biblijny obrazowo mówi o ulepieniu człowieka z prochu ziemi88. Powracające w cytowanym fragmencie słowa pył, proch, ziemia pogłębiają przepaść między Jezusem - Drugim Adamem89 - a El Szaddajem - Bogiem Wszechmocnym. Warto też zauważyć, że przywołanie żywiołu przyrody współtworzy świat przeżyć bohatera - narrator zaznacza, iż Jego wewnętrznym cierpieniom towarzyszy łoskot wichury.
Z punktu widzenia chrystologii interesujące jest antytetycz-ne sformułowanie: jednomyślność dwumyślnej woli. Określenie to odnosi się do boskiej natury Jezusa. Wskazuje już na unię bosko-ludzką, gdyż przedstawia Go jako człowieka, który ma swoją ludzką wolę, a jednocześnie jako Boga, którego woli ta ludzka chce być podporządkowana90 - jak to wynika z całego kontekstu.
Dalszy fragment akcentuje człowieczeństwo Jeszuy ben Jo-sef:
Podniósł się z ziemi. Ujrzał śpiących uczniów. A prosił ich, żeby czuwali i byli z Nim w tę noc Jego przedśmiertnej trwogi. A oni uciekli, uciekli do snu, uciekli przed krwawym potem Jego człowieczego ciała. A chciał im przecież pokazać, że idzie ku śmierci jak człowiek, jak zwyczajny człowiek! Aby kiedyś w przyszłości zaświadczyli przed światem, że bał się, że bał się, że bał się jak człowiek! Jak człowiek! Jak człowiek! Nie umieli czuwać. Nie umieli. (...) Usnęli, usnęli strażnicy Jego słowa. Usnęli i spali. Oto pomnożył swoją samotność [...] ujrzał okrutną, bolesną klęskę swoich wychowawczych wysiłków i starań. Nawet tę gorycz musiał w noc swojego człowieczego smutku i trwogi przedśmiertnej wysączyć do ostatniej kropli. Nawet tę gorycz (III-IV, 301-302).
38 Rdz 2, 7.
89 Por. adamdh - ‘wzięty z ziemi’; zob. też Rdz 5, 12-21.
90 Problem ludzkiej wolnej woli Jezusa związany był z rozumieniem połączenia dwóch natur w jednej osobie. Zagadnienia te podejmowano na soborach w Chalcedonie (451) oraz Konstantynopolu (681). W rezultacie w VIII wieku została zdogmatyzowana prawda wiary: Jezus ma dwie wole - ludzką i Boską, gdyż ma dwie pełne natury. Swoją ludzką wolę Jezus podporządkował - decyzją własnego wyboru - woli Boskiej. Por. J. Ratzingcr, Jezus Chrystus - Prawdziwy Bóg i Prawdziwy Człowiek, [w:] Wprowadzenie w chrześcijaństwo, tłum. Z. Włodko-wa, Kraków 1970, s. 102-107, zob. też F. D z i a s c k, Jezus Chrystus Boski Posłaniec,, t. I, Chrystologia, Poznań 1963.
184