System dydaktyczny

szkoły współczesnej

Mirosława Żurawska

System dydaktyczny

• System jest to zbiór elementów

wyróżnionych ze względu na zachodzące
między nimi powiązania (Encyklopedia
PWN - wersja elektroniczna).

• Elementami systemu w procesie

kształcenia są: materiał nauczania
(treść), nauczyciel, uczeń, metody
nauczania, środki dydaktyczne

• Z poprzednich systemów

pozostawiono niektóre postulaty:

1.Zaznajamianie uczniów z

podstawami usystematyzowanej
wiedzy (system tradycyjny)

2.Aktywizowanie uczniów w procesie

kształcenia (system
progresywistyczny)

Współczesny system

kształcenia

• Podejście do procesu poznania:
1.Przedmiot poznania – otaczająca

rzeczywistość wraz z ludźmi,

2.Zdobywanie doświadczenia podczas

interakcyjnych kontaktów z rzeczywistością,

3.Odzwierciedlenie rzeczywistości

w świadomości ucznia,

4.Formułowane sądy są zgodne z

rzeczywistością

i możliwe do zweryfikowania,

5.Współdziałanie zmysłów, różnego rodzaju

rozumowań (wnioskowanie, dowodzenie,

tłumaczenie, sprawdzanie) oraz czynności

praktycznych.

cd

• Rola psychologii:
1.Nauka o wyższych czynnościach

istot żywych,

2.Konieczność regulowania przez

człowieka stosunków łączących go
ze światem zewnętrznym (zabawa,
uczenie się, praca),

3.Właściwa organizacja zajęć.

cd

• Zmiana roli nauczyciela

:

1.Inspirowanie i kierowanie procesem

poznawczym

uczniów,

2.Sprzężenie zwrotne nauczyciel –

uczeń,

3.Koncepcja ogniw lub momentów

nauczania – uczenia się.

Czynności nauczycieli i

uczniów

1.

Uświadomienie
uczniom celów i
zadań kształcenia,

2.

Zaznajamianie
uczniów z nowymi
rzeczami
i zdarzeniami,

3.

Kierowanie
procesem
nabywania pojęć,

1. Wytwarzanie

pozytywnej
motywacji,

2. Poznawanie nowych

rzeczy i zdarzeń,

3. Procesy uogólniania

służące
wytworzeniu pojęć

cd

4. Kierowanie procesem

poznawania
prawidłowości i praw
naukowych,

5. Kierowanie procesem

przechodzenia od
teorii do praktyki,

6. Organizowanie zajęć

praktyczno-
wytwórczych,

7. Sprawdzanie i ocena

kompetencji uczniów.

4. Poznawanie

prawidłowości i praw
naukowych, systema
-tyzowanie wiedzy,

5. Nabywanie

umiejętności
i nawyków

6. Wytwarzanie

przedmiotów i zmian
w otoczeniu,

7. Samokontrola osiąg-

nięć uzyskiwanych
w procesie uczenia
się.

Model B. Niemierko

Treść kształcenia

Wyposażenie

Organizacja

dydaktyczne

kształcenia

Nauczyciel Uczeń

Próby modyfikacji współczesnego

procesu kształcenia

1. Raport Faure’a - 1972,
2. Raport Botkina (Klubu Rzymskiego) – 1979,
3. Raport Delorsa – 1996,
4. Raport Komisji Europejskiej (Biała Księga

Kształcenia) – 1995,

5. Raport Mayora – 2001,
6. Koncepcja Blooma (mastery teaching)~ 1960
7. Koncepcja Okonia – 2001.
Literatura: Cz.Kupisiewicz –Podstawy dydaktyki

(s.63- 66),

F. Bereźnicki – Dydaktyka kształcenia ogólnego

(s.482- 485).

Cechy dobrego systemu

kształcenia

• Określony zakres wiedzy

i odpowiedni do treści sposób

prezentacji.

• Możliwość utrwalania materiału

i sprawdzenia stopnia jego

opanowania.

• Ukazanie związku prezentowanej

wiedzy z zastosowaniami.

cd

• Aktywna postawa ucznia

w opanowaniu wiadomości.

• Możliwość kontaktu ucznia

z nauczycielem i nauczyciela

z uczniem.

• Kontakt ten nie zawsze musi być

„twarzą w twarz”.

Społeczeństwo informacyjne a

proces kształcenia

• Dynamiczny rozwój technologii

informacyjno – komunikacyjnych –
ICT,

• Tworzenie nowych możliwości

dostępu do wiedzy,

• Nowe narzędzia : komputer, Internet,

oprogramowanie,

• Nowy system kształcenia – e-learning

Model zdalnego kształcenia

Treść kształcenia

Wyposażenie

dydaktyczne

Nauczyciel

Uczeń

Organizacja

kształcenia