2012-02-18

1

Controlling strategiczny

strategie rozwoju:

dywersyfikacja i specjalizacja

integracja pionowa

Strategie rozwoju

R

o

z

w

ó

j

p

ro

d

u

k

tu

…………………………

sektory niepokrewne

sektory pokrewne

jeden sektor

lokalny

narodowy wielonarodowy globalny

……………….

koncentracja działa

ń

firmy na produkcji jednego

okre

ś

lonego wyrobu, lub ich zestawu

produkowanie w

ą

skiego asortymentu wyrobów

na du

żą

skal

ę

2012-02-18

2

Działania w ramach specjalizacji

• nowe zastosowania produktu

• przyspieszona wymiana produktu

• intensywna reklama

• ………………….

• nowe metody sprzeda

ż

y

Specjalizacja

zalety

• ……………..

• łatwiejsze zarz

ą

dzanie

wady

• ograniczone tempo wzrostu

• ograniczone bezpiecze

ń

stwo

finansowe

• niepełne wykorzystanie

zasobów

…………………………

•przedsi

ę

wzi

ę

cie polegaj

ą

ce na przegrupowaniu

ś

rodków b

ę

d

ą

cych w dyspozycji przedsi

ę

biorstwa na

działania zasadniczo ró

ż

ne od prowadzonych w

przeszło

ś

ci

•wymaga zaanga

ż

owania si

ę

w bran

ż

e, technologie i

rynki, które s

ą

nowe dla przedsi

ę

biorstwa, z

produktami tak

ż

e dla niego nowymi

2012-02-18

3

Rodzaje dywersyfikacji w zale

ż

no

ś

ci od

stopnia rozbudowania asortymentu

• …………... – rozszerzanie gamy produkowanych

dóbr i usług poza granice jednego sektora

• …………….. – rozszerzanie gamy

produkowanych dóbr i usług w ramach jednego
sektora

Dywersyfikacja jest wskazana, gdy firma:

• działa w bardzo burzliwym otoczeniu

• posiada nadwy

ż

k

ę

mocy produkcyjnych /

ś

rodków

finansowych

• osi

ą

gn

ę

ła /zbli

ż

a si

ę

do udziału dominuj

ą

cego w

rynku

• …………………………………………………………….

• staje przed nadzwyczajnymi okazjami zakupu

przedsi

ę

biorstwa z innego sektora

Rodzaje dywersyfikacji ze wzgl

ę

du na stopie

ń

pokrewie

ń

stwa sektorów

• pokrewna

wchodzenie przedsi

ę

biorstwa do sektorów w jaki

ś

sposób powi

ą

zanych z dotychczas prowadzon

ą

działalno

ś

ci

ą

• niepokrewna

wchodzenie przedsi

ę

biorstwa w dziedziny

działalno

ś

ci zupełnie niezwi

ą

zane z dotychczas

prowadzon

ą

działalno

ś

ci

ą

• ………………

2012-02-18

4

• w tył

– wchodzenie we wcze

ś

niejsze fazy działalno

ś

ci

gospodarczej

• w przód

– wchodzenie w nast

ę

pne fazy działalno

ś

ci

gospodarczej

• pozioma (horyzontalna)

– podejmowanie działalno

ś

ci w sektorach pokrewnych

produktowo, rynkowo, technologicznie

Rodzaje dywersyfikacji pokrewnej

……………………

…………………………

rezultat zjawiska synergii, którego ł

ą

czny

wymiar ekonomiczny przewy

ż

sza wielko

ść

sumy efektów oddzielnego wykorzystania
elementów wyznaczaj

ą

cych to zjawisko

Rodzaje synergii

• technologiczna

(wspólna technologia, jeden produkt jako cz

ęść

innego, projektowanie)

• handlowa / rynkowa

(wspólny nabywca, kanał dystrybucji)

• …………………

(wspólne magazynowanie, kontrola jako

ś

ci,

funkcje pomocnicze)

• administracyjna

(wspólna infrastruktura, kapitał)

2012-02-18

5

Wska

ź

nik specjalizacji

(specialization ratio)

udział przychodów z działalno

ś

ci podstawowej w cało

ś

ci

przychodów przedsi

ę

biorstwa

• 0,0 – 0,7 – przedsi

ę

biorstwo ……………………….

• 0,7 – 0,95 – przedsi

ę

biorstwo zdywersyfikowane o

dominuj

ą

cym udziale w jednym sektorze

• 0,95 – 1,0 – przedsi

ę

biorstwo działaj

ą

ce tylko w

jednym sektorze

Korzy

ś

ci dywersyfikacji

• efekt synergii

• wi

ę

ksza elastyczno

ść

strategiczna

• umocnienie pozycji na dotychczasowym rynku

zbytu

• …………………………..

Małe

Du

ż

e

specjali-

zacja

dywersyfikacja

pokrewna

dywersyfikacja

niepokrewna

R

y

z

y

k

o

2012-02-18

6

Pułapki dywersyfikacji

• rozproszenie wysiłku inwestycyjnego

• ryzyko ugrz

ęź

ni

ę

cia

• trudno

ść

globalizacji

• ……………………………………………………..

………………………..

…………………………

ł

ą

czenie technologicznie odr

ę

bnych rodzajów

działalno

ś

ci w taki sposób,

ż

e ko

ń

cowe produkty

jednej

z nich s

ą

czynnikiem

pocz

ą

tkowym

drugiej

……………………………….

producent

komponentów

produkcja wyrobów

gotowych

2012-02-18

7

……………………………..

producent paliwa

wydobycie ropy

naftowej

Integracja pionowa a

dywersyfikacja pionowa

produkcja komponentów

produkcja wyrobów gotowych

wytworzone komponenty

…………….

wyroby gotowe

100%

Integracja pionowa a

dywersyfikacja pionowa

produkcja komponentów

produkcja wyrobów gotowych

wytworzone komponenty

……………….

wyroby gotowe

10%

komponenty

90%

2012-02-18

8

Pomiar integracji pionowej

• Wska

ź

nik …………………………………..

jaka cz

ęść

warto

ś

ci produktu finalnego jest

udziałem produkcji własnej

• Przemysł samochodowy lata 80-te: 50%

GM – 70%

Toyota – 20%

Modelowe rozwi

ą

zania problemu

integracji pionowej

• pełna integracja

– du

ż

y zakres integracji pionowej w przód i wstecz

• ………………………..

• przedsi

ę

biorstwo wirtualne / sieciowe

– działanie w sieci dostawców i dystrybutorów

zbiór

niezale

ż

nych

w

sensie

prawnym

jednostek

gospodarczych,

realizuj

ą

cych

ró

ż

norodne

przedsi

ę

wzi

ę

cia

i

projekty

koordynowane przez firm

ę

– integratora, która

posiada wyró

ż

niaj

ą

ce (kluczowe, podstawowe)

kompetencje

…………………………..

2012-02-18

9

Typy powi

ą

za

ń

sieciowych

• Sie

ć

………………….

• Sie

ć

…………………..

…………………..

………………………

przedsi

ę

wzi

ę

cie polegaj

ą

ce na wydzieleniu ze

struktury

organizacyjnej

przedsi

ę

biorstwa

macierzystego realizowanych przez nie funkcji i
przekazanie ich do realizacji innym podmiotom
gospodarczym

Korzy

ś

ci outsourcingu

• ni

ż

sze koszty zlecanych prac

• poprawa wyników firmy

• ……………………………………….

• dost

ę

p do zewn

ę

trznych ekspertyz i szczególnych

umiej

ę

tno

ś

ci

• wi

ę

ksza konkurencyjno

ść

2012-02-18

10

Zagro

ż

enia outsourcingu

• utrata kontroli nad jako

ś

ci

ą

prac

• zwi

ę

kszenie kosztów firmy

• ………………………………

• wyciekanie informacji na zewn

ą

trz

…………………..

wł

ą

czanie do struktury przedsi

ę

biorstwa nowych

funkcji i działa

ń

Zalety integracji pionowej

• bezpiecze

ń

stwo dostaw

• ………………………………………..

• lepsza ochrona zasobów (efekt unikalno

ś

ci)

• przechwycenie mar

ż

y dostawców i dystrybutorów

• korzy

ś

ci integracji technicznej i operacyjnej

2012-02-18

11

Wady integracji pionowej

• wysokie koszty stałe

• du

ż

e potrzeby inwestycyjne (rozproszenie inwestycji)

• brak presji na obni

ż

anie cen / popraw

ę

jako

ś

ci

• …………………………………….

• wysokie koszty likwidacji działalno

ś

ci

• brak efektu uczenia si

ę

od kooperantów

• opó

ź

nienia w rozwoju technologii

• wysokie koszty zarz

ą

dzania