Podstawy pielegniarstwa wykład 1 rok

Podstawy pielęgniarstwa

Wykłady

Pielęgniarstwo

1. Piel

gniarstwo jako zawód - zespół czynno

wyuczonych i wykonywanych za które otrzymywane jest
wynagrodzenie

2. Piel

gniarstwo jako profesja poniewa

- pełni słu

społeczn

- dysponuje zasobem wiedzy specyficznie piel

gniarskiej

- prowadzi badania naukowe

- jest zapewniona edukacja na poziomie akademickim

- posiada aktywnie funkcjonuj

ce organizacje (PTP,

MRP, oraz struktury w WHO, MOP,

3. Piel

gniarstwo jako nauka- prowadzenie bada

naukowych

Współczesne uwarunkowania
rozwoju pielęgniarstwa

1. czynniki demograficzne

2. czynniki społeczno- kulturowe

3. czynniki polityczne

Czynniki demograficzne

Starzenie si

społecze

stwa stawia

wyzwanie do rozwoju piel

gniarstwa

geriatrycznego i zakładów pielegnacyjno
opieku

czych

opieku

czych

Układ kostny, stawowy,
mięśniowy

Czynniki społeczno kulturowe

Wzory zachowa

i warto

Styl

ycia jednostki

Zmiany w strukturze i funkcjonowaniu

Zmiany w strukturze i funkcjonowaniu
rodziny

Czynniki polityczne

Proces integracji z UE spowodował

- zmiany w kształceniu zawodowym

- przemieszczanie si

kadr

- przemieszczanie si

kadr

piel

gniarskich mi

dzy pa

stwami UE

Definiowanie pielęgnowania

1. Piel

gnowanie wg WHO to:

sprawowanie opieki nad chorym oraz

zapobieganie chorobom i umacnianie zdrowia

2. Piel

gnowanie wg MRP to:

Asystowanie człowiekowi choremu albo
zdrowemu ( lub grupie osób) w podejmowaniu
tych wszystkich aktywno

ci, które maj

znaczenie dla zachowania zdrowia, powrotu do
zdrowia albo dla zapewnienia spokojnej

mierci, a które mógłby wykonywa

sam gdyby

miał potrzebn

ku temu sił

, wol

albo wiedz

Wybrane wzory pielęgnowania

1. Piel

gnowanie tradycyjne

- piel

gnowanie podporz

dkowane

decyzji lekarza

- piel

gnowanie podporz

dkowane

specjalizacji czynno

ciowej piel

gniarki

- piel

gnowanie podporz

dkowane

decyzji lekarza i specjalizacji
czynno

ciowej piel

gniarki

Wzory pielęgnowania cd

2. Piel

gnowanie zindywidualizowane

- proces piel

gnowania

Proces piel

gnowania jest propozycj

takiej opieki

piel

gniarskiej, która wykorzystuje

wiadomie

piel

gniarskiej, która wykorzystuje

wiadomie

rozpoznanie stanu:

Biologicznego

Psychicznego

Społecznego

Duchowego

kulturowego

Cechy procesu pielęgnowania

Piel

gnowanie cało

ciowe tzn.

postrzeganie człowieka jako istot

zło

funkcjonuj

w wymiarze biologicznym,

społecznym, psychicznym, duchowym

Piel

gnowanie celowe i planowe tzn.

sformułowane dla danego podmiotu opieki

Piel

gnowanie ci

głe i dynamiczne tzn.

konsekwentne przechodzenie od etapu
rozpoznania stanu bio-psych-społecznego do
ocenianie uzyskanych wyników

Elementy składowe procesu
pielęgnowania

I etap - ROZPOZNANIE- postawienie

diagnozy piel

gniaskiej

Fazy:

Gromadzenie danych

Analizowanie

Stawianie rozpoznania piel

gniarskiego

Elementy składowe procesu
pielęgnowania cd

II etap – PLANOWANIE

Fazy

Ustalenie celów opieki

Ustalenie niezb

dnych zasobów

ludzkich i rzeczowych

Formułowanie planu opieki

Elementy składowe procesu
pielęgnowania cd

III etap- REALIZACJA

Podj

cie planowych działa

opieku

czych

IV etap- OCENA

Analizowanie wyników opieki

Sformułowanie oceny

Zasady komunikacji i

metody pozyskiwania

informacji o pacjencie

Zasady komunikowania się
pielęgniarki z pacjentem

1. zasada podmiotowego traktowania pacjenta

2. Zasada partnerskiego stylu komunikowania
si

( bez u

ywania form nakazu i zakazu)

3. Zasada współpracy i współdziałania w

3. Zasada współpracy i współdziałania w
osi

gni

ciu celów piel

gnowania

4. Zasada otwarto

ci w komunikowaniu

5. Zasada dwukierunkowego charakteru
komunikowania si

Zasady komunikowania się cd

6. Zasada empatii

7. Zasada kompetentnego informowania

8. Zasada dwukierunkowego obserwowania

9. Zasada aktywnego słuchania

10. Zasada stosowania werbalnych i
niewerbalnych form komunikowania

11. Zasada zachowania dystansu fizycznego

12. Zasada utrzymania kontaktu wzrokowego

Metody gromadzenia informacji
o pacjencie

1. obserwacja

2. Wywiad

3. Analiza dokumentów

4. Pomiar

Obserwacja

Obserwacja w piel

gniarstwie to:

wiadome dostrzeganie wygl

zewn

trznego pacjenta, zachowania,

funkcjonowania poszczególnych

funkcjonowania poszczególnych
układów i narz

dów w stanie zdrowia

i choroby, celem zgromadzenia
informacji do ustalenia rozpoznania
piel

gniarskiego

Rodzaje obserwacji

1. ze wzgl

du na kierunek obserwacji

- celowa (obserwacja okre

lonego objawu)

- swobodna (spostrzeganie podczas wykonywania czynno

piel

gnacyjnych

2. Ze wzgl

du na rodzaj narz

dzi

- bezprzyrz

dowa (wzrok)

- bezprzyrz

dowa (wzrok)

- przyrz

dowa (zapisywanie informacji na ta

mie video

3. ze wzgl

du na czas trwania obserwacji

- fotograficzna –

le okre

lony czas obserwacji danej cechy

- próbki czasowe (dana cecha obserwowana przez okre

lony

czas)

- próbki zdarze

- obserwacja l

ku, strachu itp

Dla celów pielęgnowania
obserwacja pacjenta obejmuje:

Wygl

d ogólny (budow

ciała, stan

higieniczny, wady budowy, ubiór
odpowiedni do pory roku, sposób
poruszania si

)

poruszania si

)

Mimik

twarzy

Zachowanie pacjenta i jego rodziny

Emocje

Zasady obserwacji pacjenta

1. nawi

zanie i utrzymanie dwustronnego, werbalnego i

niewerbalnego kontaktu pomi

dzy piel

gniark

pacjentem

2. okre

lenie celów obserwacji

3. obserwowanie pacjenta i jego rodziny w sposób

3. obserwowanie pacjenta i jego rodziny w sposób
obiektywny

4. prowadzenie obserwacji w sposób dyskretny, z
zachowaniem poczucia intymno

ci u pacjenta

5. weryfikowanie uzyskanych, ale niepewnych informacji
inn

metod

6. zagwarantowanie pacjentowi prawa do ochrony danych
osobowych

Obserwacja pielęgniarska
cechuje się:

1.Celowo

- jest

le okre

lony cel, podmiot i

przedmiot oraz zakres i charakter obserwacji

2.Systematyczno

- okre

lenie planu obserwacji i jego

realizacja w okre

lonym czasie

3.Obiektywno

– spostrzeganie i rejestrowanie faktów

3.Obiektywno

– spostrzeganie i rejestrowanie faktów

cych podstaw

do interpretacji ł

cznie z innymi

informacjami uzyskanymi droga wywiadu, pomiaru

4.Selektywno

- skupienie uwagi na obserwowaniu

najbardziej istotnych i wa

nych zjawisk i zachowa

pacjenta

Wywiad

Wywiad piel

gniarski to planowa rozmowa z

pacjentem, ukierunkowana na osi

gni

cie

wcze

niej zało

onego celu

Cele wywiadu
-uzyskanie mo

liwie najwi

cej informacji o

-uzyskanie mo

liwie najwi

cej informacji o

pacjencie , jego

rodowisku, niezb

dnych do

sprawowania nad nim opieki

- nawi

zanie profesjonalnego kontaktu

pomi

dzy piel

gniark

a pacjentem i jego

rodzin

co ma wpływ na współprac

pacjenta,

rodziny w planowaniu i realizacji opieki

Rodzaje wywiadu

Planowy

Spontaniczny

Metody prowadzenia wywiadu

- wywiad skategoryzowany- prowadzony przy u

yciu

- wywiad skategoryzowany- prowadzony przy u

yciu

wcze

niej przygotowanej listy pyta

, uło

onych według

wcze

niej przygotowanych zasad i kolejno

Wywiad nie skategoryzowany polega na okre

leniu celu i

zakresu tre

ci wywiadu ale bez wcze

niejszego

przygotowania pyta

Wywiad bezpo

redni ( z pacjentem)

Wywiad po

redni ( z rodzin

)

Zasady prowadzenia wywiadu
pielęgniarskiego

1. uzyskanie zgody pacjenta na przeprowadzenie wywiadu

2. okre

lenie celów wywiadu

3. ocena stanu pacjenta w zakresie mo

liwo

ci udzielenia odpowiedzi

na pytania istotne dla piel

gniarki

4. rozpocz

cie rozmowy od pyta

ogólnych, emocjonalnie oboj

tnych

5. dostosowanie czasu trwania wywiadu do stanu pacjenta i

5. dostosowanie czasu trwania wywiadu do stanu pacjenta i
okoliczno

ci towarzysz

cych (pora dnia, odwiedziny itp.)

6. unikanie słownictwa zawodowego (je

li to niemo

liwe dokładne

wyja

nianie poj

ęć

niezrozumiałych dla pacjenta

7. respektowanie prawa pacjenta do unikania odpowiedzi na
zadawane pytania

8. obserwowanie stanu pacjenta w czasie rozmowy

9. odnotowanie informacji uzyskanych z wywiadu

10. przestrzeganie prawa pacjenta do ochrony danych osobowych

Analiza dokumentów

To metoda gromadzenia danych polegaj

ca na

ilo

ciowej i jako

ciowej analizie dokumentacji

pacjenta (karta zlece

, karta gor

czkowa itp.)

Dla celów opieki piel

gniarskiej dokumentacja

jest:

ródłem informacji o pacjencie

ródłem informacji o metodach i

rodkach

terapeutycznych

- narz

dziem do przekazywania informacji o

pacjencie w

ród członków zespołu

terapeutycznego

Pomiar

Jest to okre

lona czynno

ść

podejmowana

przez piel

gniark

w celu ilo

ciowego opisu

cechy lub warto

ci wyst

puj

cej u pacjenta

Ze wzgl

du na rodzaj uzyskanego wyniku

Ze wzgl

du na rodzaj uzyskanego wyniku

metody pomiaru dzielimy na :

- bezpo

rednie (RR, temp, HR, poziom

glikemii)

- po

rednie (BMI, skala Glasgow, skala

wydolno

ci samoopieku

czej itp.)

Zasady prowadzenia pomiaru

Nawi

zanie i utrzymanie przez piel

gniark

kontaktu

werbalnego z pacjentem

Poinformowanie pacjenta o celu, rodzaju, sposobie
pomiaru i uzyskanie zgody na jego wykonanie

Przygotowanie pacjenta do pomiaru

Sprawdzenie sprawno

ci sprz

Odnotowanie wyników

Informowanie pacjenta o wyniku

Poszanowanie godno

ci pacjenta,

Przestrzeganie prawa pacjenta do ochrony danych
osobowych

Zakres i charakter danych o

pacjencie pozyskiwanych

przez pielęgniarkę

Układ krążenia

Układ pokarmowy

Układ oddechowy

Układ moczowo- płciowy

Dawca i biorca pielęgnowania

Piel

gniarka - piel

gniarz to tytuł zawodowy osoby, która

uko

czyła obowi

zuj

cy w kraju program kształcenia (

ustawa z dnia 5 lipca 1996roku)

Wykonywanie zawodu polega na udzielaniu

wiadcze

- piel

gnacyjnych

- piel

gnacyjnych

- zapobiegawczych

- diagnostycznych

- leczniczych

- rehabilitacyjnych

- z zakresu promocji zdrowia

Świadczenia rehabilitacyjne

Prowadzenie rehabilitacji przyłó

kowej w celu

zapobiegania powikłaniom wynikaj

cym z

unieruchomienia

2. prowadzenie usprawnienia ruchowego (siadania,
wstawanie, pionizacja, nauka chodzenia, nauka
samoobsługi)

samoobsługi)

3. prowadzenie aktywizacji podopiecznych z
wykorzystaniem elementów terapii zaj

ciowej

4. prowadzenie instrukta

u w zakresie treningu p

cherza

moczowego u chorych z problemami nietrzymania moczu

5. prowadzenie instrukta

u w zakresie hartowania i

kształtowania kikuta amputowanej ko

czyny

6. wnioskowanie o obj

cie opieka społeczn

świadczenia zapobiegawcze

Prowadzenie poradnictwa w zakresie samoopieki w

yciu z chorob

niepełnosprawno

w stosunku do chorego i jego rodziny

Psychoedukacj

chorych z zaburzeniami psychicznymi i

uzaleznieniami oraz ich rodzin

Prowadzenia poradnictwa z zakresu zywienia dorosłych oraz dzieci
zdrowych

Prowadzenie poradnictwa w zakresie sprawowania opieki nad dzie

z grup dyspanseryjnych

Piel

gnowanie skóry i błon

luzowych z zastosowaniem srodków

farmaceutycznych i materiałów medycznych

Wykonywanie szczepie

ochronnych w ramach kalendarza szczepie

na zlecenie wła

ciwych jednostek organizacyjnych i wystawianie

wiadcze

świadczenia diagnostyczne i
lecznicze

1. ustalenie diety w

ywieniu ludzi chorych w oparciu o obowi

zuj

ce w tym zakresie wytyczne

2. dobór i wykorzystanie ró

nych technik karmienia chorych

3. zakładanie zgł

bnika do

oł

dka i odbarczanie tre

4. Zakładanie cewnika do p

cherza moczowego i płukanie p

cherza

5. wykonywanie zabiegów doodbytniczych

6. dobór sposobów i opatrywanie ran, odle

yn do III oraz przetok

7.Zdejmowanie szwów

8. Dora

ne podawanie tlenu

8. Dora

ne podawanie tlenu

10. wykonywanie kaniulacji

ył obwodowych

11. stawianie baniek

12. podawanie do

ylne leków oraz kroplówek w ramach post

powania w resuscytacji według

obowi

zuj

cych standardów post

powania w stanach nagl

cych

13. Dora

modyfikacj

dawki leczniczej leku p/bólowego i leków stosowanych w celu

łagodzenia innych dokuczliwych objawów (duszno

ść

, nudno

ci, wymioty) u chorych obj

tych

opiek

paliatywn

14. wykonanie intubacji dotchawiczej

15. wykonanie defibrylacji

16. zastosowanie unieruchomienia przy złamaniach kosci

Obowiązki pielęgniarki a

prawa pacjenta

Obowiązki pielęgniarki a prawa
pacjenta

1. realizowanie opieki na mo

liwie najwy

szym poziomie

zgodnie z obowi

zuj

cymi standardami

2.Chronienie zdrowia i bezpiecze

stwa pacjenta

3. Informowanie pacjenta o zakresie realizowanej opieki
piel

gniarskiej

4. Uzyskanie zgody pacjenta na proponowany program
piel

gnowania

5. Zapewnienie pacjentowi w czasie piel

gnowania

warunków zachowania intymno

ci, poszanowania

wolno

ci i godno

ci osobistej

6. Przestrzeganie tajemnicy zawodowej

7. Informowanie pacjenta o jego prawach

Ocena jakości usług

pielęgniarskich

Wybrane aspekty zapewnienia
jakości opieki pielęgniarskiej

Osi

ganie wysokich standardów jako

ci jest

le zwi

zane z orientacj

na klienta

(pacjenta). Opieka zdrowotna wysokiej jako

to taka, która odpowiada okre

lonym

to taka, która odpowiada okre

lonym

kryteriom, wskazuje zgodno

ść

z aktualn

profesjonaln

wiedz

i w danych warunkach

zapewnia pacjentom osi

ganie po

żą

danych

efektów zdrowotnych

Co zapewnia dobrą jakość
opieki medycznej

Jako

ść

realizowanych

wiadcze

Jako

ść

opieki piel

gniarskiej

Relacje mi

dzy pracownikami

Relacje mi

dzy pracownikami

medycznymi

Warunki organizacyjno techniczne

Sposób zarz

dzania opieka zdrowotn

Przedmiot i kryteria oceny
jakości opieki pielęgniarskiej

Jako

ść

opieki piel

gniarskiej jest to

stopie

w jakim opieka ta przyczynia si

do osi

gni

cia po

żą

danych efektów w

stanie zdrowia osób, zwi

ksza ich

stanie zdrowia osób, zwi

ksza ich

zdolno

ść

do samoopieki lub

samopiel

gnacji oraz wykazuje

zgodno

ść

z aktualn

profesjonaln

wiedz

i przyj

tymi standardami

Przedmiot oceny jakości
pielęgniarskiej

Przedmiotem oceny jest:

Ocena struktury

Ocena procesów

Ocena wyników

Ocena struktury

Pod poj

ciem struktury rozumie si

wszystko,

co jest potrzebne do zapewnienia po

żą

danego

poziomu jako

1.system organizacyjny opieki
2. przepisy prawne

2. przepisy prawne

3. miejsce wykonywania

4. materiały, narz

dzia,

5. liczba i kwalifikacje pracowników

6. system informacyjny

7. dokumentowanie

Ocena procesów

Ocenie poddane s

metody, procedury, oraz

relacje zachodz

ce mi

dzy piel

gniark

pacjentem w zakresie:

1. pomocy pacjentom w zaspakajaniu potrzeb
fizycznych

fizycznych

2. zapewnienia bezpiecze

stwa fizycznego i

psychicznego (ochrona przed wypadkami,
urazami, zaka

eniami)

3. wykonywania zlece

lekarskich i zabiegów

piel

gniarskich

4. respektowaniu praw pacjenta

Ocena wyników

Polega na ocenie osi

gni

cia celów

piel

gnowania w odniesieniu do:

- osi

gni

ęć

pacjenta w zakresie zdrowia-

- osi

gni

ęć

pacjenta w zakresie zdrowia-

(zachowania prozdrowotne, radzenie
sobie w sytuacji zagro

enia chorob

zachowanie jako

ycia z chorob

niepełnosprawno

)

Metody zapewnienia jakości
opieki zdrowotnej

1. metody wewn

trzne

- opracowane przez zakłady opieki np. badanie satysfakcji pacjentów

2. metody zewn

trzne

- licencje- okre

lone przepisami prawnymi wymagania dotycz

wiadcze

zdrowotnych i organizacji zakładów opieki zdrowotnej np

przepisy sanitarne, wymagania stawiane przy wydawaniu zezwole

prowadzenie zakładów opieki zdrowotnej, wydawaniu za

wiadcze

przepisy sanitarne, wymagania stawiane przy wydawaniu zezwole

prowadzenie zakładów opieki zdrowotnej, wydawaniu za

wiadcze

prawie wykonywania praktyki piel

gniarskiej

- rekomendacje- wytyczne i zalecenia dotycz

ce funkcjonowania

zakładów, wydawane przez zespoły ekspertów

- certyfikaty- po

wiadczenia przez uprawnione jednostki spełniania

okre

lonych standardów

- akredytacje nadawane przez Krajow

Rad

Akredytacyjn

certyfikatu

jako

ci zakładom opieki zdrowotnej, które dobrowolnie poddały si

przegl

dowi i uzyskały wysok

ocen

Zakłady opieki zdrowotnej

Definicja zakładu opieki
zdrowotnej ZOZ

Zakłady opieki zdrowotnej s

to zespoły

osób i

rodków maj

tkowych

wyodr

bnione organizacyjnie, utworzone

i utrzymywane w celu udzielania

wiadcze

zdrowotnych i promocji

zdrowia

Tworzenie ZOZ

Zakład opieki zdrowotnej mo

e by

utworzony przez:

1. naczelny lub centralny organ administracji rz

dowej

2. wojewod

3. organ gminy

4.przedsi

biorstwo pa

stwowe (PKP)

5. pa

stwow

uczelni

nosi wówczas nazw

publicznego zakładu opieki zdrowotnej

nosi wówczas nazw

publicznego zakładu opieki zdrowotnej

li ZOZ zostaje utworzony przez

1. ko

ciół lub zwi

zek wyznaniowy

2. pracodawc

3.fundacj

4. samorz

d zawodowy

5. spółk

nie maj

osobowo

ci prawnej

Nosi nazw

niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej

Szpital

System pawilonowy lub jednobudynkowy

Jedno lub wieloimienny

Wyposa

enie

1. oddział szpitalny

2. zakład diagnostyki

3. apteka

4. punkt krwiodawstwa

5. centralna serylizatornia

6. centralna stacja przygotowania łó

7. kuchnia

8. pralnia

9. spalarnia odpadów

Zakład pielęgnacyjno
opiekuńczy

- udziela całodobowych

wiadcze

piel

gnacyjnych, opieku

czych i

rehabilitacyjnych pacjentom nie wymagaj

cych

hospitalizacji. Jest on przeznaczony dla:

1. dla osób w okresie rekonwalescencji po
leczeniu szpitalnym

2. samotni i chorzy nie wymagaj

hospitalizacji

3. osób , które nie mog

pozostawa

bez

opieki

Dom pomocy społecznej

Do domu opieki kieruje si

na podstawie

1. pisemnego wniosku osoby ubiegaj

cej si

lub jej przedstawiciela

2. wywiadu

rodowiskowego

2. wywiadu

rodowiskowego

przeprowadzonego przez pracownika
socjalnego

3.Opinii o

rodka opieki społecznej

4. decyzji o przyznaniu zasiłku stałego lub
renty socjalnej

Przychodnia, ośrodek zdrowia,
poradnia

To zakłady opieki zdrowotnej udzielaj

wiadcze

zakresie podstawowej i specjalistycznej w warunkach
ambulatoryjnych lub domowych

wiadczenia podstawowej opieki zdrowotnej:

1. lecznicze

2. diagnostyczne

3. profilaktyczne

4. rehabilitacyjne

5. piel

gnacyjne

Profilaktyka zakażeń w

opiece zdrowotnej

skanowane