Struktura rynku

STRUKTURA RYNKU to określona

konfiguracja sprzedawców i nabywców

oraz odpowiadające jej prawa zachowań.

Zazwyczaj wymienia się 4 typy struktur

rynkowych:



konkurencję doskonałą,



konkurencję monopolistyczną,



oligopol,



monopol.

Jako kryteria wyodrębniania różnych

typów rynku przyjmuje się:



liczbę firm działających na rynku,



mobilność czynników produkcji

(swobodę wejścia nowych
przedsiębiorstw na

rynek i wyjścia

z niego),



cechy produktów (stopień ich

zróżnicowania)



stopień kontrolowania cen przez firmę

Skrajnymi modelami rynku są: rynek

doskonale konkurencyjny i rynek w

pełni zmonopolizowany. Analiza

każdego z tych dwóch modeli pozwala na

wykazanie podstawowych zależności

jakie występują w skrajnych

rozwiązaniach. Ułatwia to zrozumienie

modeli rynku bardziej złożonych

bliższych rzeczywistości. Modelami

rynku bliższych rzeczywistości są

oligopol i konkurencja

monopolistyczna.

WNIOSKI:

Dla konsumentów korzystniejsze są

konkurencyjne struktury rynku, zbliżone do

konkurencji doskonałej. Gdy na rynku firmy

konkurują o klienta, ich wysiłki prowadzą do

poszerzenia asortymentu produkcji oraz do

wyższej jakości wyrobów po możliwie

najniższych cenach.

Dla producentów z kolei korzystniejsze są

struktury zmonopolizowane. Sprzedawcy

bardzo nie lubią konkurencji, bo nie pozwala

im ona na windowanie cen i produkcję towarów

kiepskiej jakości przy małych kosztach

produkcji. Producenci i sprzedawcy dużo czasu

i wysiłku poświęcają na to, by towar, który

sprzedają, trafił na rynki mało konkurencyjne.

Struktura rynku od str.

popytu

Głównym kryterium decydującym o

różnych typach rynku od strony popytu

jest liczba kupujących.

Wyróżniamy:



czystą konkurencję



konkurencję monopsonową



oligopson



monopson

Koncentracja produkcji

To ekonomiczny proces polegający na

dążeniu do zwiększania znaczenia

jednostek gospodarczych na rynku.

Rozmiary optymalnej koncentracji

ustala się w oparciu o:



analizę ekonomiczną przesłanek,



metody ekonometryczne (ekonometria).



analizę występujących czynników i

lokalnych

warunków,

Siła rynkowa

Oznacza możliwość podniesienia i

utrzymania cen ponad poziom cen

utrzymujących się w warunkach

konkurencji. Wykorzystywanie siły

rynkowej prowadzi do ograniczenia

poziomu produkcji i zmniejszenia

dobrobytu gospodarczego.

O każdym nabywcy lub sprzedawcy, który

jest w stanie istotnie wpłynąć na cenę

rynkową, mówi się, że dysponuje siłą

rynkową.

Natężenie konkurencji

to stopień rywalizacji między firmami

danego sektora wynikający z układu

ekonomicznych sił wewnętrznych

dominujących w tym sektorze.

Natężenie to wynika więc ze struktury

ekonomicznej sektora i według M.

Portera zależy ono od pięciu

podstawowych sił, które konkurencję

pobudzają i wyznaczają rentowność w

sektorze mierzoną długofalową stopą

zysku.

Natężenie to zależy od:



pojawienia się na arenie nowych firm

(konkurentów)



zagrożenia ze strony substytutów

wytwarzanych

przy użyciu innej

technologii



siły przetargowej nabywców



siły przetargowej dostawców



konkurencji między

przedsiębiorstwami mającymi
już ustaloną pozycję na rynku

WNIOSKI:

Znajomość wskaźników koncentracji i

siły rynkowej oraz natężenia konkurencji

pozwala nam ocenić z jakim rynkiem

mamy do czynienia.

Im większe wartości wskaźników

koncentracji i siły rynkowej tym bardziej

rynek jest zmonopolizowany, a im

większe natężenie konkurencji tym

bardziej rynek jest konkurencyjny.

Bibliografia

Begg, Fisher, Dornbusch

„Mikroekonomia”

Belka „Ekonomia stosowana”

Dach „Podstawy mikroekonomii”

Mierzejewska – Majcherek „Podstawy

ekonomi”

Nojszewska „Podstawy ekonomii”

Oyrzanowski „Mikroekonomia”

www.onet.pl Portal wiedzy/encyklopedia

inne strony internetowe