Źródło: K. Kożuchowski, R. Sikora, Przegląd kolejowy 12/93, s. 10.
B) PRZECIĘTNA KSIĘGOWA STOPA ZWROTU - ARBV (Average Return on Bo-ok Value)
ARBV otrzymuje się w wyniku podzielenia przeciętnych przewidywanych zysków z projektu po uwzględnieniu amortyzacji i podatków przez przeciętną księgową wartość inwestycji. Tak obliczony wskaźnik jest porównywalny z księgową stopą zwrotu ustaloną dla całej firmy lub z pewnymi standardami zewnętrznymi tj.: ARBV w przemyśle. Do obliczeń przyjąć można następującą formułę:
przeciętny _ zysk _ roczny
ARBY=~
przeciętna _ roczna_ wartość _ netto _ inw estycji Kryterium przeciętnej księgowej stopy zwrotu (ARBV) charakteryzuje się kilkoma poważnymi mankamentami, a mianowicie:
• przedmiotem rozważań jest tylko przeciętny zwrot z księgowej wartości inwestycji. Nie jest więc brany pod uwagę fakt, że bliższe czasowo zwroty są bardziej wartościowe. Tym samym księgowa stopa zwrotu nadaje zbyt dużą wagę przepływom odległym czasowo,
• nie opiera się ona na przepływach pieniężnych lecz na zysku netto,
• wybór bazy odniesienia ma charakter arbitralny np. bieżąca księgowa stopa zwrotu, co powoduje że decyzje mogą być odnoszone do rentowności działalności już prowadzonej przez firmę.34
Pozostałe metody statyczne, tj.: prosta stopa zwrotu czy test pierwszego roku wykorzystują w ocenie efektywności projektów inwestycyjnych szczególne postacie wskaźników rentowności.35 Zaprezentowane metody statyczne charakteryzują się dużą prostotą, są zrozumiałe i mało pracochłonne. Nie uwzględniają one jednak w obliczeniach zmieniających się wartości pieniądza w czasie. Tego mankamentu pozbawione są metody dynamiczne zwane, także technikami opartymi na zdyskontowanych przepływach pieniężnych lub krótko - technikami DCF (ang. Discounted Cash Flow).
53 K. Kożuchowski, R. Sikora. Metodyka oceny Projektów Inwestycyjnych, Przegląd Kolejowy 12/93, s. 10.
,J T. Waśniewski, Analiza Finansowa Przedsiębiorstwa, "FRRP" Warszawa 1993 r., s. 439.
ł5 Pozostałe statyczne metody przedstawione zostały m. ia w pracy: T. Jachna. M. Sierpińska: praca cyt. s. 196-206.