Ostre zatrucia u dzieci i

pierwsza pomoc

Dr. hab. n med. E.

Maciorkowska

Lek. med. E. Ryszczuk

Definicje



Trucizna-każda substancja, która wywołuje

niekorzystne działanie na organizm-efekt

jest mierzalny, zajmuje się tym

toksykologia



Działanie trucizny- natychmiastowe lub

opóźnione ( metabolity)



Istotna dawka wchłonięta

Klasyfikacja zatruć



Ostre , przewlekłe



Przypadkowe, zamierzone



Zamierzone

Samobójcze

Kryminalne

Ostre zatrucia



Polska- rocznie około 80 000 dzieci



120 zgonów



Najczęściej 1-5 rż



Przyczyny:

- Leki 80 %

- Środki chemiczne 17 %



USA- 1 200 000 zatruć u dzieci rocznie

Objawy



Skóra i błony śluzowe- sinica, żółtaczka, suchość

skóry



Źrenice- rozszerzenie, zwężenie



OUN- zaburzenia świadomości- senność,

pobudzenie



Układ oddechowy- bezdech, skurcz oskrzeli,

wzrost ilości wydzieliny



Układ krążenia- tachykardia, bradykardia,

hipotensja



Nerki- skąpomocz, bezmocz



Układ pokarmowy- nudności, wymioty, biegunka

Drogi zatrucia



Przez przewód pokarmowy- drogą doustną

-(najczęstsze)



Przez skórę i błony śluzowe- zatrucia

kontaktowe- ( noworodki)



Przez płuca- zatrucia wziewne



Drogą pozajelitową- ( wstrzyknięcia

podskórne, domięśniowe, dożylne) -

rzadkie

Występowanie objawów



Natychmiastowe



Po minutach, godzinach



Z okresem utajenia



Dwufazowe

Postępowanie



W miejscu zdarzenia- rodzice, świadkowie



Pierwsza pomoc lekarska



Postępowanie w szpitalu

- Oddział ratunkowy/ izba przyjęć

- Oddział pediatrii

- Oddział intensywnej terapii

Postępowanie-pomoc przedlekarska



Ocena stanu dziecka



Wezwanie pomocy



Eliminacja/zmniejszenie dawki wchłanianej

trucizny-( zależne od drogi zatrucia)

-Wywoływanie wymiotów

-Zdjęcie odzieży/ spłukanie wodą

-Dostęp świeżego powietrza



Postępowanie w zależności od stanu dziecka-

( ułożenie w pozycji bezpiecznej, resustytacja )



Zabezpieczenie trucizny-( opakowanie)



Kontakt z lekarzem/ ośrodkiem toksykologii

Postępowanie-pierwsza pomoc lekarska



Ocena stanu dziecka-( stopnia zaburzeń

świadomości, obecności odruchów obronnych,

napięcia mięśniowego, drożności dróg

oddechowych, wydolności oddychania i krążenia,

zaburzenia ciepłoty ciała)



Dalsza eliminacja/ zmniejszenie dawki wchłanianej

substancji-( zależne od drogi zatrucia)



Postępowanie w zależności od stanu dziecka-

( ułożenie w pozycji bezpiecznej, resustytacja)



Zabezpieczenie trucizny, materiału biologicznego-

( mocz, wymiociny)



Kontakt z ośrodkiem toksykologii



Decyzja o hospitalizacji-( obserwacja, leczenie)

Postępowanie w szpitalu



Obserwacja/leczenie-( SOR/IP/oddział pediatrii/

OIT)



Monitorowanie stanu dziecka



Leczenie objawowe w zależności od stanu dziecka



Kontakt z ośrodkiem toksykologii, badania

toksykologiczne



Dalsza eliminacja/ zmniejszenie dawki

wchłanianej trucizny-( zależne od drogi zatrucia):

płukanie żołądka, diureza forsowana, dializa



W razie konieczności transport do ośrodka

specjalistycznego-( np. celem przeszczepu

wątroby

)

Następstwa zatruć



Uszkodzenia miejscowe-( np. oparzenia przełyku)



Niewydolności narządowe



Uszkodzenia wtórne OUN



Zgony – 120 dzieci rocznie

Zapobieganie



Edukacja dzieci i rodziców/ opiekunów



Zmniejszenie ryzyka w domu



Uczenie zasad udzielania pierwszej pomocy



Uczenie zasad resustytacji krążeniowo-

oddechowej



Szkolenia personelu medycznego



Akcje medialne

Regionalne ośrodki toksykologii/podział

terytorialny



CM UJ , Kraków : małopolskie, świętokrzyskie



AM Gdańsk-( 0-58 3492222): pomorskie,

warmińsko-mazurskie



Ośrodek Ostrych Zatruć, Warszawa-( 0-22

6196654): mazowieckie, podlaskie



Instytut Medycyny Pracy, Łódź: łódzki, kujawsko-

pomorskie



Ośrodek Toksykologii, Poznań: wielkopolskie,

lubuskie, zachodniopomorskie



Lublin: lubelskie



Rzeszów: podkarpackie

Zatrucie paracetamolem



Jest to bardzo częsta przyczyna zatruć u dzieci,

rzadko śmiertelna



Jest to syntetyczny lek p/bólowy i p/gorączkowy,

nie posiadający działania p/zapalnego



Dawka terapeutyczna- 15 mg /kg mc co 4-6 godz,

max dawka dobowa- 80 mg / kg, dawka

toksyczna- 140 mg /kg, podatność hepatocytów

na działanie paracetamolu jest zmienna

osobniczo



Klinika: 4 stadia zatrucia

1/- do 24 godz- bezobjawowe, lub wymioty

2/- 24-48 godz- powiększenie wątroby i tkliwość w

prawym podżebrzu

3/-72-96 godz- uszkodzenie wątroby i nerek

4/-4-14 dni- faza zdrowienia lub zejście śmiertelne



Badania laboratoryjne- badanie stężenia

paracetamolu w surowicy krwi po 4 godz od

spożycia leku, monitorowanie stężenia enzymów

wątrobowych, amylazy, bilirubiny, elektrolitów,

układu krzepnięcia



Postępowanie: dekontaminacja żołądka, swoista

odtrutka -N-acetylocysteina

Zatrucie alkoholem etylowym



Zatrucia alkoholem etylowym zdarzają się u dzieci

dość często



Objawy: rozweselenie i odhamowanie, utrata

koordynacji ruchów, ataksja, zamazanie mowy,

zaburzenia chodu, senność, osłupienie i śpiączka



Badania lab- stężenie alkoholu etylowego i

glukozy w surowicy krwi



Postępowanie- utrzymanie drożności dróg

oddechowych, funkcji układu krążenia i stężenia

glukozy w surowicy krwi, do godz od spożycia

alkoholu-płukanie żołądka, hemodializa w razie

zaburzeń podstawowych funkcji życiowych i

objawów uszkodzenia wątroby

Zatrucie alkoholem metylowym



Składnik płynów niezamarzających, rozpuszczalników

organicznych, spryskiwaczy do szyb samochodowych



Spożycie zaledwie 10 ml może doprowadzić do ślepoty



Objawy: początek objawów nawet po 1-72 godz. od

spożycia , dolegliwości ze strony narządu wzroku-

( światłowstręt, zawężenie w polu widzenia, plamy przed

oczami, ślepota) oraz bóle brzucha, wymioty, krwawienie

z g.o.p.pok., ostre zapalenie trzustki



Zazwyczaj nie ma charakterystycznego zapachu alkoholu

z ust, mogą nie występować zaburzenia świadomości



Postępowanie: dekontaminacja skuteczna przed upływem

1 godz. od spożycia, dożylny wlew alkoholu etylowego , w

ciężkich przypadkach hemodaliza

Zatrucie kwasem acetylosalicylowym-

aspiryną



Przypadkowe połknięcie zdarza się dzieciom do 5

rż



Objawy: u dzieci objawy występują znacznie

szybciej, tj szum w uszach, gorszy słuch,

pobudzenie ośrodka oddechowego, wymioty,

niepokój, drgawki, śpiączka, ostra niewydolność

nerek, niekardiogenny obrzęk płuc



Bad lab- oznaczenie morfologii, stężenia

elektrolitów i gazometrii



Postępowanie: pokrycie niedoboru płynów,

wyrównanie zaburzeń metabolicznych,

zapobieganie dalszej adsorbcji trucizny i

zwiększenie jej eliminacji, w ciężkich przypadkach

hemodializa

Zatrucie tlenkiem węgla



Najczęstsza przyczyna zatruć, które doprowadzają

do śmierci



Do zatrucia dochodzi najczęściej w wyniku

inhalacji mieszaniny gazów tworzących dymy

pożarowe



Tlenek węgla łączy się z hemoglobiną, a

połączenie to jest 250 razy trwalsze od połączenia

z tlenem, zmniejsza całkowitość pojemność

hemoglobiny dla tlenu i jej zdolność do

przekazywania tlenu na poziomie tkanek,

upośledza procesy oddychania komórkowego,

narządami najbardziej narażonymi na toksyczne

działanie tlenku węgla są serce i mózg

Zatrucie tlenkiem węgla cd.



Objawy: podmiotowe i przedmiotowe objawy zatrucia

tlenkiem węgla są nieswoiste, a ich nasilenie słabo

koreluje z odsetkiem karboksyhemoglobiny we krwi,

w wielu przypadkach objawy przypominają grypę- z

obecnością bólów głowy, nudności i uczucia

zmęczenia, mogą pojawić się omdlenia, u niemowląt-

nadpobudliwość i trudności w karmieniu, obraz

wiśniowoczerwonego zabarwienia skóry spotyka się

zazwyczaj w badaniu pośmiertnym, dość swoiste jest

występowanie krwotoków do siatkówki oka, mogą

występować zaburzenia rytmu serca, obrzęk płuc,

niewydolność nerek



Postępowanie: tlenoterapia, w ciężkich zatruciach

leczenie tlenem hiperbarycznym

Zatrucie substancjami żrącymi



Są one przyczyną około 5 % wszystkich zatruć ,

oparzenia zasadami powodują martwicę

rozpływną tkanek, oparzenia kwasami powodują

martwicę skrzepową



Objawy: mogą nie występować , lub pojawia się

obrzęk górnych dróg oddechowych i wstrząs,

uszkodzenie górnego odcinka przewodu

pokarmowego, oparzenia jamy ustnej,



Postępowanie: zabezpieczenie drożności dróg

oddechowych, założenie dostępu dożylnego,

obecnie nie zaleca się zobojętniania pochłoniętych

silnych kwasów, w przypadku zasad wskazane jest

picie wody, lub mleka, ponadto przeciwskazane jest

wywoływanie wymiotów, wskazane jest płukanie

żołądka do 90 minut od spożycia substancji ,

przeciwskazane jest podawanie węgla

aktywowanego i środków przeczyszczających



Należy wykonać badanie endoskopowe górnego

odcinka przewodu pokarmowego

Zatrucie trójpierścieniowymi lekami

przeciwdepresyjnymi



Są to częste przypadkowe zatrucia u dzieci, niekiedy

prowadzące do zgonu



Objawy: związane z działaniem leku na oun i układ

sercowo-naczyniowy tj: objawy zaburzeń świadomości

w postaci lęku, pobudzenia, splątania, majaczenia lub

śpiączki, ponadto tachykardia, komorowe zaburzenia

rytmu, bradyarytmie, zatrzymanie akcji serca, mogą

pojawić się hipertermia, niewydolność nerek, objawy

zapalenia trzustki, wątroby



Typowym obrazem jest nagłe załamanie się stanu

klinicznego pacjenta



Postępowanie: stabilizacja stanu klinicznego tj w

przypadku zaburzeń świadomości-intubacja tchawicy,

przy niedociśnieniu – krystaloidy, leki wazoaktywne,

podanie węgla aktywowanego

Zatrucie żelazem



Jest wybitnie częstą przyczyną zatruć



Objawy:

stadium 1- od chwili spożycia do 6 godz, nudności,

wymioty, biegunka , zaburzenia świadomości

stadium 2- od 6 do 12 godz, okres utajenia objawów

stadium 3- od 12 do 24 godz, krwotoki z przewodu

pokarmowego, zapaść krążeniowa, zaburzenia

świadomości, uszkodzenia wątroby i nerek, ciężka

kwasica metaboliczna

stadium 4- od 4 do 6 tyg po zatruciu, występują objawy

wywołane zwężeniami w przewodzie pokarmowym



Postępowanie: płukanie żołądka, chelatacja

deferoksaminą w razie połknięcia dużej dawki żelaza

Zatrucia niesteroidowymi lekami

przeciwzapalnymi



Objawy: ze strony oun i przewodu pokarmowego tj

senność, zawroty głowy, bóle głowy, nudności,

wymioty, bóle w nadbrzuszu, zapalenie błony

śluzowej żołądka, ponadto przy dużych dawkach

toksycznych- przyspieszenie rytmu serca i spadek

ciśnienia tętniczego krwi, rzadziej- hiperwentylacja i

bezdech, nefrotoksyczność, hepatotoksyczność



Postępowanie: płukanie żołądka, następnie węgiel

aktywowany,



Silne wiązanie nlpz z białkami osocza powoduje, że

metody pozaustrojowej eliminacji tych toksyn są

nieskuteczne, podobnie nieskuteczne jest

forsowanie diurezy

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Zatrucia ostre, BHP, URBAŃSKI - Pierwsza pomoc przedlekarska, inne
Segregacja medyczna dzieci, Pierwsza pomoc
Ciało obce w drogach oddechowych - postepowanie u dorosłych i dzieci, Pierwsza pomoc
Zatrucie grzybami, pierwsza pomoc
Ostre zatrucia u dzieci
NAPADY PADACZKOWE U DZIECI – PIERWSZA POMOC
wyklady ostre zatrucia, Pierwsza pomoc w zatruciach ostrych
Zatrucia pierwsza pomoc(1)
Zatrucie tlenkiem wegla, PIERWSZA POMOC
Zatrucia PIerwsza Pomoc
Zatrucia alkoholami niekonsumpcyjnymi - Nowa Klinika 2000 Vol 7 Nr 11-12, uczelnia awf, pierwsza pom
PIERWSZA POMOC, ZATRUCIE
Pierwsza Pomoc u Dzieci i Niemowląt
Zatrucia alkoholem metylowym, pierwsza pomoc
Zatrucie gazami spalinowymi, pierwsza pomoc
Zatrucie alkoholem etylowym, pierwsza pomoc
TRUCIZNY I ZATRUCIA PIERWSZA POMOC

więcej podobnych podstron