RACHUNEK DOCHODU

NARODOWEGO.

Wzrost gospodarczy

Definicja

• Wzrost gospodarczy jest to

systematyczne powiększanie
rozmiarów gospodarstwa
narodowego a przede wszystkim
wielkości potencjału wytwórczego,
produkcji i konsumpcji

Produkcja globalna

• Pg = (Ca + Cm) +V + Z + Tp

Wartość dodana

• Wartość dodana (Wd)jest to

przyrost wartości dóbr w wyniku
procesu produkcji.

• Wd = Pg – (Ca+Cm) = V +Z+Tp 

Wartość przeniesiona

• Wartość przeniesiona – koszty

rzeczowych czynników produkcji
zużytych w proceasie produkcji

• Wp = Ca + Cm

Produkcja globalna

• Pg = Wp +Wd

Produkt globalny

• PG - Produkt globalny
• PG = ΣPg
• W praktyce miarodajną informacją

na temat kondycji gospodarki są
miary dynamiki produktu
globalnego

Nieadekwatność miernika

PG

• W mierniku produktu globalnego

niektóre elementy wartości
liczone są wielokrotnie.

Produkt krajowy brutto

• Produkt krajowy brutto –PKB (GDP –

Gross Domestic Produkt)

• Produkt krajowy brutto jest miarą

wielkości produkcji wytworzonej
przez czynniki wytwórcze
zlokalizowane na terytorium
danego kraju, niezależnie od tego,
kto jest ich właścicielem.

Dobra finalne

• Dobra finalne to dobra nabyte

przez ostatecznego użytkownika.
(nie podlegają dalszemu
przetwarzaniu. Kryterium ich
wyróżnienia jest przeznaczenie.
Przeznaczone one są na cele
konsumpcyjne, inwestycyjne bądź
eksport.

Dobra pośrednie

(końcowe)

• Dobra pośrednie (końcowe) to

dobra częściowo przetworzone ,
które stanowią nakład (Cm) w
innych przedsiębiorstwach.

Ceny rynkowe i czynników

• PKB w cenach rynkowych jest

miarą produkcji krajowej łącznie z
podatkami pośrednimi.

• PKB w cenach czynników

wytwórczych jest miarą produkcji
krajowej z pominięciem podatków
pośrednich.

Definicja PKB

• PKB = Σpi qi

• pi - cena dobra i-tego
• qi – wielkość produkcji i-tego

dobra finalnego w jednostkach
naturalnych.

• i = 1, 2, 3,....n

Formuły

• PKB = C+I+G +(Ex-Imp)
 
• bez udziału zagranicy:
PKB = C+I+G = popyt globalny

PKB jako suma dochodów

• PKB = Σv+Σz+ΣTp +A

Równość dwu stron PKB

Σpi qi = Σv + Σz + ΣTp +

Σa

Produkt Narodowy Brutto

–PNB (GNP)

PNB jest miernikiem całkowitych

dochodów osiąganych przez
obywateli danego kraju,
niezależnie od miejsca ich
powstawania. PNB jest równy PKB
powiększonemu o dochody netto
(saldo transferów dochodów) z
tytułu własności za granicą.

PNB

• PNB = PKB + (Bw)

Produkt Narodowy Netto

PNN = PNB – A

•  
• A – amortyzacja

DNCW

• DNCW – dochod narodowy w

cenach czynników produkcji =
Dochód narodowy

 

DNCW =PNN - Tp

Inne określenie

Dochód narodowy jest to produkt

narodowy netto wytworzony w
gospodarce. Oblicza się go przez
odjęcie amortyzacji od PNB
wyrażonego w cenach czynników
produkcji.

Osobiste i dysponowane

dochody

• Osobiste dochody ludności

ODL = DNCW – Tc – Nz +Bt

•  Dysponowane dochody ludności

DDL = ODL – Tl

Podzial dysponowanych

dochodów

w gospodarstwach domowych

• DDL = C + Sl

Cyrkulacja

• Schemat cyrkulacji dochodu

narodowego

MIERZENIE DOCHODU

MIERZENIE DOCHODU

NARODOWEGO

NARODOWEGO

• Porównania dochodu

narodowego w czasie -
dynamika

• Porównania w przestrzeni (np.

w układzie międzynarodowym)

• Ustalanie polityki gospodarczej
• Wytyczanie polityki społecznej

Inflacja to nie wzrost

dochodu

• Inflacja -wzrost cen
• Jeśli ceny rosną to rośnie również

dochód narodowy wyrażony w takich
rosnących cenach. Jest to jednak
wzrost pozorny wynikający z procesu
inflacji.

Wzrost

cen

zniekształca

wskaźniki

dynamiki

dochodu

narodowego

wyrażone

w

cenach

bieżących

Ceny bieżące i stałe

• Pojęcie cen bieżących
• i stałych (bazowych)
 

Dochód nominalny

Dochód nominalny jest to

dochód narodowy wyrażony w
cenach bieżących

 

D

n

= Σp

t

i

*q

t

i

Dochód realny

• jest to dochód wyrażony w

cenach stałych (okresu
bazowego)

Dr = Σ

p

0

i

*q

t

i

 

Różne bazy cen stałych

• Wskaźniki Paschego i Laspersa

Deflator

• Deflator jest to stosunek dochodu

narodowego w ujęciu nominalnym
(wyrażonego w cenach bieżących)
do dochodu narodowego w ujęciu
realnym (wyrażonego w cenach
okresu bazowego).

Deflator

• Σp

t

i

*q

t

i

• Deflator = --------------

• Σ p

0

i

*q

t

i

Co oznacza?

• Deflator informuje nas ile razy

wzrosły ceny w czasie między
okresem bazowym a okresem
bieżącym

•  

Wskaźnik tempa

Wskaźnik tempa

wzrostu Dn

wzrostu Dn

• Aby określić wzrost dochodu

narodowego należy realny dochód
narodowy w danym roku (t)
porównać z realnym (wyrażonym w
cenach tego samego okresu
bazowego) dochodem roku
poprzedniego.(t-1). Rok bazowy jest
dowolny.

Stopa wzrostu

D

D

t

t

r

r

r =

r =

------------

------------

-

-

100%

100%

D

D

(t-1)

(t-1)

r

r

Ocena wzrostu

gospodarczego

• Ocena tempa wzrostu według

wskaźnika r.

• r = 5 – 7% rozwój prawidłowy
• r < 2% recesja
•  r < 0% kryzys

Wady miernika dochodu

narodowego

• miara dobrobytu? Czy skalarną

wielkością można mierzyć
dobrobyt? Iluzja dobrobytu
materialnego? Różne aspekty
dobrobytu.

•  
• Kwestia równomierności podziału.

Miary dysproporcji dochodów.

Dlaczego miernik jest

nieprecyzyjny?

• -         szara strefa nieuwzględniona
• -         externalities (efekty zewnętrzne)
• -         nie wszystkie uslugi są wliczane (np

naprawy własne; niektóre świadczenia

bezpłatne np. pomoc sąsiedzka)

• -         dochody imputowane
• -         dobra jałowe (nie przyczyniają się do

zasp. potrzeb)

• -         nie wszystkie dobra zwiększają dobrobyt

(armaty)

• -         czas wolny 

Porównania

międzynarodowe

• Trudność porównywania dochodu

narodowego w układzie międzynarodowym.
Przeliczanie wartości Dn według (PPP) siły
nabywczej pieniądza.

• Koszyk - zestaw dóbr reprezentujących

standardowe spożycie w stosunku do
którego porównuje się koszty konsumpcji w
czasie i przestrzeni.

• Tzw. problem koszyka dóbr

Dochód ekonomiczny

netto

DEN = PNN
+ szacunek szarej sfery
• -         externalities
• -         dobra ujemne
+ dochody imputowane
+ szacunek wartości czasu

wolnego

END

• cdn