MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE

dr Paweł Pasierbiak

Rok akademicki 2013/2014

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

w Lublinie

Katedra Gospodarki Światowej i Integracji Europejskiej

Globalizacja i regionalizacja jako najważniejsze współczesne procesy zachodzące w gospodarce światowej

Globalizacja to…

…proces tworzenia się jednolitego rynku towarów, usług i
czynników produkcji, obejmującego wszystkie obszary
geograficzne

…powstawanie ogólnoświatowego układu współzależności w

rezultacie wzrostu zakresu i siły powiązań pomiędzy gospodarkami
narodowymi i podmiotami gospodarczymi różnych krajów. Wzrost
tych powiązań następuje we wszystkich dziedzinach gospodarki
światowej, ale główne z nich to: produkcja, handel i transfer
kapitału. Ważna cecha globalizacji – coraz większy wpływ reguł
multilateralnych na zjawiska i procesy zachodzące w
poszczególnych krajach i w skali międzynarodowej

M

ię

d

zy

na

rodo

w

e st

osun

ki

gospoda

rcze

Charakterystyka procesu globalizacji

Obszary i procesy

Mechanizmy

Czynniki

Rozwój wymiany towarów
i usług – wzrost
otwartości handlowej,
wzrost znaczenia
wymiany
wewnątrzkorporacyjnej

Globalny rynek
towarów i usług

1.

Postęp techniczny – nowe techniki przepływu
informacji i komunikowania się

2.

liberalizacja handlu

3.

Międzynarodowa polityka handlowa

4.

Globalne strategie przedsiębiorstw i globalny
marketing

Wzrost przepływu
kapitału portfolio i ZIB;
Fuzje i przejęcia

Globalny rynek
finansowy
Wzrost znaczenia
rynku walutowego i
spekulacji na tym
rynku
Kapitał
transnarodowy

1.

Postęp techniczny – nowe techniki przepływu
informacji i komunikowania się

2.

Liberalizacja przepływu kapitału

3.

Deregulacja rynków finansowych

4.

Globalne strategie inwestycyjne przedsiębiorstw

Globalizacja powiązań
produkcyjnych i
dystrybucyjnych
Rozproszenie produkcji w
przestrzeni i integracja
funkcjonalna

Globalny rynek
towarów i usług oraz
globalny rynek
finansowy

1.

Postęp techniczny
pogłębianie specjalizacji w produkcji
nowe techniki przepływu informacji i komunikowania
się
rozwój transportu

2. Nowe możliwości w dziedzinie zarządzania produkcją w

skali globalnej

M

ię

d

zy

na

rodo

w

e st

osun

ki

gospoda

rcze

Globalizacja i regionalizacja jako najważniejsze współczesne procesy zachodzące w gospodarce światowej

Regionalizacja gospodarcza

to proces polegający na powstawaniu

regionalnych układów współzależności gospodarczej, tworzonych na
podstawie porozumień o handlu i współpracy regionalnej.

M

ię

d

zy

na

rodo

w

e st

osun

ki

gospoda

rcze

Globalizacja i regionalizacja jako najważniejsze współczesne procesy zachodzące w gospodarce światowej

Najważniejszymi porozumieniami o charakterze regionalnym

są współcześnie:



Unia Europejska,



Północnoamerykańskie Porozumienie o Wolnym Handlu NAFTA

(North American Free Trade Agreement)



forum Współpracy Gospodarczej w rejonie Azji i Pacyfiku APEC

(Asia-Pacific Economic Cooperation).

Mniejsze znaczenie mają:



Wspólny Rynek Południa MERCOSUR

(Mercado Comun del Sur)



Stowarzyszenie Krajów Azji Południowo-Wschodniej ASEAN

(Association of South-East Asian Nations)

M

ię

d

zy

na

rodo

w

e st

osun

ki

gospoda

rcze

Globalizacja i regionalizacja jako najważniejsze współczesne procesy zachodzące w gospodarce światowej

Udział eksportu wewnątrzregionalnego w całkowitym eksporcie

wybranych ugrupowań, w %

ROK

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

UE

66 66 63 63 64 63 62 63 64 62 62 62 62 68 67 67 68

NAFTA

42 44 46 48 46 47 49 51 54 56 55 57 56 56 56 54 51

MERCOSUR 11 14 19 19 20 23 25 25 20 21 17 11 12 13 13 14 14

M

ię

d

zy

na

rodo

w

e st

osun

ki

gospoda

rcze

Globalizacja i regionalizacja jako najważniejsze współczesne procesy zachodzące w gospodarce światowej

Udział eksportu wewnętrznego w całkowitym eksporcie

wybranych ugrupowań regionalnych w 2007 roku, w %

M

ię

d

zy

na

rodo

w

e st

osun

ki

gospoda

rcze

Globalizacja i regionalizacja jako najważniejsze współczesne procesy zachodzące w gospodarce światowej