ANDRZEJ SIKORA, BARBARA KULESZ"
WIELOFAZOWE TRANSFORMATORY PROSTOWNIKOWE
PODSTACJI TRAKCYJNYCH
MULTI-PHASE RECTIFIER TRANSFORMERS
FOR TRACTION SUBSTATIONS
St r e s zczeni e
Istnieją różne rozwiązania transformatorów prostownikowych podstacji trakcyjnych, np. 6-fazowe
(12-pulsowe) czy 12-fazowe (24-pulsowe), gdzie liczba pulsów odnosi się do kształtu napięcia wy-
prostowanego. Wpływ asymetrycznego napięcia zasilania na pracę takich układów jest tematem
niniejszego artykułu. Asymetrię zdefiniowano tutaj jako zawartość procentową składowej syme-
trycznej przeciwnej w napięciu zasilającym. Skonstruowano modele symulacyjne układów 12-
i 24-pulsowych oraz przeprowadzono badania symulacyjne, otrzymując przebiegi prądów i napięć
transformatorów, a także napięcia i prądu trakcyjnego (obciążenie rezystancyjne). Przeprowadzono
również analizę harmonicznych. Otrzymane wyniki wskazują, że wartość średnia napięcia wypro-
stowanego nie jest zależna od asymetrii napięcia zasilającego. Wartości i kształt prądów są jednak
różne dla różnych faz transformatora, podobnie jak czasy przewodzenia diod w mostkach prostow-
nikowych. Prowadzi to do obniżenia dopuszczalnej wartości prądu uzwojeń transformatora oraz
dopuszczalnej mocy obciążenia transformatora.
Słowa kluczowe: transformatory, prostowniki, podstacje trakcyjne, jakość napięcia
Abs t r act
Traction substations rectifier transformers may be designed in different ways. e.g. as 6-phase
12-pulse or 12-phase 24-pulse devices, where number of pulses relates to d.c. output voltage
waveforms. The impact of asymmetrical supply voltage, and asymmetry here is defined as
percentage of negative phase sequence component has been investigated in the paper. Simulation
models of 12- and 24-pulse transformers have been constructed on the basis of standard
transformer equivalent scheme. Appropriate simulations have been run, giving waveforms of
currents and voltages for the d.c. output loaded with resistive load. The harmonic analysis has been
accordingly done. The results show that the average value of rectified voltage is not influenced by
asymmetrical supply. However, current values and waveforms differ greatly from phase to phase
and conducting times for different diodes in bridge rectifier are also different. This in turn leads to
lowering allowable current value in transformer windings and drop in transformer s capacity.
Keywords: transformers, rectifiers, traction substations, voltage quality
"
Dr inż. Andrzej Sikora, dr inż. Barbara Kulesz, Instytut Elektrotechniki Przemysłowej i Informatyki,
Wydział Elektryczny, Politechnika Śląska.
160
1. Rodzaje transformatorów prostownikowych
W Polsce pojazdy trakcyjne zasilane są z sieci trakcyjnej prądu stałego. W celu otrzyma-
nia takiego napięcia stosuje się zespoły prostownikowe instalowane na podstacjach trakcyj-
nych. Składają się one z transformatorów i układów prostownikowych. Transformatory pro-
stownikowe stosowane w trakcji elektrycznej zasilane są napięciem trójfazowym z sieci ener-
getyki zawodowej. Liczba faz po stronie wtórnej transformatora m2 e" 3. Dzięki wielofazowo-
ści tych transformatorów można uzyskać układy prostownicze o zwiększonej liczbie pulsów
napięcia wyprostowanego przypadającej na jeden okres napięcia zasilającego.
Aby praca poszczególnych uzwojeń wtórnych transformatora prostownikowego była
poprawna, muszą być zachowane (wg normy PN-EN 60076-1:2001):
 równość napięć (tolerancja ą0,5%),
 równość przesunięć fazowych pomiędzy poszczególnymi grupami uzwojeń (tolerancja ą102 ),
 równość impedancji zwarciowej każdej grupy uzwojeń wtórnych liczona względem
uzwojenia pierwotnego (tolerancja Ä…10%).
Stawiane są także wymagania dotyczące napięcia sieci [14]:
 w ciągu każdego tygodnia 95% ze zbioru 10-minutowych średnich wartości skutecznych
składowej symetrycznej kolejności przeciwnej napięcia zasilającego powinno mieścić
się w przedziale od 0 do 2% wartości składowej kolejności zgodnej (dla podmiotów
przyłączonych bezpośrednio do sieci rozdzielczej o napięciu znamionowym wyższym
niż 1 kV, lecz niższym niż 110 kV),
 odkształcenie napięcia charakteryzowane współczynnikiem THDU nie powinno przekro-
czyć 8%, przy czym współczynnik ten definiowany jest jako
"
2
"U
h
h=2
THD = Å"100% (1)
U
U
1
gdzie:
Uh  wartość skuteczna h-tej harmonicznej napięcia,
U1  wartość skuteczna harmonicznej podstawowej napięcia,
h  rzÄ…d harmonicznej.
U V W U V W
U1
U2
V2
W2
W1 V1
U1 V1 W1
U2 V2 W2
Ryc. 1. Transformator prostownikowy 6-fazowy 12-pulsowy, złożony z dwóch zasilanych
transformatorów dwuuzwojeniowych
Fig. 1. 6-phase 12-pulse rectifier transformer consisting of two separate two-winding transformers
 161
Zwiększanie liczby faz m2 uzwojenia wtórnego można uzyskać na kilka sposobów.
Najprostszym z nich jest układ trójkąt gwiazda, w którym liczba faz m2 = 6 jest niesyme-
tryczna, to znaczy, że kÄ…ty przesunięć fazowych wynoszÄ… kolejno 30º, 90º, 30º itd.
Wykorzystuje się tu naturalne przesunięcie napięć fazowych przy połączeniu uzwojeń
w trójkąt i gwiazdę. Po wyprostowaniu otrzymuje się napięcie stałe 12-pulsowe.
Większą liczbę faz można uzyskać przez łączenie dwóch transformatorów z rozdzie-
lonymi uzwojeniami pierwotnymi, jak na ryc. 2. Uzwojenia wtórne tworzą układ trójkąt
 gwiazda. A
ącząc ze sobą takie dwa transformatory, otrzymuje się układ 12-fazowy niesy-
metryczny, to znaczy, że przesuniÄ™cia fazowe miÄ™dzy kolejnymi fazami wynoszÄ… 15°, 15°,
15°, 75° itd. Po wyprostowaniu uzyskuje siÄ™ napiÄ™cie staÅ‚e 24-pulsowe.
W
V
U V W U V W
V
W
U
U
U3 U4
V3
W4
W3
V4
U1
U2
U3 V3 W3 U4 V4 W4
W2
W1
V1
V2
U1 V1 W1 U2 V2 W2
U1 V1 W1 U2 V2 W2
Ryc. 2. Transformator prostownikowy 12-fazowy 24-pulsowy
Fig. 2. 12-phase 24-pulse rectifier transformer
Istnieją także inne warianty otrzymania układu m2 = 12, np. można dzielić uzwojenia
wtórne transformatora.
Z transformatorami współpracują diodowe, niesterowane prostowniki o liczbie pulsów
od 6 do 24.
W artykule przeanalizowano wpływ asymetrii napięcia zasilania na zawartość harmo-
nicznych w napięciu wyprostowanym 12- i 24-pulsowym.
162
2. Model transformatora prostownikowego
Do przeprowadzenia symulacji komputerowych zastosowano klasyczny schemat za-
stępczy transformatora, przy czym, ze względu na wygodę obliczeń, parametry strony pier-
wotnej przeliczono na stronę wtórną.
Wartości poszczególnych elementów schematu zastępczego zostały zaczerpnięte z prze-
prowadzonych badaÅ„ modelowego transformatora o mocy 3,3 kV·A [6]. WynosiÅ‚y one:
2 = 0,25 ©, Ls1
R1 2 = 0,3 mH, RFe = 0,5 k©, Lm = 0,5 H, Ls2 = 0,3 mH, R2 = 0,25 ©.
3. Założenia modelu symulacyjnego
Symulacje komputerowe wykonano, stosujÄ…c program PSpice.
Model zespołu prostownikowego utworzony w tym programie składa się ze z
ródeł na-
pięcia symulujących i połączonych, tak jak uzwojenia po stronie wtórnej transformatora.
Kolejnym elementem układu symulacyjnego jest schemat zastępczy transformatora przyłą-
2 kolejnych faz są przesunięte
czony do każdej zasilanej fazy, przy czym napięcia fazowe U1
w fazie jak dla układu gwiazda trójkąt 6-fazowego 12-pulsowego ryc. 1 lub jak na ryc. 2
(układ 12-fazowy 24-pulsowy).
Rdzeń transformatora jest symetryczny, a jego charakterystyka magnesowania jest
liniowa. y
ródło zasilania U1
2 jest bezimpedancyjne.
Transformator zasila układ prostownikowy, który po stronie napięcia stałego obciążony
jest odbiornikiem czysto rezystancyjnym, modelującym sieć trakcyjną.
4. Badania symulacyjne układów transformatorów
Badania symulacyjne układu transformatora 6-fazowego 12-pulsowego przeprowa-
dzano przy szeregowym połączeniu dwóch mostków prostownikowych.
Układ zespołu prostownikowego 24-pulsowego jest połączeniem szeregowym czterech
zespołów prostownikowych 6-pulsowych. Układ został obciążony takim samym prądem
jak układ 12-pulsowy.
Wpływ niesymetrycznego zasilania zespołu prostownikowego przebadano, opierając się
na rozkładzie z
ródeł zasilania na szeregowo połączone z
ródła napięcia składowych:
zgodnej, przeciwnej i zerowej, zgodnie z metodą składowych symetrycznych.
Zawartość składowej kolejności przeciwnej i zerowej w niesymetrycznym napięciu za-
silania została zamodelowana jak na ryc. 3 i 4. Układy były obciążone odbiornikami rezy-
stancyjnymi o wartoÅ›ciach R0 = 40 © (dla ukÅ‚adu 12-pulsowego) i R0 = 90 © (dla ukÅ‚adu
24-pulsowego).
 163
V1 V2
R4 R34 L1 L2 R35
0.5u 0.25 0.3mH
FREQ = 50 FREQ = 50 R25 L70.3mH 0.25
VAMPL = 265.1309 VAMPL = 52.2105 D2 D3 D4
0.5k 0.5H
PHASE = 0 PHASE = 0
40eps08 40eps08 40eps08
V3 V4
R5 R36 L4 L3 R37
0.5u 0.25 0.3mH
FREQ = 50 FREQ = 50 R26 L80.3mH 0.25
VAMPL = 265.1309 VAMPL = 52.2105
0.5k 0.5H
PHASE = 120 PHASE = 120 D5 D6 D7
V5 V6
R6 R38 L5 L6 R39 40eps08 40eps08 40eps08
0.5u 0.25 0.3mH
FREQ = 50 FREQ = 50 R27 L90.3mH 0.25
VAMPL = 265.1309 VAMPL = 52.2105
0.5k 0.5H
PHASE = 240 PHASE = 240
V10 V13
R10 R40 L10 L13 R43
0.5u 0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 R28 L16
VAMPL = 265.1309 VAMPL = 52.2105 D8 D10 D9
0.5k 0.5H
PHASE = 0 PHASE = 0
40eps08 40eps08 40eps08
V11 V14
R11 R41 L11 L14 R44
0.5u 0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 R29 L17
VAMPL = 265.1309 VAMPL = 52.2105
0.5k 0.5H
PHASE = 120 PHASE = 120 D11 D12 D13
V12 V15
R12 R42 L12 L15 R45 40eps08 40eps08 40eps08
0.5u 0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 R30 L18
VAMPL = 265.1309 VAMPL = 52.2105
0.5k 0.5H
PHASE = 240 PHASE = 240 R24
20
V16 V19
R49 L22 L25 R52
0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 R46 L19
VAMPL = 183.2171 VAMPL = 30.14375 D16 D14 D15
0.5k 0.5H
PHASE = 0 PHASE = 0
40eps08 40eps08 40eps08
V17 V20
R50 L23 L26 R53
0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 R47 L20
VAMPL = 183.2171 VAMPL = 30.14375
0.5k 0.5H
PHASE = 120 PHASE = 120 D17 D18 D19
V18 V21
R51 L24 L27 R54 40eps08 40eps08 40eps08
0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 R48 L21
VAMPL = 183.2171 VAMPL = 30.14375
0.5k 0.5H
PHASE = 240 PHASE = 240
V22 V25
R55 L31 L34 R58
0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 R31 L28
VAMPL = 183.2171 VAMPL = 30.14375 D25 D24 D23
0.5k 0.5H
PHASE = 0 PHASE = 0
40eps08 40eps08 40eps08
V23 V26
R56 L32 L35 R59
0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 R32 L29
VAMPL = 183.2171 VAMPL = 30.14375
0.5k 0.5H
PHASE = 120 PHASE = 120 D20 D21 D22
V24 V27
R57 L33 L36 R60 40eps08 40eps08 40eps08
0
0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 R33 L30
VAMPL = 183.2171 VAMPL = 30.14375
0.5k 0.5H
PHASE = 240 PHASE = 240
Ryc. 3. Schemat symulacyjny układu zespołu prostownikowego 12-fazowego 24-pulsowego
Fig. 3. Simulation scheme for 12-phase 24-pulse transformer-rectifier set
164
skaldowa przeciwna
D7 D8 D9
skaldowa zgodna (skaldowa zerowa)
V1 V7
R1 L1 L2 R2 40eps08 40eps08 40eps08
0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 L7
VAMPL = 200 VAMPL = 15 R7
0.5H
PHASE = 0 PHASE = 0
0.5k
V2 V8
R3 L3 L4 R4
0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
0
FREQ = 50 FREQ = 50 L8
VAMPL = 200 VAMPL = 15 R8
0.5H
PHASE = 120 PHASE = 240
0.5k
V3 V9 0
R5 L5 L6 R6
0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 L9
VAMPL = 200 VAMPL = 15 R9 D10 D11 D12
0.5H
PHASE = 240 PHASE = 120
0.5k
40eps08 40eps08 40eps08
R10
Grupa fazowa 2 40
D13 D14 D15
V4 V10
R20 R11 L10 L11 R12 40eps08 40eps08 40eps08
0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 L16
VAMPL = 346.4 VAMPL = 25.98 R17
0.5H
PHASE = 0 PHASE = 0
0.5k
V5 V11
R21 R13 L12 L13 R14
0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 L17
VAMPL = 346.4 VAMPL = 25.98 R18
0.5H
PHASE = 120 PHASE = 240
0.5k
V6 V12
R22 R15 L15 L14 R16
0.25 0.3mH 0.3mH 0.25
FREQ = 50 FREQ = 50 L18
VAMPL = 346.4 VAMPL = 25.98 R19 D16 D17 D18
0.5H
PHASE = 240 PHASE = 120
0.5k
40eps08 40eps08 40eps08
Grupa fazowa 1
Ryc. 4. Schemat symulacyjny do badania wpływu asymetrii zasilania zespołu prostownikowego
12-pulsowego
Fig. 4. Simulation scheme used to investigate supply asymmetry impact on 12-pulse
rectifier operation
5. Przykładowe wyniki badań symulacyjnych dla asymetrycznego napięcia zasilania
Przebiegi napięć i prądów dla składowej kolejności przeciwnej wynoszącej 1% składo-
wej zgodnej napięcia zasilania podano na ryc. 5 i 6.
a) b)
Ryc. 5. Przebieg średniego napięcia wyprostowanego Ud i napięć fazowych dla: a) układu
12-pulsowego, b) układu 24-pulsowego
Fig. 5. Courses of rectified voltage and phase voltages for: a) 12-pulse system, b) 24-pulse system
 165
a) b)
Ryc. 6. Przebiegi prądów na diodach D1, D2, D3 dla: a) układu 12-pulsowego,
b) układu 24-pulsowego
Fig. 6. Current courses for D1, D2 and D3 diodes in: a) 12-pulse system, b) 24-pulse system
Dokonano charakterystyki pulsacji napięcia wyprostowanego, przy czym jako pulsację
napięcia wyprostowanego Ud definiuje się stosunek różnicy napięć maksymalnego i mini-
malnego do wartości średniej
Ud (max) -Ud (min)
"Ud
´Ud = Å"100% = Å"100% (2)
Ud Ud
Wyniki zestawiono w tablicy 1.
Tabl i ca 1
Zestawienie wyników symulacji
Zawartość składowej kolejności przeciwnej 0% 1% 2,5% 5% 7,5%
´Ud [%] dla ukÅ‚adu 12-pulsowego 4,21 5,90 8,63 13,34 17,99
´Ud [%] dla ukÅ‚adu 24-pulsowego 1,56 3,28 5,78 10,18 14,43
Analiza harmoniczna napięcia wyprostowanego pozwoliła określić zawartość wyższych
harmonicznych, które przestawiono na ryc. 7.
a) b)
48 80
Uh[V]
Uh[V]
75
44
70
40
65
36 60
55
32
50
28
45
24 40
35
20
30
16
25
12 20
15
8
10
4
5
0 0
0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60 66 72 78 84 90 96 102 0 6 12 18 24 30 36 42 48 54
h h
Ryc. 7. Wyższe harmoniczne napięcia w napięciu wyprostowanym przy 1-procentowej zawartości składo-
wej przeciwnej w napięciu zasilania dla: a) układu 12-pulsowego, b) układu 24-pulsowego
Fig. 7. Harmonics spectrum of rectified voltage, 1 percent negative-sequence component in supply
voltage: a) 12-pulse system, b) 24-pulse system
166
6. Omówienie wyników symulacji
Składowa przeciwna napięcia zasilania generuje w napięciu wyprostowanym Ud dodat-
kową pulsację o podwójnej częstotliwości sieci zasilającej. Amplituda tej pulsacji zależy od
zawartości składowej przeciwnej w napięciu zasilania. Dodatkowa pulsacja wpływa na
obniżenie efektywności prostowania napięcia przemiennego, na co wskazuje analiza har-
moniczna pulsacji napięcia wyprostowanego w funkcji zawartości składowej kolejności
przeciwnej w napięciu zasilania (ryc. 8).
18
dla prostownika 12-pulsowego
´Ud [%]
16
14
12
10
8
dla prostownika 24-pulsowego
6
4
2
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Zawartość składowej kolejności przeciwnej [%]
Ryc. 8. Charakterystyki pulsacji napięcia wyprostowanego w funkcji zawartości składowej kolejności
przeciwnej w napięciu zasilania
Fig. 8. Pulsations of rectified voltage vs. negative-sequence component supply voltage input
Składowa kolejności przeciwnej nie wpływa znacząco na wartość średniego napięcia
wyprostowanego Ud  tabl. 2.
Tabl i ca 2
Średnia wartość napięcia wyprostowanego w funkcji zawartości składowej kolejności
przeciwnej napięcia zasilającego
Zawartość składowej Ud [V] dla prostownika Ud [V] dla prostownika
kolejności przeciwnej 12-pulsowego 24-pulsowego
0% 622,1 1251,6
1% 622,3 1250,9
2,5% 622,4 1250,3
5% 622,7 1251,3
7,5% 623,3 1251,5
 167
Kolejnym negatywnym skutkiem istniejącej asymetrii jest obniżenie dopuszczalnej
mocy obwodu stałoprądowego. Przy symetrycznym zasilaniu prądy we wszystkich fazach
układu zasilającego urządzenie prostownikowe są jednakowe i mają jednakowy czas trwa-
nia (przepływu). W układzie niesymetrycznie zasilanym prądy te różnią się między sobą
kształtem oraz czasem trwania. Ilustruje to ryc. 9 dla dużej, 7,5-procentowej asymetrii
napięcia zasilającego.
a) b)
Ryc. 9. Przebiegi prądów na diodach D1, D2, D3 dla: a) układu 12-pulsowego, b) układu 24-pulso-
wego, przy składowej kolejności przeciwnej wynoszącej 7,5% składowej zgodnej napięcia
zasilania
Fig. 9. Current courses for D1, D2 and D3 diodes in: a) 12-pulse system, b) 24-pulse system, with
supply voltage negative-sequence component equal to 7,5% of positive-sequence component
Składowa kolejności przeciwnej nie wpływa znacząco na wartość średniego napięcia
wyprostowanego Ud .
Widma amplitudowe dla asymetrii jednoprocentowej wskazują, że amplituda drugiej
harmonicznej jest proporcjonalna do współczynnika asymetrii zasilania i wartość tej har-
monicznej jest dominująca. Wzrost zawartości składowej kolejności przeciwnej powoduje
wzrost amplitud innych harmonicznych napięcia wyprostowanego. Na podstawie wyników
zamieszczonych w tabl. 2 wykreślono charakterystykę z ryc. 10.
16
14
12
10
8
6
prostownik 12-pulsowy
4
prostownik 24-pulsowy
2
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8
Zawartość składowej kolejności przeciwnej [%]
Ryc. 10. Charakterystyka zawartości wyższych harmonicznych w zależności od zawartości składowej
przeciwnej w napięciu zasilania
Fig. 10. Higher harmonics content vs. negative-sequence component of supply voltage
U[%]
´
U [%]
168
W tablicy 3 zamieszczono czasy przewodzenia diod mostków prostownikowych dla
różnych wielkości asymetrii napięcia zasilającego.
Tabl i ca 3
Czasy przewodzenia diod mostków prostownikowych dla różnych wielkości
asymetrii napięcia zasilającego
Zawartość składowej
1% 2,5% 5% 7,5%
kolejności przeciwnej
Czasy przewodzenie tD1 tD2 tD3 tD1 tD2 tD3 tD1 tD2 tD3 tD1 tD2 tD3
diod [ms] [ms] [ms] [ms] [ms] [ms] [ms] [ms] [ms] [ms] [ms] [ms]
Układ 6-fazowy
7,3 7,2 7,2 7,4 7,2 7,2 7,5 7,1 7,1 7,6 7,0 7,0
12-pulsowy
Układ 12-fazowy
7,3 7,3 7,3 7,4 7,2 7,2 7,6 7,1 7,1 7,7 7,1 7,1
24-pulsowy
Nierównomierność czasów trwania prądów na poszczególnych diodach oznacza, że
część diod w układzie jest niedociążona.
7. Wnioski
Oddziaływanie składowej kolejności przeciwnej napięcia zasilania ma negatywny
wpływ na warunki pracy urządzeń prostownikowych. Asymetria ta powoduje:
 wzrost pulsacji napięcia wyprostowanego,
 obniżenie dopuszczalnej mocy układu stałoprądowego ze względu na ograniczenie skła-
dowej skutecznej prÄ…du w uzwojeniach transformatora.
Li t er at ur a
[1] Podoski J., Kacpr zak J., Mys Å‚ e k J., Zasady trakcji elektrycznej, WKiA
,
Warszawa 1980.
[2] Mi zi a W., Transformatory, Wydawnictwo Politechniki ÅšlÄ…skiej, Gliwice 1996.
[3] Kr ól A., Moczko J., PSpice  Symulacja i optymalizacja układów elektronicz-
nych, Wydawnictwo Nakom, Poznań 2000.
[4] R o j e k A., Nowe i najnowsze rozwiązania urządzeń w układzie zasilania trakcji
elektrycznej w Polsce, Technika Transportu Szynowego nr 7 8/2003, A
ódz
, 64-69.
[5] G l i n k a T., G r z e n i k R., K u l e s z B., M o Å‚ o Å„ Z., S o b o t k a J., Transfor-
matory prostownikowe podstacji trakcyjnych, Proc. 5th International Conference:
 Modern Electric Traction in Regional and Urban Transport , Gdańsk 2001.
[6] Badania transformatora prostownikowego 12-fazowego 24-pulsowego, Raport wyko-
nany przez PolitechnikÄ™ ÅšlÄ…skÄ… dla firmy ALSTOM T&D Transformers sp. z o.o.,
Gliwice 2001.
 169
[7] B a r a n o w s k i K., W e l o A., Symulacja układów elektronicznych PSpice: Pakiet
Design Center, Wydawnictwo MIKOM, Warszawa 1996.
[8] PN-EN 60076-1:2001. Transformatory. Wymagania ogólne.
[9] PN-EN 60076-1:2001/A1:2002(U). Transformatory, Wymagania ogólne. [Zmiana A1].
[10] PN-EN 60076-1:2001/A12:2002(U). Transformatory, Wymagania ogólne. [Zmiana A2].
[11] PN-EN 61378-1:2000. Transformatory przekształtnikowe. Transformatory do zasto-
sowań przemysłowych.
[12] PN-IEC 146-1-3:1996. Przekształtniki półprzewodnikowe. Wymagania ogólne i prze-
kształtniki o komutacji sieciowej. Transformatory i dławiki.
[13] S z k a b a r D., Współpraca transformatora z prostownikiem na podstacjach trakcyj-
nych, praca dyplomowa magisterska, Politechnika ÅšlÄ…ska, Gliwice 2004.
[14] RozporzÄ…dzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 20 grudnia 2004 r. w sprawie
szczegółowych warunków przyłączenia podmiotów do sieci elektroenergetycznych,
ruchu i eksploatacji tych sieci (DzU z 2005 r. Nr 2, poz. 6).