DORADZTWO REHABILITACYJNE - Dr Ewa Danek

→ Ocena na podstawie kolokwium (z treści wykładów i ćwiczeń) oraz pracy w grupach na konwersatoriach.

Literatura:

1. Auleytner J., Polityka społeczna czyli ujarzmienie chaosu socjalnego (2002).

2. Dolińska - Zygmunt G., Elementy psychologii zdrowia (1996).

3. Kowalik S., Psychologia rehabilitacyjna (2007).

4. Murgatroyd S., Poradnictwo i pomoc (2000).

5. Ossowski R., Teoretyczne i praktyczne podstawy rehabilitacji (1999).

6. Sęk H., Społeczna psychologia kliniczna (1993).

7. Sęk H., Cieślak R. (red.), Wsparcie społeczne, stres i zdrowie (2004).

8. Sheridan Ch. L., Radmacher S. A., Psychologia zdrowia (1998).

9. Strelau J. (red.), Psychologia T. III, Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej.

10. Wapiennik E., Piotrowicz R., Niepełnosprawny - pełnoprawny obywatel Europy (2002).

11. Wołowicka L. (red.), Jakość życia w naukach medycznych (2001).

Program:

1. Niepełnosprawność - definicje pojęcia.

2. Rehabilitacja - definicje pojęcia.

3. Polityka społeczna wobec osób niepełnosprawnych.

4. Akty prawne dotyczące osób niepełnosprawnych.

5. Postawy społeczne wobec osób niepełnosprawnych.

6. Poradnictwo / doradztwo jako forma pomocy medycznej, społecznej i psychologicznej.

7. Problem podmiotowości jednostki w sytuacji doradztwa rehabilitacyjnego.

8. Koncepcja sytuacji życiowej jednostki jako podstawa skutecznego doradztwa rehabilitacyjnego.

9. Zmiana położenia życiowego uwarunkowana uszkodzeniem jako przedmiot doradztwa rehabilitacyjnego:

→ specyficzne problemy życiowe osób niepełnosprawnych (z niepełnosprawnością)

→ ocena własnych zasobów, szans, jakie daje świat oraz własnych kompetencji (struktura wewnętrzna i zewnętrzna)

→ zasoby osobiste w radzeniu sobie ze stresem.

10. Struktura porady rehabilitacyjnej wynikająca m.in. z następujących elementów:

→ diagnoza czynności

→ diagnoza stopnia niezdolności do pracy i doradztwo zawodowe

→diagnoza choroby i doradztwo odnośnie radzenia sobie z chorobą

→ diagnoza stylu radzenia sobie ze stresem

→diagnoza możliwości uczenia się.

11. Kompetencje komunikacyjne w relacjach z osobą niepełnosprawną.

12. Dziedziny doradztwa rehabilitacyjnego:

→ modyfikacja otoczenia fizycznego w związku z chorobą, bądź

niepełnosprawnością

→ doradztwo socjalne

→ doradztwo ukierunkowane na kształtowanie subiektywnego obrazu samego

siebie

→ pomoc grupowa

→ grupa wsparcia.

2007-02-22

NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ

Trzy typy definicji niepełnosprawności:

• Ogólny - do niego należy stosowana w krajach UE definicja, że „osoba niepełnosprawna to osoba, która z powodu urazu, choroby lub wady wrodzonej ma poważne trudności albo nie jest w stanie wykonywać czynności, które osoba w tym wieku zazwyczaj jest zdolna wykonywać”.

• Sporządzony dla określonych celów - np. dla celów rehabilitacji zawodowej i zatrudnienia. Wg tej definicji „za osobę niepełnosprawną uważa się osobę, która z powodu urazu, choroby lub wad wrodzonych ma istotne trudności w uzyskaniu i utrzymaniu lub podjęciu pracy na własny rachunek, która niezależnie od urazu, choroby lub wady wrodzonej odpowiadałaby jej wiekowi, doświadczeniu i kwalifikacjom.

• Szczegółowy - odnoszący się do różnych typów niepełnosprawności; wyróżnia się tu:

• osoby z niepełnosprawnością sensoryczną (uszkodzenie zmysłów)

• osoby z niepełnosprawnością fizyczną (niepełnosprawność motoryczna)

• osoby z niepełnosprawnością psychiczną (niepełnosprawność intelektualna, zaburzenia osobowości i zachowania, epilepsja z zaburzeniami świadomości)

• osoby z niepełnosprawnością złożoną.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje zdrowie jako stan samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko jako brak schorzenia czy dolegliwości. Choroba przejawia się zmianą w samopoczuciu, w zmianach biologicznych oraz zmianie statusu społecznego.

Następstwem choroby może być niepełnosprawność, ale nie musi. Ponieważ choroba to proces, natomiast niepełnosprawność to stan.

Niepełnosprawność może być:

• następstwem przewlekłej choroby

• urazu

• może mieć charakter wrodzony.

Sekwencje przyczynowo skutkowe w systemowej definicji niepełnosprawności (WHO)

Uszkodzenie Niepełnosprawność Upośledzenie

Całkowita lub częściowa utrata lub wada psychiczna, fizjologiczna lub anatomiczna struktury organizmu.

Ukkykyyukuykyky

Ykyukyk

yk

Rozumie się jako obniżony poziom czynności danego narządu czy układu kostno - mięśniowego (motoryka), układu nerwowego, czynności psychicznych.lfth

ht

kykyk

uku

Następstwem uszkodzenia i niepełnosprawności, manifestuje się mniej korzystna sytuację społeczną, gdyż uniemożliwia lub ogranicza wypełnianie ról oraz realizację własnych zadań związanych z wiekiem, płcią i tradycjami kulturowymi.

Definicja inwalidztwa czy naruszonej sprawności w Polsce

(wg Ekspertyzy PAN, 1984, cyt. za: Ossowski, 1999)

Uszkodzenie Ograniczenie Ograniczenie Inwalidztwo

funkcjonalne aktywności

życiowej

Ograniczona sprawność charakteryzuje się:

• pod względem ekonomicznym - jako zależność wynikająca z nieproduktywności

• pod względem medycznym - jako długotrwały stan kalectwa, który ogranicza wykonywanie normalnych funkcji

• pod względem prawnym - jako stan uprawniający do pewnych świadczeń określonych odpowiednimi aktami prawnymi

• pod względem zawodowym - jako stan ograniczonej możliwości uzyskania zatrudnienia

• pod względem psychologicznym - jako syndrom zachowania i emocjonalnego stresu

• pod względem socjologicznym - jako wypadnięcie z dotychczasowych ról społecznych i nabycie piętna związanego z kalectwem

• we własnej definicji - jako stan opisywany przez osobę zainteresowaną w wybranych przez nią kategoriach.

---