Oznaczenie aktywności cząstek pylasto-ilastych. Badanie
wskaźnika piaskowego.

Oprócz zawartości frakcji pyłowej i iłowej o przydatności gruntów i kruszyw do podłoża
gruntowego decyduje również aktywność tych frakcji. Duża aktywność frakcji pylasto-
ilastych wiąże się z możliwością uplastycznienia podłoża w przypadku dużego zawilgocenia.

Wskaźnik piaskowy – jest to procentowy stosunek objętości ziaren piasku do objętości calej
mieszaniny piasku i zawiesiny drobnych frakcji wytrąconych z gruntu.

WP=h

2

/h

1

∙100%

gdzie:
h

2

– objętość ziaren piasku w próbce

h

1

– objętość ziaren piasku i zawiesiny drobnych frakcji w materiale.

Aparatura badawcza



Przeźroczysty cylinder o średnicy wewnętrznej 32 mm i
wysokości 430mm z korkiem



Rurka metalowa do wypłukiwania drobnych frakcji



Wstrząsarka



Zbiornik na roztwór z zaworem



Tłoczek do określania objętości piasku o masie 1 kg



Stoper

Roztwór do badania – stężony roztwór to mieszanina w
odpowiednich proporcjach: chlorku wapnia, gliceryny i formaldehydu. Do badania roztwór
ten rozcieńcza się w ilości 25cm

3

na 1 litr wody destylowanej.

Przygotowanie próbek – próbki gruntu lub kruszywa do badania powinny być
powierzchniowo przesuszone i przesiane przez sito 2mm. Wielkość próbki do badania
powinna wynosić 120g.

Przebieg badania:



Do cylindra wlewamy roztwór do wysokości dolnej kreski (~11 cm),



Wsypujemy badaną próbkę poprzez lejek i po usunięciu pęcherzyków powietrza
odstawiamy na 10 min.,



Po 10 min. cylinder zamykamy korkiem i mocujemy we wstrząsarce poddając go 90

wstrząsom



Dolewamy roztworu roboczego do wysokości górnej kreski (38 cm) wypłukując od

dołu drobne części



Odstawiamy cylinder z próbką na 20 min. +/- 10s w temperaturze zbliżonej do 20ºC,



W tym czasie zawiesina części pylasto-ilastych opada w roztworze,



Po upływie wymaganego czasu mierzymy wysokość h1 liczoną od dna cylindra do
górnego poziomu zawiesiny w roztworze,



Wysokość h2 mierzymy po wprowadzeniu do cylindra tłoczka i obciążnika jako
wielkość pomiędzy dnem cylindra i środkiem śruby na tłoczku, który oparł się o
frakcję piaskową badanego materiału

rys. 2 Wyznaczenie wskaźnika piaskowego

Interpretacja wyników:



WP = 0 – 14 – grunt jest zły (bardzo duża aktywność części pylasto-ilastych)



WP = 15 – 24 – grunt jest wątpliwy ze wskazaniem na zły



WP = 25 -34 – grunt jest wątpliwy, WP>30 nadaje się do stabilizacji cementem



WP = 35-54 – grunt jest dobry



WP = 55 – 99 grunt jest bardzo dobry (niska aktywność cząstek pylasto-ilastych)