Aseptyka i antyseptyka

Rys Historyczny

Ignaz Philipp Semmelweis (1818 –1865)-węgierski

położnik podjął walkę z zakażeniami szpitalnymi.

Louis Pasteur (1822-1895) francuski lekarz,

twórca naukowej aseptyki,odkrył drobnoustroje

powodujące fermentację

Josef Lister (1827-1912)angielski chirurg w oparciu

o badania Pasteura wprowadził zasady aseptyki i

stosował dezynfekcję.

Robert Koch (1843-1910) odkrył oporność

zarazków na temperaturę i środki antyseptyczne.

Rys Historyczny

Florence Nightingale (1820-1910) wprowadziła

podstawy higieny szpitalnej(segregacja chorych)

Ernst Bergman (1836-1907)wprowadził aseptyczne

leczenie ran, obłożenie pola operacyjnego(autoklaw)

Wiliam Steward Halsted (1852-1922)używał

rękawiczek gumowych.

Jan Mikulicz Radecki (1850-1905)polski chirurg,

wprowadził i używał wyjałowionego stroju

operacyjnego.

Aseptyka

Postępowanie mające na celu
niedopuszczenie do zanieczyszczenia lub
zakażenia drobnoustrojami określonego
środowiska (postępowanie jałowe w
odniesieniu do rany, pola operacyjnego
oraz chorego podatnego na dodatkowe
zakażenie)
Profilaktyczne zabiegi aseptyczne
obejmują dezynfekcję i antyseptykę
Aseptyka posługuje się przy niszczeniu
drobnoustrojów środkami fizycznymi

Aseptyka

Gotowanie w temp.100

o

C ( nie zapobiega przed

WZW)

Wyjaławianie gorącym suchym powietrzem
(160

o

-200

o

C)

Sterylizacja w autoklawach, czyli w środowisku
nasyconej pary wodnej o temp. 120

o

C pod

ciśnieniem 1,5 atm. (narzędzia i bielizna operacyjna)

Wyjaławianie w temperaturze płomienia (pracownia
bakteriologiczna)

Aseptyka

Promieniowanie beta lub gamma( sprzęt jednorazowego użytku:igły,strzykawki,cewniki ,sondy)

Tlenek etylenu tzw zimna sterylizacja dla sprzętów wielorazowego użytku : endoskopy, cytoskopy, laparoskopy.

Promieniowanie UV emitowane przez lampy bakteriobójcze - niszczy bakterie w powietrzu oraz na powierzchni

przedmiotów

Aseptyka

Głównym zadaniem postępowania
aseptycznego jest

dążenie do stworzenia w otoczeniu chorego

środowiska ubogiego w drobnoustroje.

Antyseptyka

Postępowanie mające na celu zniszczenie

drobnoustrojów na skórze, błonach śluzowych i

w zakażonych ranach.

Antyseptyka

2% roztwór kwasu karbolowego-preparat o
silnym działaniu bakteriobójczym - wycofany z
użycia (odkażano nim pole operacyjne)
Spiritus vini 70 % - odkażanie rąk , narzędzi i
nici chirurgicznych (zmniejsza wydzielanie
gruczołów skórnych)
Jodyna 5 – 10% roztwór alkoholowy (okażanie
pola operacjnego
3% roztwór wody utlenionej (uwalniany tlen
niszczy bakterie beztlenowe)

Antyseptyka

Nadmanganian potasu w roztworze 0,025% do
0,1% do przemywania błon śluzowych i kąpieli
oczyszczających

Azotan srebra tzw.lapis w 50% stężeniu niszczy
ziarninę, brodawki, odciski.W roztworze 0,5%
dobrze oczyszcza rany oparzeniowe poprzez
niszczenie flory bakteryjnej i tkanek martwiczych
(stosowany w gotowych maściach i kremach
przeciwoparzeniowych )

Antyseptyka

Rivanol – barwnik pochodny alerydyny w
roztworze 0,2% stosowany przy ranach
zakażonych bakteryjnie , w roztworze 0,01 % -
0,04% służy do płukania pęcherza
moczowego.
3% roztwór kwasu bornego do odkażania błon
śluzowych.
Chlorheksydyna czyli hibitan jest używany w
roztworach wodnych i alkoholowych do
odkażania rąk chirurga i pola operacyjnego.

Antyseptyka

Zapobieganie zakażeniom endogennym
nabywanym od innych chorych oraz z
otaczającego środowiska ( izolacja
pacjentów chorych zakaźne)
Izolacja pacjentów szczególnie wrażliwych na
zakażenia: wcześniaki, noworodki, małe dzieci,
chorzy o obniżonej odporności, osoby w
podeszłym wieku.
Obowiązuje codzienna dezynfekcja i higiena
osobista pacjentów.

Antyseptyka

Obowiązuje systematyczne rozpoznawanie i
stała kontrola stopnia zakażenia bakteryjnego
środowiska.

Przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki
ogranicza w znacznym stopniu szerzenie się
zakażeń szpitalnych.