OTYŁOŚĆ I

OTYŁOŚĆ I

NADWAGA

NADWAGA

Katarzyna Mach

Katarzyna Mach

Katarzyna

Katarzyna

Opalińska

Opalińska

Gr. 6a

Gr. 6a

OTYŁOŚĆ

OTYŁOŚĆ

OTYŁOŚĆ JEST PRZEWLEKŁĄ

OTYŁOŚĆ JEST PRZEWLEKŁĄ

CHOROBĄ SPOWODOWANĄ

CHOROBĄ SPOWODOWANĄ

NADMIERNĄ PODAŻĄ ENERGII

NADMIERNĄ PODAŻĄ ENERGII

ZAWARTEJ W POKARMACH W

ZAWARTEJ W POKARMACH W

STOSUNKU DO ZAPOTRZEBOWANIA

STOSUNKU DO ZAPOTRZEBOWANIA

ORGANIZMU, SKUTKIEM CZEGO JEST

ORGANIZMU, SKUTKIEM CZEGO JEST

MAGAZYNOWANIE NAMIARU W

MAGAZYNOWANIE NAMIARU W

POSTACI TKANKI TŁUSZCZOWEJ.

POSTACI TKANKI TŁUSZCZOWEJ.

PRZYCZYNY OTYŁOŚCI

PRZYCZYNY OTYŁOŚCI



Czynniki psychologiczne

Czynniki psychologiczne



Czynniki fizjologiczne

Czynniki fizjologiczne



Czynniki dziedziczne

Czynniki dziedziczne



Styl życia:

Styl życia:

- złe nawyki żywieniowe ( szybkie jedzenie,

- złe nawyki żywieniowe ( szybkie jedzenie,

rzadkie ale obfite posiłki, złe

rzadkie ale obfite posiłki, złe

przeżuwanie)

przeżuwanie)

- siedzący tryb życia (mała aktywność

- siedzący tryb życia (mała aktywność

fizyczna lub jej brak)

fizyczna lub jej brak)

- alkohol

- alkohol

- palenie papierosów

- palenie papierosów

PODZIAŁ OTYŁOŚCI

PODZIAŁ OTYŁOŚCI



Otyłość prosta

Otyłość prosta



Otyłość wtórna

Otyłość wtórna

OTYŁOŚĆ PROSTA

OTYŁOŚĆ PROSTA



Otyłość prosta – jest spowodowana

Otyłość prosta – jest spowodowana

dodatnim bilansem energetycznym

dodatnim bilansem energetycznym

czyli spożywaniem nadmiernej ilości

czyli spożywaniem nadmiernej ilości

pokarmów.

pokarmów.

OTYŁOŚĆ WTÓRNA

OTYŁOŚĆ WTÓRNA



Otyłość wtórna ( patologiczna) :

Otyłość wtórna ( patologiczna) :

- może być wynikiem zaburzonej

- może być wynikiem zaburzonej

czynności układu hormonalnego

czynności układu hormonalnego

np. nadczynność tarczycy, jajników,

np. nadczynność tarczycy, jajników,

zespół Cushinga,

zespół Cushinga,

- występuje w genetycznie

- występuje w genetycznie

uwarunkowanych zespołach tj.

uwarunkowanych zespołach tj.

Willy-Pradera, Downa.

Willy-Pradera, Downa.

OTYŁOŚĆ WTÓRNA

OTYŁOŚĆ WTÓRNA

- może powstać w wyniku stosowania

- może powstać w wyniku stosowania

niektórych leków np.

niektórych leków np.

glikokortykosteroidów, długotrwałego

glikokortykosteroidów, długotrwałego

stosowania estrogenów,

stosowania estrogenów,

progesteronu, środków

progesteronu, środków

uspokajających czy przy

uspokajających czy przy

przedawkowaniu insuliny w cukrzycy.

przedawkowaniu insuliny w cukrzycy.

OTYŁOŚĆ WTÓRNA

OTYŁOŚĆ WTÓRNA

- tzw. otyłość podwzgórzowa może być

- tzw. otyłość podwzgórzowa może być

wywołana urazem, guzem

wywołana urazem, guzem

nowotworowym, tętniakiem lub

nowotworowym, tętniakiem lub

stanem zapalnym brzuszno -

stanem zapalnym brzuszno -

przyśrodkowej części podwzgórza w

przyśrodkowej części podwzgórza w

której to znajduje się ośrodek sytości

której to znajduje się ośrodek sytości

w związku z czym charakteryzuje ją

w związku z czym charakteryzuje ją

wzmożone łaknienie.

wzmożone łaknienie.

PODZIAŁ OTYŁOŚCI

PODZIAŁ OTYŁOŚCI



Otyłość centralna

Otyłość centralna



Otyłość obwodowa

Otyłość obwodowa

OTYŁOŚĆ CENTRALNA

OTYŁOŚĆ CENTRALNA

Inaczej brzuszna, andropoidalna,

Inaczej brzuszna, andropoidalna,

wisceralna, tzw. typ „jabłko”.

wisceralna, tzw. typ „jabłko”.

Charakteryzuje się nagromadzeniem

Charakteryzuje się nagromadzeniem

tkanki tłuszczowej w górnej połowie ciała,

tkanki tłuszczowej w górnej połowie ciała,

głównie wewnątrz jamy brzusznej: w sieci

głównie wewnątrz jamy brzusznej: w sieci

krezki i przestrzeni zaotrzewnowej.

krezki i przestrzeni zaotrzewnowej.

Najczęściej występuje u mężczyzn,

Najczęściej występuje u mężczyzn,

a u kobiet zazwyczaj pojawia się ona

a u kobiet zazwyczaj pojawia się ona

w okresie menopauzy.

w okresie menopauzy.

OTYŁOŚĆ OBWODOWA

OTYŁOŚĆ OBWODOWA

Inaczej pośladkowo-udowa,

Inaczej pośladkowo-udowa,

ginoidalna, tzw. typ „gruszka”.

ginoidalna, tzw. typ „gruszka”.

Charakteryzuje się nagromadzeniem

Charakteryzuje się nagromadzeniem

nadmiaru tkanki tłuszczowej w

nadmiaru tkanki tłuszczowej w

obrębie dolnej połowy ciała. Jest ona

obrębie dolnej połowy ciała. Jest ona

charakterystyczna dla kobiet.

charakterystyczna dla kobiet.

Otyłość centralna Otyłość obwodowa

Otyłość centralna Otyłość obwodowa

tzw. typ „jabłko” tzw. typ „gruszka”

tzw. typ „jabłko” tzw. typ „gruszka”

W celu określenia rozmieszczenia tłuszczu

W celu określenia rozmieszczenia tłuszczu

najczęściej mierzy się

najczęściej mierzy się

obwód talii

obwód talii

(w

(w

centymetrach) w połowie odległości między

centymetrach) w połowie odległości między

dolnym brzegiem żeber a górnym grzebieniem

dolnym brzegiem żeber a górnym grzebieniem

kości biodrowej oraz

kości biodrowej oraz

obwód bioder

obwód bioder

(w

(w

centymetrach) określający najszerszy wymiar na

centymetrach) określający najszerszy wymiar na

wysokości krętarza większego. Po dokonaniu

wysokości krętarza większego. Po dokonaniu

niezbędnych pomiarów określa się stosunek

niezbędnych pomiarów określa się stosunek

obwodów talii do bioder tzw.

obwodów talii do bioder tzw.

WHR

WHR

( waist to hip

( waist to hip

ratio). Jeżeli wskaźnik WHR jest równy lub wyższy

ratio). Jeżeli wskaźnik WHR jest równy lub wyższy

od 0,8 u kobiet, a u mężczyzn od 1,0 mówimy o

od 0,8 u kobiet, a u mężczyzn od 1,0 mówimy o

otyłości typu jabłko czyli tzw. otyłości wisceralnej.

otyłości typu jabłko czyli tzw. otyłości wisceralnej.

W przypadku gdy wartości tego wskaźnika wynosi

W przypadku gdy wartości tego wskaźnika wynosi

poniżej 0,8 u kobiet, a także poniżej 1,0 u

poniżej 0,8 u kobiet, a także poniżej 1,0 u

mężczyzn wówczas mówimy o otyłości udowo-

mężczyzn wówczas mówimy o otyłości udowo-

pośladkowej.

pośladkowej.

Stwierdzono, że sam

Stwierdzono, że sam

obwód pasa

obwód pasa

również

również

stanowi cenny wskaźnik stanu zdrowia.

stanowi cenny wskaźnik stanu zdrowia.

Obwód pasa powyżej 102 cm u mężczyzn i

Obwód pasa powyżej 102 cm u mężczyzn i

powyżej 88 cm u kobiet jest częściej

powyżej 88 cm u kobiet jest częściej

powiązany z zaburzeniami

powiązany z zaburzeniami

oddychania, wysokim ciśnieniem krwi,

oddychania, wysokim ciśnieniem krwi,

wysokim poziomem cholesterolu i cukrzycy w

wysokim poziomem cholesterolu i cukrzycy w

porównaniu do grupy osób szczupłych.

porównaniu do grupy osób szczupłych.

Mężczyźni z obwodem talii powyżej 102 cm są

Mężczyźni z obwodem talii powyżej 102 cm są

4,5 razy bardziej narażeni na występowanie

4,5 razy bardziej narażeni na występowanie

cukrzycy insulinozależnej w porównaniu do

cukrzycy insulinozależnej w porównaniu do

mężczyzn z obwodem pasa poniżej 94 cm,

mężczyzn z obwodem pasa poniżej 94 cm,

natomiast kobiety z obwodem pasa powyżej

natomiast kobiety z obwodem pasa powyżej

88 cm są 3,8 razy bardziej narażone na

88 cm są 3,8 razy bardziej narażone na

wystąpienie cukrzycy typu II w porównaniu do

wystąpienie cukrzycy typu II w porównaniu do

kobiet z obwodem pasa poniżej 80 cm.

kobiet z obwodem pasa poniżej 80 cm.

MIERNIKI OTYŁOŚCI

MIERNIKI OTYŁOŚCI

BMI = masa ciała (kg)/wzrost2 (m2)

BMI = masa ciała (kg)/wzrost2 (m2)

Należna masa ciała, bez względu na

Należna masa ciała, bez względu na

płeć, powinna znajdować się w

płeć, powinna znajdować się w

przedziale BMI od 18,5 do 24,9.

przedziale BMI od 18,5 do 24,9.

Za nadwagę uznaje się przedział

Za nadwagę uznaje się przedział

25-29,9 a powyżej 30 rozpoznaje się

25-29,9 a powyżej 30 rozpoznaje się

otyłość.

otyłość.

od

od

do

do

opis

opis

Ryzyko rozwoju chorób

Ryzyko rozwoju chorób

towarzyszących

towarzyszących

18.5

18.5

Niedobór

Niedobór

masy

masy

Niskie ( ale zwiększone

Niskie ( ale zwiększone

ryzyko innych problemów

ryzyko innych problemów

zdrowotnych)

zdrowotnych)

18.5

18.5

24.9

24.9

Masa

Masa

prawidłowa

prawidłowa

Średnie

Średnie

25.0

25.0

29.9

29.9

Nadwaga

Nadwaga

Podwyższone

Podwyższone

30.0

30.0

34.9

34.9

Otyłość I st.

Otyłość I st.

Znacznie podwyższone

Znacznie podwyższone

35.0

35.0

39.9

39.9

Otyłość II st.

Otyłość II st.

Wysokie

Wysokie

40.0

40.0

Otyłość III st.

Otyłość III st.

Bardzo wysokie

Bardzo wysokie

!

!

Indeks masy ciała (BMI) nie jest

Indeks masy ciała (BMI) nie jest

dobrym miernikiem w przypadku:

dobrym miernikiem w przypadku:



dzieci, które ciągle rosną

dzieci, które ciągle rosną



osób w wieku starszym, u których nie

osób w wieku starszym, u których nie

można dokonać dokładnych

można dokonać dokładnych

pomiarów wzrostu

pomiarów wzrostu



sportowców oraz osób o

sportowców oraz osób o

rozbudowanej tkance mięśniowej

rozbudowanej tkance mięśniowej



kobiet ciężarnych

kobiet ciężarnych

MIERNIKI OTYŁOŚCI

MIERNIKI OTYŁOŚCI

IMC

IMC

- tzw. idealna masa ciała ustalana

- tzw. idealna masa ciała ustalana

ze wzoru Lorenza:

ze wzoru Lorenza:

IMC=(wzrost[cm]-100)-{(wzrost[cm]-150):K}

IMC=(wzrost[cm]-100)-{(wzrost[cm]-150):K}

K- dla kobiet wynosi 4 a dla mężczyzn 2

K- dla kobiet wynosi 4 a dla mężczyzn 2

Przekroczenie idealnej masy ciała

Przekroczenie idealnej masy ciała

określa się jako nadwagę. Jej

określa się jako nadwagę. Jej

zaawansowaną postać stanowi

zaawansowaną postać stanowi

otyłość, w której IMC jest

otyłość, w której IMC jest

przekroczone o co najmniej 20%.

przekroczone o co najmniej 20%.

NASTĘPSTWA OTYŁOŚCI

NASTĘPSTWA OTYŁOŚCI

1.

1.

Nadciśnienie tętnicze – wzrost masy

Nadciśnienie tętnicze – wzrost masy

ciała o 20% powoduje 8-krotny wzrost

ciała o 20% powoduje 8-krotny wzrost

częstości występowania nadciśnienia.

częstości występowania nadciśnienia.

2.

2.

Niewydolność serca – ryzyko

Niewydolność serca – ryzyko

wystąpienia u otyłych jest większe 1,9

wystąpienia u otyłych jest większe 1,9

razy.

razy.

3.

3.

Choroba wieńcowa – ryzyko jest 1,5

Choroba wieńcowa – ryzyko jest 1,5

razy większe niż u osoby z prawidłową

razy większe niż u osoby z prawidłową

wagą.

wagą.

NASTĘPSTWA OTYŁOŚCI

NASTĘPSTWA OTYŁOŚCI

4.

4.

Hiperlipidemia – wzrasta poziom

Hiperlipidemia – wzrasta poziom

cholesterolu i trójglicerydów we krwi,

cholesterolu i trójglicerydów we krwi,

zmiana stosunku cholesterolu HDL/LDL.

zmiana stosunku cholesterolu HDL/LDL.

5.

5.

Udar mózgu – ryzyko wystąpienia u

Udar mózgu – ryzyko wystąpienia u

osób otyłych jest 2 razy większe.

osób otyłych jest 2 razy większe.

6.

6.

Zaburzenia oddychania w czasie snu –

Zaburzenia oddychania w czasie snu –

objawiające się m.in. zespołem

objawiające się m.in. zespołem

hipowentylacji bądź bezdechu

hipowentylacji bądź bezdechu

sennego.

sennego.

NASTĘPSTWA OTYŁOŚCI

NASTĘPSTWA OTYŁOŚCI

7.

7.

Kamica pęcherzyka żółciowego –

Kamica pęcherzyka żółciowego –

występuje 6-krotnie częściej niż

występuje 6-krotnie częściej niż

u szczupłych.

u szczupłych.

8.

8.

Zmiany zwyrodnieniowe stawów –

Zmiany zwyrodnieniowe stawów –

spowodowane nadmiernym

spowodowane nadmiernym

obciążeniem:

obciążeniem:

bóle kręgosłupa i stawów kolanowych.

bóle kręgosłupa i stawów kolanowych.

9.

9.

Zaburzenia hormonalne i powikłania

Zaburzenia hormonalne i powikłania

ciąży częściej występują u osób otyłych.

ciąży częściej występują u osób otyłych.

NASTĘPSTWA OTYŁOŚCI

NASTĘPSTWA OTYŁOŚCI

10.

10.

Nowotwory – częściej niż u

Nowotwory – częściej niż u

szczupłych występują nowotwory

szczupłych występują nowotwory

macicy, sutka, prostaty, jelita

macicy, sutka, prostaty, jelita

grubego, pęcherzyka żółciowego.

grubego, pęcherzyka żółciowego.

11.

11.

Żylaki kończyn dolnych – gorsze

Żylaki kończyn dolnych – gorsze

warunki odpływu krwi.

warunki odpływu krwi.

12.

12.

Otyłość zwiększa ryzyko zgonu!!!

Otyłość zwiększa ryzyko zgonu!!!

Zespół X (zespół

Zespół X (zespół

polimetaboliczny)

polimetaboliczny)

Zespół ogólnoustrojowych zaburzeń

Zespół ogólnoustrojowych zaburzeń

na które składają się: otyłość

na które składają się: otyłość

trzewna, upośledzona tolerancja

trzewna, upośledzona tolerancja

glukozy, zwiększone stężenie

glukozy, zwiększone stężenie

insuliny, oporność na insulinę,

insuliny, oporność na insulinę,

nadciśnienie, dyslipidemia (wzrost

nadciśnienie, dyslipidemia (wzrost

trójglicerydów, spadek cholesterolu

trójglicerydów, spadek cholesterolu

HDL), choroba wieńcowa.

HDL), choroba wieńcowa.

Korzyści wynikające z utraty

Korzyści wynikające z utraty

masy ciała:

masy ciała:

Spadek masy ciała rzędu już 10 kg

Spadek masy ciała rzędu już 10 kg

powoduje znaczne zmniejszenie

powoduje znaczne zmniejszenie

ryzyka zachorowalności na choroby

ryzyka zachorowalności na choroby

układu krążenia, spadek o 20%

układu krążenia, spadek o 20%

umieralności ogólnej i spadek aż o

umieralności ogólnej i spadek aż o

50% stężenia glukozy na czczo.

50% stężenia glukozy na czczo.

Sposoby leczenia otyłości

Sposoby leczenia otyłości



Odpowiednia dieta – ograniczenie

Odpowiednia dieta – ograniczenie

spożycia tłuszczu zarówno tego

spożycia tłuszczu zarówno tego

widzialnego jak

widzialnego jak

i niewidzialnego, ograniczenie

i niewidzialnego, ograniczenie

spożycia cukrów prostych, zwiększenie

spożycia cukrów prostych, zwiększenie

spożycia warzyw i owoców, całkowite

spożycia warzyw i owoców, całkowite

unikanie konsumpcji alkoholu, zaleca

unikanie konsumpcji alkoholu, zaleca

się spożywanie tłuszczy bogatych w

się spożywanie tłuszczy bogatych w

kwas linolowy, nie należy obniżać ilości

kwas linolowy, nie należy obniżać ilości

spożytego białka poniżej 1g/kg

spożytego białka poniżej 1g/kg

należnej masy ciała

należnej masy ciała



Zwiększenie aktywności fizycznej

Zwiększenie aktywności fizycznej

Sposoby leczenia otyłości

Sposoby leczenia otyłości



Leczenie farmakologiczne – należy

Leczenie farmakologiczne – należy

rozpocząć gdy:

rozpocząć gdy:

- BMI > 30 kg/m2

- BMI > 30 kg/m2

- BMI jest niższe ale współistnieją

- BMI jest niższe ale współistnieją

choroby tj. cukrzyca typu 2,

choroby tj. cukrzyca typu 2,

nadciśnienie, hiperlipidemia

nadciśnienie, hiperlipidemia

- próby leczenia samą dietą i wysiłkiem

- próby leczenia samą dietą i wysiłkiem

fizycznym zakończyły się

fizycznym zakończyły się

niepowodzeniem.

niepowodzeniem.

Sposoby leczenia otyłości

Sposoby leczenia otyłości



Leczenie chirurgiczne – należy

Leczenie chirurgiczne – należy

rozpocząć gdy:

rozpocząć gdy:

- BMI > 40 kg/m2

- BMI > 40 kg/m2

- BMI 35 – 40 kg/m2 w sytuacji

- BMI 35 – 40 kg/m2 w sytuacji

zagrożenia życia lub przed operacją

zagrożenia życia lub przed operacją

gdy otyłość stanowi przeszkodę w

gdy otyłość stanowi przeszkodę w

skutecznym leczeniu choroby

skutecznym leczeniu choroby

podstawowej.

podstawowej.

Sposoby leczenia otyłości

Sposoby leczenia otyłości



Przy leczeniu otyłości należy

Przy leczeniu otyłości należy

zapewnić choremu wsparcie

zapewnić choremu wsparcie

psychologiczne

psychologiczne

DZIĘKUJEMY

DZIĘKUJEMY



