Ciąża o przebiegu

Ciąża o przebiegu

fizjologicznym

fizjologicznym

Rozpoznanie ciąży

Rozpoznanie ciąży

mgr Danuta Olejniczak

mgr Danuta Olejniczak

Ciąża jest to okres od

Ciąża jest to okres od

zapłodnienia do momentu

zapłodnienia do momentu

urodzenia dziecka wraz z

urodzenia dziecka wraz z

całokształtem przemian

całokształtem przemian

zachodzących w organizmie

zachodzących w organizmie

matki.

matki.

Komórka jajowa otoczona komórkami

Komórka jajowa otoczona komórkami

ziarnistymi ,, osłonki promienistej”,

ziarnistymi ,, osłonki promienistej”,

przechodzi do jajowodu. Pod wpływem

przechodzi do jajowodu. Pod wpływem

enzymów jajowodu komórki osłonki

enzymów jajowodu komórki osłonki

ulegają zwyrodnieniu, a błonka

ulegają zwyrodnieniu, a błonka

przeźroczysta zostaje oddzielona.

przeźroczysta zostaje oddzielona.

Po pęknięciu pęcherzyka komórka z

Po pęknięciu pęcherzyka komórka z

jajnika przedostaje się do ujścia

jajnika przedostaje się do ujścia

brzusznego jajowodu, którego strzępki

brzusznego jajowodu, którego strzępki

w tym czasie przylegają do jajnika.

w tym czasie przylegają do jajnika.

Plemnik-

Plemnik-

przy prawidłowym wytrysku

przy prawidłowym wytrysku

objętość nasienia wynosi około 3

objętość nasienia wynosi około 3

ml i zawiera 200-300 mln

ml i zawiera 200-300 mln

plemników. Po stosunku

plemników. Po stosunku

płciowym plemniki znajdują się w

płciowym plemniki znajdują się w

tylnym sklepieniu pochwy.

tylnym sklepieniu pochwy.

Zapłodnienie ( fertilisatio)

Zapłodnienie ( fertilisatio)

Zwykle ma miejsce w bańce

Zwykle ma miejsce w bańce

jajowodu, po czym zygota odbywa

jajowodu, po czym zygota odbywa

wędrówkę do jamy macicy, w której

wędrówkę do jamy macicy, w której

ulega dalszym podziałom. W miejscu

ulega dalszym podziałom. W miejscu

wniknięcia plemnika do komórki na

wniknięcia plemnika do komórki na

jej powierzchni uwidacznia się cienka

jej powierzchni uwidacznia się cienka

błonka- wzgórek przyjęcia.

błonka- wzgórek przyjęcia.



Zapłodnienie wczesne-

Zapłodnienie wczesne-

plemniki pochodzą ze stosunku

plemniki pochodzą ze stosunku

odbytego przed jajeczkowaniem.

odbytego przed jajeczkowaniem.



Zapłodnienie późne-

Zapłodnienie późne-

plemniki pochodzą ze stosunku

plemniki pochodzą ze stosunku

po jajeczkowaniu.

po jajeczkowaniu.



Zygota powstała z połączenia się tych dwóch

Zygota powstała z połączenia się tych dwóch

komórek płciowych ma diploidalną liczbę

komórek płciowych ma diploidalną liczbę

chromosomów i wchodzi w fazę podziałów

chromosomów i wchodzi w fazę podziałów

kariokinetycznych.

kariokinetycznych.



Następuje bruzdkowanie, powstałe komórki

Następuje bruzdkowanie, powstałe komórki

naszą nazwę blastomerów. Do jamy macicy

naszą nazwę blastomerów. Do jamy macicy

jajo płodowe dostaje się w stadium

jajo płodowe dostaje się w stadium

moruli( 12,16 blastomerów) w 3-4 dobie od

moruli( 12,16 blastomerów) w 3-4 dobie od

zapłodnienia.

zapłodnienia.



Następne stadium to stadium blastocysty- w

Następne stadium to stadium blastocysty- w

wyniku dalszych podziałów powstają

wyniku dalszych podziałów powstają

szczeliny, które zlewają się w środku i

szczeliny, które zlewają się w środku i

powstaje jama.

powstaje jama.

Zagnieżdżenie( implantatio)

Zagnieżdżenie( implantatio)

Błonę śluzową trzonu macicy

Błonę śluzową trzonu macicy

zmienioną pod wpływem hormonów

zmienioną pod wpływem hormonów

płciowych, przygotowaną do

płciowych, przygotowaną do

zagnieżdżenia jaja płodowego

zagnieżdżenia jaja płodowego

nazywamy doczesną.

nazywamy doczesną.

Zmiany zachodzące w doczesnej

Zmiany zachodzące w doczesnej

dotyczą gruczołów endometrialnych

dotyczą gruczołów endometrialnych

i podścieliska.

i podścieliska.



Elementy komórkowe ulegają wielokrotnemu

Elementy komórkowe ulegają wielokrotnemu

powiększeniu

powiększeniu



okrągłe z obfitą cytoplazmą.

okrągłe z obfitą cytoplazmą.



w cytoplazmie pojawia się dużo glikogenu,

w cytoplazmie pojawia się dużo glikogenu,

glikoprotein, ciał lipidowych,

glikoprotein, ciał lipidowych,



w zmienionym nabłonku narasta aktywność

w zmienionym nabłonku narasta aktywność

niektórych enzymów ,jest w nim więcej

niektórych enzymów ,jest w nim więcej

glikogenu, glikoprotein i lipidów

glikogenu, glikoprotein i lipidów



naczynia krwionośne doczesnej zwiększają

naczynia krwionośne doczesnej zwiększają

swoje światło

swoje światło



włókna mięśniowe ściany obrzmiewają

włókna mięśniowe ściany obrzmiewają



komórki śródbłonka stają się wysokie i

komórki śródbłonka stają się wysokie i

zawierają glikogen

zawierają glikogen



Doczesna ciążowa>>> powstaje z chwilą

Doczesna ciążowa>>> powstaje z chwilą

zapłodnienia i zanika po zakończeniu

zapłodnienia i zanika po zakończeniu

ciąży. Obejmuje tylko błonę śluzową

ciąży. Obejmuje tylko błonę śluzową

trzonu macicy. W zależności od miejsca

trzonu macicy. W zależności od miejsca

zagnieżdżenia i rozwoju jaja płodowego

zagnieżdżenia i rozwoju jaja płodowego

oraz miejsca łożyska doczesną podzielono

oraz miejsca łożyska doczesną podzielono

na 3 obszary:

na 3 obszary:



doczesna podstawowa (decidua basalis)

doczesna podstawowa (decidua basalis)



doczesna torebkowa (decidua capsularis)

doczesna torebkowa (decidua capsularis)



doczesna ścienna (decidua parietalis)

doczesna ścienna (decidua parietalis)



Doczesna podstawowa- znajduje się pod

Doczesna podstawowa- znajduje się pod

zagnieżdżonym jajem, a następnie pod łożyskiem.

zagnieżdżonym jajem, a następnie pod łożyskiem.

Obejmuje obszar łożyska i oddziela mięsień macicy

Obejmuje obszar łożyska i oddziela mięsień macicy

od tego narządu.

od tego narządu.



Doczesna torebkowa – jest to część oddzielająca

Doczesna torebkowa – jest to część oddzielająca

zagnieżdżone jajo od światła jamy macicy. Jej

zagnieżdżone jajo od światła jamy macicy. Jej

obszar zwiększa się wraz rozwijającym się jajem

obszar zwiększa się wraz rozwijającym się jajem

płodowym, do 16-18 tygodnia ciąży do chwili

płodowym, do 16-18 tygodnia ciąży do chwili

połączenia się z doczesną ścienną.

połączenia się z doczesną ścienną.



Doczesna ścienna- obejmuje obszar macicy

Doczesna ścienna- obejmuje obszar macicy

znajdujący się poza jajem płodowym. Z chwilą

znajdujący się poza jajem płodowym. Z chwilą

wypełnienia jamy macicy przez rosnące jajo

wypełnienia jamy macicy przez rosnące jajo

płodowe następuje złączenie doczesnej ściennej z

płodowe następuje złączenie doczesnej ściennej z

torebkową.

torebkową.



Zapłodnione jajo płodowe ulega

Zapłodnione jajo płodowe ulega

zagnieżdżeniu w doczesnej. Czas

zagnieżdżeniu w doczesnej. Czas

zagnieżdżenia trwa około jednego tygodnia.

zagnieżdżenia trwa około jednego tygodnia.

Rozpoczyna się w 5-7 dniu po zapłodnieniu,

Rozpoczyna się w 5-7 dniu po zapłodnieniu,

a w 12-14 dniu miejsce zagnieżdżenia

a w 12-14 dniu miejsce zagnieżdżenia

zostaje pokryte przez nabłonek błony

zostaje pokryte przez nabłonek błony

śluzowej trzonu macicy. Następuje

śluzowej trzonu macicy. Następuje

niszczenie i rozsuwanie napotkanych warstw

niszczenie i rozsuwanie napotkanych warstw

tkankowych w następstwie czego blastocysta

tkankowych w następstwie czego blastocysta

całkowicie zagłębia się w doczesną.

całkowicie zagłębia się w doczesną.

Zagnieżdżenia zwykle ma miejsce na

Zagnieżdżenia zwykle ma miejsce na

przedniej lub tylnej ścianie macicy

przedniej lub tylnej ścianie macicy

( częściej na tylnej).

( częściej na tylnej).

Podział życia wewnątrzmacicznego na okresy

Podział życia wewnątrzmacicznego na okresy

1. wczesny okres rozwojowy

1. wczesny okres rozwojowy

– obejmuje pierwsze dwa

– obejmuje pierwsze dwa

tygodnie rozwoju jaja płodowego, po upływie tego

tygodnie rozwoju jaja płodowego, po upływie tego

czasu całe jajo płodowe znajduje się w jamie śluzowej

czasu całe jajo płodowe znajduje się w jamie śluzowej

jamy macicy – doczesnej

jamy macicy – doczesnej

2. okres zarodkowy

2. okres zarodkowy

– trwający do około 5 tygodnia

– trwający do około 5 tygodnia

ciąży, zostaje zakończony wraz z ukształtowaniem się

ciąży, zostaje zakończony wraz z ukształtowaniem się

układu krwionośnego

układu krwionośnego

3. okres płodowy

3. okres płodowy

– od 5 tygodnia ciąży do jej

– od 5 tygodnia ciąży do jej

ukończenia

ukończenia

Ciążę rozpoznaje się na podstawie

Ciążę rozpoznaje się na podstawie

objawów subiektywnych, które

objawów subiektywnych, które

pojawiają się w wyniku reakcji

pojawiają się w wyniku reakcji

organizmu kobiety na działanie

organizmu kobiety na działanie

hormonów ciałka żółtego

hormonów ciałka żółtego

i trofoblastu, a także obiektywnych,

i trofoblastu, a także obiektywnych,

stwierdzanych na podstawie badań

stwierdzanych na podstawie badań

fizykalnych i laboratoryjnych,

fizykalnych i laboratoryjnych,

będących wyrazem obecności oraz

będących wyrazem obecności oraz

rozwoju elementów jaja płodowego.

rozwoju elementów jaja płodowego.



Prawdopodobne objawy ciąży, odczuwane

Prawdopodobne objawy ciąży, odczuwane

przez kobietę to;

przez kobietę to;

-zatrzymanie krwawienia miesiączkowego

-zatrzymanie krwawienia miesiączkowego

- nudności

- nudności

- wymioty

- wymioty

- zgaga

- zgaga

- częste oddawanie moczu

- częste oddawanie moczu

- zaparcia

- zaparcia

- zmiana samopoczucia

- zmiana samopoczucia

- bolesność gruczołów sutkowych

- bolesność gruczołów sutkowych

Do objawów obiektywnych należy:

Do objawów obiektywnych należy:



podwyższenie podstawowej ciepłoty ciała

podwyższenie podstawowej ciepłoty ciała

(spowodowane działaniem progesteronu);

(spowodowane działaniem progesteronu);



zmiany w gruczołach sutkowych

zmiany w gruczołach sutkowych

(powiększenie, wzmożenie napięcia i

(powiększenie, wzmożenie napięcia i

obrzmienie gruczołów, poszerzenie siatki

obrzmienie gruczołów, poszerzenie siatki

żylnych naczyń podskórnych,

żylnych naczyń podskórnych,

przebarwienie brodawek i obwódek

przebarwienie brodawek i obwódek

piersiowych, wydzielanie pod wpływem

piersiowych, wydzielanie pod wpływem

ucisku płynu - wyraźnie od 12. tygodnia

ucisku płynu - wyraźnie od 12. tygodnia

ciąży);

ciąży);



zmiany w narządach płciowych

zmiany w narządach płciowych

Do obserwowanych zmian w narządach

Do obserwowanych zmian w narządach

płciowych kobiety w okresie ciąży zalicza się;

płciowych kobiety w okresie ciąży zalicza się;

- zasinienie przedsionka i ścian pochwy,

- zasinienie przedsionka i ścian pochwy,

- rozpulchnienie,

- rozpulchnienie,

- zwiększenie rozciągliwości i szerokości

- zwiększenie rozciągliwości i szerokości

pochwy,

pochwy,

-pojawienie się wzmożonej wydzieliny w

-pojawienie się wzmożonej wydzieliny w

pochwie, zawierającej śluz szyjkowy oraz

pochwie, zawierającej śluz szyjkowy oraz

złuszczone komórki jej nabłonka,

złuszczone komórki jej nabłonka,

- zmiany w szyjce macicy (zasinienie,

- zmiany w szyjce macicy (zasinienie,

rozpulchnienie, zmian śluzu szyjkowego).

rozpulchnienie, zmian śluzu szyjkowego).



Objawy maciczne to: powiększenie

Objawy maciczne to: powiększenie

trzonu macicy.

trzonu macicy.



Koniec 4 tyg.- Macica niepowiększona

Koniec 4 tyg.- Macica niepowiększona

lub nieco powiększona

lub nieco powiększona



Koniec 8 tyg. - macica nieco

Koniec 8 tyg. - macica nieco

powiększona

powiększona



Koniec 12 tyg.- wielkości męskiej pięści

Koniec 12 tyg.- wielkości męskiej pięści



Koniec 16 tyg.- wielkości główki

Koniec 16 tyg.- wielkości główki

noworodka

noworodka



Koniec 16 tyg.-1-2 palce nad spojeniem

Koniec 16 tyg.-1-2 palce nad spojeniem

łonowym

łonowym



Koniec 20 tyg.- 2-3 palce poniżej pępka

Koniec 20 tyg.- 2-3 palce poniżej pępka



Koniec 24 tyg.- wysokość pępka

Koniec 24 tyg.- wysokość pępka



Koniec 28 tyg.-2-3 palce powyżej pępka

Koniec 28 tyg.-2-3 palce powyżej pępka



Koniec 32 tyg.- połowa odległości

Koniec 32 tyg.- połowa odległości

między pępkiem a wyrostkiem

między pępkiem a wyrostkiem

mieczykowatym

mieczykowatym



Ok.. 36 tyg.-przylega do łuków

Ok.. 36 tyg.-przylega do łuków

żebrowych( najwyższe położenia dna

żebrowych( najwyższe położenia dna

macicy)

macicy)



Ok.. 40 tyg.- 1-2 palce poniżej łuków

Ok.. 40 tyg.- 1-2 palce poniżej łuków

żebrowych

żebrowych



Obserwuje się również

Obserwuje się również



rozpulchnienie mięśnia macicy. Wskutek

rozpulchnienie mięśnia macicy. Wskutek

działania hormonów mięsień macicy traci

działania hormonów mięsień macicy traci

swoją zbitą konsystencję, staje się miękki,

swoją zbitą konsystencję, staje się miękki,

ciastowaty.

ciastowaty.



Objaw Piskacka. Dochodzi do uwypuklenia

Objaw Piskacka. Dochodzi do uwypuklenia

tej części macicy, w której nastąpiło

tej części macicy, w której nastąpiło

zagnieżdżenie jaja płodowego.

zagnieżdżenie jaja płodowego.



Objaw Hegara. Występuje znaczna podatność

Objaw Hegara. Występuje znaczna podatność

dolnego odcinka na uciskanie. Podczas

dolnego odcinka na uciskanie. Podczas

badania może się wydawać, że szyjka macicy

badania może się wydawać, że szyjka macicy

i jej trzon to dwie oddzielne struktury.

i jej trzon to dwie oddzielne struktury.

W rozpoznawaniu ciąży

W rozpoznawaniu ciąży

wykorzystuje się próby ciążowe.

wykorzystuje się próby ciążowe.

Opierają się one na oznaczaniu

Opierają się one na oznaczaniu

stężenia ludzkiej gonadotropiny

stężenia ludzkiej gonadotropiny

kosmówkowej (HCG) w surowicy

kosmówkowej (HCG) w surowicy

krwi oraz jej obecności w moczu.

krwi oraz jej obecności w moczu.

Ultrasonografia (USG) należy do

Ultrasonografia (USG) należy do

podstawowych metod

podstawowych metod

diagnostycznych we

diagnostycznych we

współczesnym położnictwie

współczesnym położnictwie

Badania USG w okresie

Badania USG w okresie

ciąży

ciąży

ok. 12 tyg. ciąży – potwierdzenie obecności ciąży żywej i jej

ok. 12 tyg. ciąży – potwierdzenie obecności ciąży żywej i jej

umiejscowienia

umiejscowienia



Ocena wieku płodowego

Ocena wieku płodowego



Stwierdzenie, czy jest to ciąża pojedyncza, czy mnoga Jak jest

Stwierdzenie, czy jest to ciąża pojedyncza, czy mnoga Jak jest

zlokalizowana kosmówka

zlokalizowana kosmówka



Ocena macicy i przydatków

Ocena macicy i przydatków

Ok. 20-22 tyg. ciąży -wymiary płodu

Ok. 20-22 tyg. ciąży -wymiary płodu

(biometria)

(biometria)



Badanie struktur anatomicznych (główki, klatki piersiowej, budowy

Badanie struktur anatomicznych (główki, klatki piersiowej, budowy

serca, jamy brzusznej, kręgosłupa, kończyn dolnych i górnych)

serca, jamy brzusznej, kręgosłupa, kończyn dolnych i górnych)



Ocena łożyska i objętości płynu owodniowego (AFI)

Ocena łożyska i objętości płynu owodniowego (AFI)



Ocena morfologii pępowiny (ilość naczyń, lokalizacja przyczepu)

Ocena morfologii pępowiny (ilość naczyń, lokalizacja przyczepu)

Ok. .30-32 tyg .ciąży -położenie płodu

Ok. .30-32 tyg .ciąży -położenie płodu



Zmiany w łożysku, wykluczenie łożyska przodującego Ocena objętości

Zmiany w łożysku, wykluczenie łożyska przodującego Ocena objętości

płynu owodniowego (AFI)

płynu owodniowego (AFI)



Ocena wymiarów płodu z szacunkowym określeniem masy ciała płodu

Ocena wymiarów płodu z szacunkowym określeniem masy ciała płodu

W drugim trymestrrze ciąży obserwujemy

W drugim trymestrrze ciąży obserwujemy

:

:



zwiększa się owłosienie na twarzy oraz na całym ciele – jest to

zwiększa się owłosienie na twarzy oraz na całym ciele – jest to

spowodowane wysokim stężeniem hormonów – progesteronu i

spowodowane wysokim stężeniem hormonów – progesteronu i

jego pochodnych

jego pochodnych



- pojawienie się siary

- pojawienie się siary



- odczuwanie ruchów płodu

- odczuwanie ruchów płodu



- pigmentacja skóry (ostudy, kresa czarna, otoczka sutkowa)

- pigmentacja skóry (ostudy, kresa czarna, otoczka sutkowa)



- uczucie gorąca, wzdęcia

- uczucie gorąca, wzdęcia



- przyrost masy ciała

- przyrost masy ciała



- uczucie balotowania

- uczucie balotowania



- powiększenie obwodu brzucha

- powiększenie obwodu brzucha



- wysłuchiwanie czynności serca płodu

- wysłuchiwanie czynności serca płodu



- obraz ultrasonograficzny płodu

- obraz ultrasonograficzny płodu



- szmer pępowinowy i łożyskowy

- szmer pępowinowy i łożyskowy

Czas trwania ciąży

Czas trwania ciąży



czas trwania ciąży od dnia poczęcia

czas trwania ciąży od dnia poczęcia

liczony jest od dnia zapłodnienia do porodu

liczony jest od dnia zapłodnienia do porodu

– wynosi 266 dni – 38 tygodni

– wynosi 266 dni – 38 tygodni



czas trwania ciąży liczony od pierwszego

czas trwania ciąży liczony od pierwszego

dnia ostatniej miesiączki do porodu – wynosi

dnia ostatniej miesiączki do porodu – wynosi

280 dni – 40 tygodni

280 dni – 40 tygodni

Kliniczne sposoby ustalania terminu

Kliniczne sposoby ustalania terminu

porodu

porodu

-

-

reguła Naegelego – prawdopodobny termin

reguła Naegelego – prawdopodobny termin

porodu oblicza się przez odjęcie trzech

porodu oblicza się przez odjęcie trzech

miesięcy od daty pierwszego dnia ostatniej

miesięcy od daty pierwszego dnia ostatniej

miesiączki i doliczenie 7 dni oraz jednego roku

miesiączki i doliczenie 7 dni oraz jednego roku

- pierwsze ruchy płodu – pierwiastka odczuwa

- pierwsze ruchy płodu – pierwiastka odczuwa

około 20 tygodnia ciąży, wieloródka około 18

około 20 tygodnia ciąży, wieloródka około 18

tygodnia. Aby obliczyć termin porodu dodaje

tygodnia. Aby obliczyć termin porodu dodaje

się odpowiednio 20 lub 22 tygodnie

się odpowiednio 20 lub 22 tygodnie

Podział ciąży na trymestry

Podział ciąży na trymestry



pie

pie

rwszy trymestr ciąży – do 13 tygodnia

rwszy trymestr ciąży – do 13 tygodnia



drugi trymestr ciąży – między 13 a

drugi trymestr ciąży – między 13 a

25

25

tygodniem ciąży

tygodniem ciąży



trzeci trymestr ciąży – między 26 a 40

trzeci trymestr ciąży – między 26 a 40

tygodniem ciąży

tygodniem ciąży

Opieka przedkoncepcyjna

Opieka przedkoncepcyjna

Zadaniem opieki przedkoncepcyjnej

Zadaniem opieki przedkoncepcyjnej

jest ocena stanu zdrowia kobiety i jej

jest ocena stanu zdrowia kobiety i jej

partnera przed poczęciem dziecka,

partnera przed poczęciem dziecka,

określenie wysokości ryzyka zajścia w

określenie wysokości ryzyka zajścia w

ciążę, szeroko rozumiana promocja

ciążę, szeroko rozumiana promocja

zachowań prozdrowotnych, w tym

zachowań prozdrowotnych, w tym

także w zakresie planowania rodziny

także w zakresie planowania rodziny

Porada przedkoncepcyjna powinna składać się

Porada przedkoncepcyjna powinna składać się

z następujących elementów:

z następujących elementów:



wywiadu

wywiadu



badania ginekologicznego wraz z oceną narządów miednicy

badania ginekologicznego wraz z oceną narządów miednicy

małej

małej



oceny cykli miesiączkowych i diagnostyki owulacji

oceny cykli miesiączkowych i diagnostyki owulacji



badań laboratoryjnych – grupy krwi i czynnika Rh, morfologii -

badań laboratoryjnych – grupy krwi i czynnika Rh, morfologii -

krwi, ogólnego badania moczu, badania wymazu cytologicznego

krwi, ogólnego badania moczu, badania wymazu cytologicznego

pobranego z szyjki macicy, badania przeciwciał różyczki i

pobranego z szyjki macicy, badania przeciwciał różyczki i

toksoplazmozy oraz badań w kierunku zakażenia kiłą i HIV

toksoplazmozy oraz badań w kierunku zakażenia kiłą i HIV



oceny stanu zdrowia partnerów – przebyte i aktualnie istniejące

oceny stanu zdrowia partnerów – przebyte i aktualnie istniejące

choroby

choroby



wieku, masy ciała i warunków socjalno - bytowych

wieku, masy ciała i warunków socjalno - bytowych



przyjętego stylu życia

przyjętego stylu życia



przeszłości położniczej kobiety

przeszłości położniczej kobiety



stosowanych sposobów regulacji poczęć

stosowanych sposobów regulacji poczęć



występowania w rodzinie chorób

występowania w rodzinie chorób

uwarunkowanych genetycznie

uwarunkowanych genetycznie



odporności na zakażenia

odporności na zakażenia



występowania czynników szkodliwych

występowania czynników szkodliwych



w środowisku pracy i zamieszkania

w środowisku pracy i zamieszkania



stopnia korzystania z opieki zdrowotnej

stopnia korzystania z opieki zdrowotnej

Opieka profilaktyczna

Opieka profilaktyczna



Celem tej opieki jest podjęcie działań promocyjnych,

Celem tej opieki jest podjęcie działań promocyjnych,

profilaktycznych i leczniczych mających na celu :

profilaktycznych i leczniczych mających na celu :



ochronę zdrowia matki i dziecka

ochronę zdrowia matki i dziecka



monitorowanie prawidłowości przebiegu ciąży,

monitorowanie prawidłowości przebiegu ciąży,

wczesnego wykrycia powikłań i ich leczenia

wczesnego wykrycia powikłań i ich leczenia



poprawę samopoczucia kobiety i dbałość o siebie,

poprawę samopoczucia kobiety i dbałość o siebie,

stałe podnoszenie jej własnego wizerunku

stałe podnoszenie jej własnego wizerunku



rozwój cech rodzicielskich

rozwój cech rodzicielskich

Plan opieki medycznej nad kobietą w

Plan opieki medycznej nad kobietą w

ciąży Wizyty lekarskie

ciąży Wizyty lekarskie



jeden raz w pierwszym trymestrze

jeden raz w pierwszym trymestrze



następnie do 32 tygodnia ciąży – co 4

następnie do 32 tygodnia ciąży – co 4

tygodnie

tygodnie



pomiędzy 32 a 36 tygodniem – co 2 tygodnie

pomiędzy 32 a 36 tygodniem – co 2 tygodnie



powyżej 36 tygodnia – co tydzień

powyżej 36 tygodnia – co tydzień

W przypadku pojawienia się jakichkolwiek

W przypadku pojawienia się jakichkolwiek

powikłań ciążowych lub choroby matki wizyt

powikłań ciążowych lub choroby matki wizyt

może być znacznie więcej

może być znacznie więcej

Pierwsza wizyta profilaktyczna

Pierwsza wizyta profilaktyczna

powinna odbyć się najwcześniej w 6

powinna odbyć się najwcześniej w 6

tygodniu ciąży, tj. gdy po raz drugi u

tygodniu ciąży, tj. gdy po raz drugi u

dotychczas regularnie

dotychczas regularnie

miesiączkującej kobiety nie

miesiączkującej kobiety nie

wystąpiło krwawienie.

wystąpiło krwawienie.

C

C

iężarna

iężarna

, która

, która

zgłasza się po raz

zgłasza się po raz

pierwszy do lekarza, powinna mieć

pierwszy do lekarza, powinna mieć

wykonane takie badania jak :

wykonane takie badania jak :



badanie przez pochwę

badanie przez pochwę



badanie we wziernikach umożliwiające

badanie we wziernikach umożliwiające

pobranie materiału do badań

pobranie materiału do badań

laboratoryjnych (ocena czystości

laboratoryjnych (ocena czystości

pochwy, rozmaz cytologiczny)

pochwy, rozmaz cytologiczny)

Badanie kontrolne obejmujące ocenę:

Badanie kontrolne obejmujące ocenę:



samopoczucia

samopoczucia



zgłaszanych dolegliwości

zgłaszanych dolegliwości



stanu ogólnego

stanu ogólnego



stanu miejscowego na podstawie

stanu miejscowego na podstawie

wywiadu, badania klinicznego i badań

wywiadu, badania klinicznego i badań

laboratoryjnych

laboratoryjnych

Zebrany wywiad ma na celu zebranie:

Zebrany wywiad ma na celu zebranie:



danych osobowych

danych osobowych



wieku, wykształcenia, warunków

wieku, wykształcenia, warunków

mieszkaniowych,

mieszkaniowych,



materialnych, charakteru pracy zawodowej,

materialnych, charakteru pracy zawodowej,



narażenia na działanie czynników szkodliwych

narażenia na działanie czynników szkodliwych

dla zdrowia

dla zdrowia

(promieniowanie, hałas, zapylenia, środki

(promieniowanie, hałas, zapylenia, środki

chemiczne,

chemiczne,

wysoka temperatura, wilgotność, wibracje, itd.)

wysoka temperatura, wilgotność, wibracje, itd.)



dotychczas przebytych przez kobietę

dotychczas przebytych przez kobietę

chorób

chorób

i operacji

i operacji



przeszłości położniczo – ginekologicznej

przeszłości położniczo – ginekologicznej

tj. charakterystyki cyklu

tj. charakterystyki cyklu

miesiączkowego, liczby i przebiegu

miesiączkowego, liczby i przebiegu

przebytych w przeszłości ciąż, porodów,

przebytych w przeszłości ciąż, porodów,

poronień, liczby urodzonych dzieci

poronień, liczby urodzonych dzieci

(żyjących, zmarłych, w jakim wieku i

(żyjących, zmarłych, w jakim wieku i

dlaczego), leczenia bezdzietności

dlaczego), leczenia bezdzietności

małżeńskiej, stosowania antykoncepcji

małżeńskiej, stosowania antykoncepcji



zaobserwowanych przez kobietę zmian, które

zaobserwowanych przez kobietę zmian, które

pozwalają jej przypuszczać, że jest w ciąży

pozwalają jej przypuszczać, że jest w ciąży



daty odczucia pierwszych ruchów płodu

daty odczucia pierwszych ruchów płodu



daty pojawienia się skurczów

daty pojawienia się skurczów

przepowiadających – zazwyczaj wystepuja one

przepowiadających – zazwyczaj wystepuja one

2-3 tygodnie przed porodem

2-3 tygodnie przed porodem



daty obniżenia się dna macicy – dzieje się to na

daty obniżenia się dna macicy – dzieje się to na

3-4 tygodnie przed porodem, towarzysza temu

3-4 tygodnie przed porodem, towarzysza temu

lekkie skurcze, łatwiejsze niż wcześniej

lekkie skurcze, łatwiejsze niż wcześniej

oddychanie, zmniejszony ucisk na żołądek,

oddychanie, zmniejszony ucisk na żołądek,

częstsze oddawanie moczu

częstsze oddawanie moczu



oglądaniu całego ciała, skóry,

oglądaniu całego ciała, skóry,

określając typ budowy i owłosienia,

określając typ budowy i owłosienia,



ocena gruczołów piersiowych, bierze

ocena gruczołów piersiowych, bierze

się pod uwagę ich wielkość, kształt,

się pod uwagę ich wielkość, kształt,

wygląd skóry, zabarwienie brodawek

wygląd skóry, zabarwienie brodawek

i otoczek

i otoczek



ocenie wydolności układu

ocenie wydolności układu

oddechowego, krążenia i pokarmowego

oddechowego, krążenia i pokarmowego

W

W

związku ze zmianami zachodzącymi

związku ze zmianami zachodzącymi

w organizmie kobiety ciężarnej może

w organizmie kobiety ciężarnej może

mieć ona trudności z oddychaniem,

mieć ona trudności z oddychaniem,

oddechy stają się szybkie i płytkie, nie

oddechy stają się szybkie i płytkie, nie

może wykonać głębokiego wdechu,

może wykonać głębokiego wdechu,

szybko się męczy

szybko się męczy



podczas każdej wizyty dokonuje się pomiaru

podczas każdej wizyty dokonuje się pomiaru

ciśnienia tętniczego krwi, tętna,

ciśnienia tętniczego krwi, tętna,

temperatury, masy ciała

temperatury, masy ciała



ciśnienie tętnicze krwi podwyższone

ciśnienie tętnicze krwi podwyższone

>140/90 Hg i(lub) towarzyszące obrzęki

>140/90 Hg i(lub) towarzyszące obrzęki

przemawiają za nadciśnieniem indukowanym

przemawiają za nadciśnieniem indukowanym

ciążą, jeśli pojawiły się po raz

ciążą, jeśli pojawiły się po raz

pierwszy po

pierwszy po

20 tyg. ciąży. Zagrożenie rzucawką objawia

20 tyg. ciąży. Zagrożenie rzucawką objawia

się bezsennością,

się bezsennością,

mroczkami przed oczami,

mroczkami przed oczami,

bólem w dołku podsercowym

bólem w dołku podsercowym



podwyższone tętno może między

podwyższone tętno może między

innymi wskazywać na choroby serca,

innymi wskazywać na choroby serca,

świadczyć o zażywanych lekach

świadczyć o zażywanych lekach

tokolitycznych, istnieniu ciąży

tokolitycznych, istnieniu ciąży

wielopłodowej, objawach zakażenia

wielopłodowej, objawach zakażenia

wewnątrzmacicznego

wewnątrzmacicznego



każdorazowo ciężarną należy zważyć,

każdorazowo ciężarną należy zważyć,

przyrost masy ciała w II trymestrze ciąży

przyrost masy ciała w II trymestrze ciąży

powinien łącznie wynosić 6-7 kg,

powinien łącznie wynosić 6-7 kg,

natomiast w trzecim 4-5 kg.

natomiast w trzecim 4-5 kg.

Normą jest przyrost masy ciała wynoszący max.

Normą jest przyrost masy ciała wynoszący max.

20%

20%

masy z okresu przed ciąż

masy z okresu przed ciąż

ą

ą

,

,

nagłe i znaczne skoki

nagłe i znaczne skoki

lub spadki masy ciała

lub spadki masy ciała

muszą być skonsultowane, ponieważ mogą

muszą być skonsultowane, ponieważ mogą

świadczyć

świadczyć

o nieprawidłowościach

o nieprawidłowościach

Badania kliniczne

Badania kliniczne

ogólne

ogólne

:

:



kształt i obwód brzucha – odzwierciedlają budowę

kształt i obwód brzucha – odzwierciedlają budowę

miednicy, położenie płodu, liczbę płodów, zaburzenia

miednicy, położenie płodu, liczbę płodów, zaburzenia

w ilości płynu owodniowego, masę płodu

w ilości płynu owodniowego, masę płodu



rozstępy i przebarwienia ciążowe – zwiększają się w

rozstępy i przebarwienia ciążowe – zwiększają się w

miarę trwania ciąży, uwarunkowane są hormonalnie

miarę trwania ciąży, uwarunkowane są hormonalnie



stan naczyniowy kończyn dolnych – w związku z

stan naczyniowy kończyn dolnych – w związku z

powiększeniem macicy i uciskiem na naczynia w

powiększeniem macicy i uciskiem na naczynia w

obrębie miednicy mniejszej mogą tworzyć się żylaki w

obrębie miednicy mniejszej mogą tworzyć się żylaki w

obrębie żyły biodrowej, widoczne na sromie, w

obrębie żyły biodrowej, widoczne na sromie, w

pochwie, okolicy odbytu i na kończynach dolnych

pochwie, okolicy odbytu i na kończynach dolnych



wymiary miednicy kostnej – określa się je za pomocą

wymiary miednicy kostnej – określa się je za pomocą

miednicomierza w 36-37 tyg. ciąży

miednicomierza w 36-37 tyg. ciąży

położnicze

położnicze



zewnętrzne – palpacyjne za pomocą chwytów

zewnętrzne – palpacyjne za pomocą chwytów

Leopolda w celu określenia położenia, ułożenia i

Leopolda w celu określenia położenia, ułożenia i

ustawienia płodu oraz na podstawie wysokości

ustawienia płodu oraz na podstawie wysokości

dna macicy w celu określenia wielkości ciąży i

dna macicy w celu określenia wielkości ciąży i

porównania z wiekiem ciążowym

porównania z wiekiem ciążowym



wewnętrzne – przez pochwę we wzierniku i

wewnętrzne – przez pochwę we wzierniku i

dwuręcznie daje informacje o stanie części

dwuręcznie daje informacje o stanie części

pochwowej szyjki macicy. Część pochwowa

pochwowej szyjki macicy. Część pochwowa

uformowana z zamkniętym ujściem zewnętrznym

uformowana z zamkniętym ujściem zewnętrznym

i wewnętrznym świadczy o stanie prawidłowym

i wewnętrznym świadczy o stanie prawidłowym

w drugim i większej części trzeciego trymestru

w drugim i większej części trzeciego trymestru

ciężą

ciężą

wysłuchanie czynności serca

wysłuchanie czynności serca

płodu

płodu

badania laboratoryjne

badania laboratoryjne



badanie ogólne moczu, z uwzględnieniem ciężaru

badanie ogólne moczu, z uwzględnieniem ciężaru

właściwego, obecności białka, glukozy, liczby leukocytów,

właściwego, obecności białka, glukozy, liczby leukocytów,

erytrocytów, nabłonków i bakterii – co miesiąc

erytrocytów, nabłonków i bakterii – co miesiąc



badanie morfologii krwi – na początku ciąży oraz między

badanie morfologii krwi – na początku ciąży oraz między



16 a 18, 28 a 30, 36 a 37 tyg.

16 a 18, 28 a 30, 36 a 37 tyg.



grupa krwi i czynnik Rh

grupa krwi i czynnik Rh



odczyny kiłowe (WR) – na początku ciąży i pod koniec

odczyny kiłowe (WR) – na początku ciąży i pod koniec

jej trwania

jej trwania



poziom glukozy we krwi

poziom glukozy we krwi



obecność antygenu Hbs – w trzecim trymestrze ciąży

obecność antygenu Hbs – w trzecim trymestrze ciąży



inne specjalistyczne badania podyktowane stanem

inne specjalistyczne badania podyktowane stanem

zdrowia kobiety lub przebiegiem ciąży

zdrowia kobiety lub przebiegiem ciąży

badania USG

badania USG

Zachowanie się ciężarnej:

Zachowanie się ciężarnej:



ubranie – praktyczne i stosowne do powiększającej się

ubranie – praktyczne i stosowne do powiększającej się

macicy, nie uciskające brzucha, w przypadku zaburzeń w

macicy, nie uciskające brzucha, w przypadku zaburzeń w

krążeniu kończyn dolnych zaleca się odpowiednie rajstopy

krążeniu kończyn dolnych zaleca się odpowiednie rajstopy

przeciwżylakowe

przeciwżylakowe



-sposób bycia – niewyczerpujący spacer, unikanie

-sposób bycia – niewyczerpujący spacer, unikanie

długotrwałego siedzenia, w trakcie odpoczynku leżenie na

długotrwałego siedzenia, w trakcie odpoczynku leżenie na

boku

boku



kąpiele słoneczne nie są zalecane

kąpiele słoneczne nie są zalecane



stosunki płciowe – mogą być przyczyną poronień

stosunki płciowe – mogą być przyczyną poronień

i porodów przedwczesnych, w ciąży o przebiegu nie

i porodów przedwczesnych, w ciąży o przebiegu nie

powikłanym powinny być zaniechane na 6 tyg. przed

powikłanym powinny być zaniechane na 6 tyg. przed

porodem

porodem



pielęgnacja piersi

pielęgnacja piersi

Najczęstsze dolegliwości ciężarnej:

Najczęstsze dolegliwości ciężarnej:



nudności i wymioty

nudności i wymioty

– najczęściej występują ok. 14 tyg. ciąży,

– najczęściej występują ok. 14 tyg. ciąży,

zazwyczaj połączone są z ogólnym złym samopoczuciem,

zazwyczaj połączone są z ogólnym złym samopoczuciem,

osłabieniem, nadmiernym poceniem się, ślinotokiem,

osłabieniem, nadmiernym poceniem się, ślinotokiem,

nierównym, głębokim oddychaniem

nierównym, głębokim oddychaniem



należy

należy



rano po przebudzeniu nie wstać od razu z łóżka, należy

rano po przebudzeniu nie wstać od razu z łóżka, należy

poleżeć kilka , kilkanaście minut

poleżeć kilka , kilkanaście minut



leżąc w łóżku spożyć pierwszy posiłek

leżąc w łóżku spożyć pierwszy posiłek



w ciągu dnia spożywać posiłki często, w niewielkich ilościach

w ciągu dnia spożywać posiłki często, w niewielkich ilościach



unikać jedzenia słodyczy, kasz i kleików, a także potraw

unikać jedzenia słodyczy, kasz i kleików, a także potraw

tłustych, smażonych i pieczonych

tłustych, smażonych i pieczonych



nosić luźne ubrania

nosić luźne ubrania



możliwie dużo czasu spędzać na świeżym powietrzu

możliwie dużo czasu spędzać na świeżym powietrzu

zgaga

zgaga

– uczucie pieczenia w przełyku, któremu

– uczucie pieczenia w przełyku, któremu

towarzyszy ,,cofanie się '' treści żołądkowej

towarzyszy ,,cofanie się '' treści żołądkowej

należy

należy



spożywać posiłki w małych ilościach, lecz

spożywać posiłki w małych ilościach, lecz

często

często



ograniczyć słodycze, potrawy pikantne,

ograniczyć słodycze, potrawy pikantne,

smażone, pieczone

smażone, pieczone



unikać spoczynku po spożytych posiłkach w

unikać spoczynku po spożytych posiłkach w

pozycji leżącej

pozycji leżącej



kolacje spożywać na 2-3 godziny przed snem

kolacje spożywać na 2-3 godziny przed snem

wzdęcia i bóle brzucha

wzdęcia i bóle brzucha

–

–



spowodowane jest rozluźniającym

spowodowane jest rozluźniającym

działaniem progesteronu i uciskiem

działaniem progesteronu i uciskiem

macicy ciężarnej na jelita

macicy ciężarnej na jelita

częste oddawanie moczu

częste oddawanie moczu

–

–



spowodowane rozluźniającym

spowodowane rozluźniającym

działaniem progesteronu i uciskiem

działaniem progesteronu i uciskiem

macicy na pęcherz moczowy

macicy na pęcherz moczowy

upławy

upławy

– mają charakter

– mają charakter

przezroczystego, niekiedy zażółconego,

przezroczystego, niekiedy zażółconego,

bezwonnego śluzu

bezwonnego śluzu

należy

należy



często zmieniać podpaski

często zmieniać podpaski



nie wykonywać płukania pochwy

nie wykonywać płukania pochwy



nie stosować tamponów dopochwowych

nie stosować tamponów dopochwowych



zgłosić lekarzowi pojawienie się

zgłosić lekarzowi pojawienie się

upławów

upławów

duszność

duszność



zapobieganie

zapobieganie



unikać pośpiechu

unikać pośpiechu



racjonować wysiłek

racjonować wysiłek



robienie krótkich przerw na

robienie krótkich przerw na

odpoczynek

odpoczynek



spanie na boku, w pozycji półwysokiej

spanie na boku, w pozycji półwysokiej

Omdlenia

Omdlenia

spowodowane są obniżeniem się

spowodowane są obniżeniem się

ciśnienia tętniczego krwi, które z

ciśnienia tętniczego krwi, które z

kolei prowadzi do zmniejszenia

kolei prowadzi do zmniejszenia

ukrwienia i utlenowania mózgu

ukrwienia i utlenowania mózgu

żylaki

żylaki

– to trwałe, ograniczone i nierównomierne

– to trwałe, ograniczone i nierównomierne

rozszerzenie żył

rozszerzenie żył

Zapobieganie

Zapobieganie



ograniczenie prac wymagających dłuższego stania w

ograniczenie prac wymagających dłuższego stania w

jednej pozycji

jednej pozycji



stosowanie częstego, krótkiego wypoczynku w ciągu

stosowanie częstego, krótkiego wypoczynku w ciągu

dnia

dnia



w przypadku pracy w pozycji siedzącej – częste

w przypadku pracy w pozycji siedzącej – częste

wstawanie,

wstawanie,

krótki spacer, poruszanie kończynami

krótki spacer, poruszanie kończynami

dolnymi

dolnymi



dbałość o prawidłowy przyrost masy ciała

dbałość o prawidłowy przyrost masy ciała



nienoszenie podkolanówek

nienoszenie podkolanówek



noszenie luźnej bielizny osobistej

noszenie luźnej bielizny osobistej



w przypadku żylaków odbytu – dbałość o regularne

w przypadku żylaków odbytu – dbałość o regularne

wypróżnienia

wypróżnienia

krwawienia z dziąseł i z nosa

krwawienia z dziąseł i z nosa

–

–



przyczyny należy upatrywać w

przyczyny należy upatrywać w

hormonalnych zmianach

hormonalnych zmianach

zachodzących podczas ciąży, dziąsła

zachodzących podczas ciąży, dziąsła

stają się rozpulchnione, podatne na

stają się rozpulchnione, podatne na

urazy, należy delikatnie myć zęby,

urazy, należy delikatnie myć zęby,

używać miękkich szczoteczek do

używać miękkich szczoteczek do

zębów

zębów

bóle głowy

bóle głowy

–

–



zdarzają się zwłaszcza we wczesnym

zdarzają się zwłaszcza we wczesnym

okresie ciąży, bóle głowy w ciąży

okresie ciąży, bóle głowy w ciąży

zaawansowanej mogą być

zaawansowanej mogą być

spowodowane zaparciami,

spowodowane zaparciami,

zmęczeniem, niektórymi procesami

zmęczeniem, niektórymi procesami

chorobowymi, jak nadciśnienie

chorobowymi, jak nadciśnienie

tętnicze, niedokrwistość, choroby

tętnicze, niedokrwistość, choroby

nerek

nerek

obrzęki –

obrzęki –

zazwyczaj obserwuje się je wieczorem na kończynach

zazwyczaj obserwuje się je wieczorem na kończynach

dolnych, przyczyna jest większe niż zwykle zatrzymanie

dolnych, przyczyna jest większe niż zwykle zatrzymanie

wody w organizmie, mogą pojawiać się też na twarzy i

wody w organizmie, mogą pojawiać się też na twarzy i

dłoniach. Jeżeli nie ustępują rano, należy zgłosić się do

dłoniach. Jeżeli nie ustępują rano, należy zgłosić się do

lekarza

lekarza

zapobieganie

zapobieganie



ograniczenie wykonywania codziennych obowiązków w

ograniczenie wykonywania codziennych obowiązków w

pozycji stojącej

pozycji stojącej



częste wstawanie, poruszanie kończynami dolnymi

częste wstawanie, poruszanie kończynami dolnymi



dbałość o częsty odpoczynek w ciągu dnia

dbałość o częsty odpoczynek w ciągu dnia



ograniczenie spożywania soli kuchennej

ograniczenie spożywania soli kuchennej



spożywanie większej ilości owoców i jarzyn

spożywanie większej ilości owoców i jarzyn



unikanie upałów, długiego przebywania w gorącym

unikanie upałów, długiego przebywania w gorącym

pomieszczeniu

pomieszczeniu

kurcze mięśni

kurcze mięśni

–

–



zwiększyć ilość spożywanego mleka

zwiększyć ilość spożywanego mleka

oraz produktów bogatych w

oraz produktów bogatych w

witaminy z grupy B

witaminy z grupy B

Diagnostyka prenatalna

Diagnostyka prenatalna

Obejmuje badania pozwalające na

Obejmuje badania pozwalające na

wykrycie niektórych chorób

wykrycie niektórych chorób

genetycznie uwarunkowanych oraz

genetycznie uwarunkowanych oraz

wad rozwojowych u płodu.

wad rozwojowych u płodu.

Główne wskazania do przeprowadzenia badań

Główne wskazania do przeprowadzenia badań

diagnostycznych to:

diagnostycznych to:



posiadanie potomstwa z rozpoznanymi zaburzeniami

posiadanie potomstwa z rozpoznanymi zaburzeniami

chromosomowymi

chromosomowymi



posiadanie dzieci z rozpoznaną chorobą zależną od

posiadanie dzieci z rozpoznaną chorobą zależną od

mutacji pojedynczego genu, np. mukowiscydoza

mutacji pojedynczego genu, np. mukowiscydoza



nosicielstwo przez jedno bądź oboje rodziców aberracji

nosicielstwo przez jedno bądź oboje rodziców aberracji

chromosomalnych, które mogą się ujawnić u

chromosomalnych, które mogą się ujawnić u

potomstwa w układzie niezrównoważonym

potomstwa w układzie niezrównoważonym



wiek matki powyżej 35 lat

wiek matki powyżej 35 lat



nieprawidłowości stwierdzone u płodu w badaniu USG

nieprawidłowości stwierdzone u płodu w badaniu USG



nieprawidłowe stężenie AFP, HCG, E3 w surowicy krwi

nieprawidłowe stężenie AFP, HCG, E3 w surowicy krwi

Badania nieinwazyjne

Badania nieinwazyjne

:

:



USG – ocena grubości fałdu karkowego NT,

USG – ocena grubości fałdu karkowego NT,

szczegółowa ocena płodu

szczegółowa ocena płodu



badania surowicy krwi – test potrójny, na który

badania surowicy krwi – test potrójny, na który

składa się oznaczenie w surowicy krwi między 15

składa się oznaczenie w surowicy krwi między 15

a 20 tyg. ciąży stężeń alfa - fetoproteiny AFP,

a 20 tyg. ciąży stężeń alfa - fetoproteiny AFP,

nieskoniugowanego estriolu uE3, gonadotropiny

nieskoniugowanego estriolu uE3, gonadotropiny

kosmówkowej HCG, znajduje on zastosowanie w

kosmówkowej HCG, znajduje on zastosowanie w

ocenie ryzyka wystąpienia aberracji

ocenie ryzyka wystąpienia aberracji

chromosomowej (aneuploidii) u płodu - trisomii 21

chromosomowej (aneuploidii) u płodu - trisomii 21

pary – zespół Downa, trisomii 18 pary – zespół

pary – zespół Downa, trisomii 18 pary – zespół

Edwardsa, monosomii 45 XO – zespół Turnera,

Edwardsa, monosomii 45 XO – zespół Turnera,

poliploidii, wad cewy nerwowej

poliploidii, wad cewy nerwowej

Badania inwazyjne

Badania inwazyjne

polegają na pobieraniu komórek płodowych

polegają na pobieraniu komórek płodowych

celem ustalenia kariotypu płodu oraz ewentualnej analizy DNA

celem ustalenia kariotypu płodu oraz ewentualnej analizy DNA



amniopunkcja genetyczna – wykonuje się ją po 16 tyg.

amniopunkcja genetyczna – wykonuje się ją po 16 tyg.

ciąży, polega na przezbrzusznym pobraniu płynu

ciąży, polega na przezbrzusznym pobraniu płynu

owodniowego

owodniowego



b

b

iopsja kosmówki – polega na pobraniu fragmentu

iopsja kosmówki – polega na pobraniu fragmentu

kosmówki, wykonuje się między 6 a 11 tygodniem ciąży

kosmówki, wykonuje się między 6 a 11 tygodniem ciąży



kordocenteza – polega na pobraniu krwi płodu, umożliwia

kordocenteza – polega na pobraniu krwi płodu, umożliwia

analizę DNA, ocenę morfologii płodu, liczby płytek,

analizę DNA, ocenę morfologii płodu, liczby płytek,

parametrów gazometrii, wykonuje się po 18 tyg. ciąży

parametrów gazometrii, wykonuje się po 18 tyg. ciąży



fetoskopia – polega na endoskopowym bezpośrednim

fetoskopia – polega na endoskopowym bezpośrednim

uwidocznieniu płodu i środowiska wewnątrzmacicznego,

uwidocznieniu płodu i środowiska wewnątrzmacicznego,

umożliwia m. in. biopsję tkanek płodu, wykonuje się

umożliwia m. in. biopsję tkanek płodu, wykonuje się

między 18 a 20 tyg. ciąży

między 18 a 20 tyg. ciąży

Ćwiczenia sprawdzające

Ćwiczenia sprawdzające

1.zastanów się i wyjaśnij, czy

1.zastanów się i wyjaśnij, czy

zatrzymanie miesiączki zawsze jest spowodowane ciążą

zatrzymanie miesiączki zawsze jest spowodowane ciążą

wielkość macicy zawsze jest taka, jakby wskazywał na to czas trwania

wielkość macicy zawsze jest taka, jakby wskazywał na to czas trwania

ciąży

ciąży

2. wybierz dowolne cztery dni w roku oraz przyjmij, że były to

2. wybierz dowolne cztery dni w roku oraz przyjmij, że były to

pierwsze dni ostatniej miesiączki. Następnie, wykorzystując regułę

pierwsze dni ostatniej miesiączki. Następnie, wykorzystując regułę

Naegelego, oblicz przypuszczalny termin porodu

Naegelego, oblicz przypuszczalny termin porodu

3. wyjaśnij, czy i na ile możliwe jest monitorowanie stanu płodu

3. wyjaśnij, czy i na ile możliwe jest monitorowanie stanu płodu

4. przygotuj argumenty, aby przekonać przyszłych rodziców do

4. przygotuj argumenty, aby przekonać przyszłych rodziców do

skorzystania z porady przedkoncepcyjnej

skorzystania z porady przedkoncepcyjnej

5. zaproponuj 5 najważniejszych, twoim zdaniem, tematów spotkań w

5. zaproponuj 5 najważniejszych, twoim zdaniem, tematów spotkań w

szkole rodzenia, uzasadniając, dlaczego właśnie je wybrałaś

szkole rodzenia, uzasadniając, dlaczego właśnie je wybrałaś

6. przygotuj przykład prawidłowego, tygodniowego menu dla kobiety

6. przygotuj przykład prawidłowego, tygodniowego menu dla kobiety

ciężarnej

ciężarnej

7. przygotuj pogadankę edukacyjna dla kobiet w

7. przygotuj pogadankę edukacyjna dla kobiet w

ciąży na temat

ciąży na temat

pożądanych zachowań i zdrowego stylu życia w okresie ciąży

pożądanych zachowań i zdrowego stylu życia w okresie ciąży