczej ludności, tak szeroko obecnie omawiane w kraju i zagranicą, kryje w sobie wuele możliwości i również dużo niebezpieczeństw, pogłębianie więc powyższego zagadnienia posiada pierwszorzędne znaczenie. W kilku innych referatach zostały omówione sprawy, dotyczące konserwacji taboru i związanej z tern racjonalnej organizacji warsztatów; zastosowanie nowoczesnych systemów pracy w warsztatach i wozowniach może w wielu wypadkach dać znaczne oszczędności. Jedną z ciekawych spraw-, dotyczących taboru, jest regulowanie napięcia w obwodach świetlnych, mające na celu usunięcie ogólnie znanego zjawiska przygasania żarówek przy włączaniu nastaw-nika, v.o jest dla pasażerów nieprzyjemne, utrudnia czytanie i sprawia przykre wrażenie. System, opisany w jednym z referatów, został zaprojektowany jako rzecz całkiem nowa; praktyczne zastosowanie tego systemu dało zupełnie dobre wyniki.
Nie została również pominięta sprawa bezpieczeństwa ruchu; w jednym z referatów zostały opisane systemy samoczynnej sygnalizacji przejazdów, wymaganej przez przepisy Ministerstwa Komunikacji w tych miejscach, gdzie nasilenie ruchu jest znaczne, a widzialność niedostateczna.
Z działu teletechniki został zgłoszony referat o postępach w technice łączności dalekosiężnej zapomocą kabli.
W dziale radjotechniki znajdujemy referaty, dotyczące nowych materjałów i urządzeń, oraz nowych systemów dokonywania badań; jest również referat o charakterze eksploatacyjnym, omawiający zagadnienie przeszkód w odbiorze, wywołanych przez stacje lokalne.
Jak widać z powyższego pobieżnego przeglądu referatów, został w nich poruszony cały szereg bardzo ważnych zagadnień w dziedzinie elektrotechniki.
Znaczna ilość referatów, zgłoszonych na tegoroczny Zjazd w Bydgoszczy, nie pozwoliła na umieszczenie w zeszycie z dnia 1 maja r. b. wszystkich nadesłanych prac. Dlatego też niektóre z nich będą umieszczone w zeszycie z dnia 1 czerwca r. b. Są to prace o grzejnictwie elektrycznym, o udziale w elektryfikacji Polski przemysłu cukrowniczego, o badaniach kabli trakcyjnych, o niektórych zagadnieniach z dziedziny budowy silników trakcyjnych i t.d. oraz komunikaty o osiągniętych rekordach w- dziedzinie wytwórczości elektrotechnicznej.
Ilość i jakość referatów jest dowodem, że ogół elektryków dotrzymuje kroku w wyścigu pracy i że pomimo ciężkiego kryzysu ekonomicznego dąży do jaknajwiększego rozwoju zastosowania elektryczności, osiągając w tej dziedzinie korzystne rezultaty. Należy przewidywać i życzyć, by w przyszłości rozwój ten szedł w jeszcze szybszem tempie.
(—) Inż. Wiktor Przetaskowski, przewodniczący Komisji Referatowej Walnego Zgromadzenia S.E P.