„Pourazowe przykurcze,

zrosty i zesztywnienia

stawu łokciowego”

Natalia Kasprzyszyn

gr.3

Budowa stawu łokciowego

Staw łokciowy jest stawem złożonym.

W jego skład wchodzą trzy stawy:



staw ramienno-łokciowy (articulatio humeroulnaris) - staw

zawiasowy, główką w tym stawie jest bloczek kości ramiennej

(trochlea humeri); panewką jest wcięcie bloczkowe kości łokciowej

(incisura trochlearis ulnae).

Wykonujemy w nim ruchy : zgięcia (flexio) i prostowania (extensio).



staw ramienno-promieniowy (articulatio humeroradialis) - staw

kulisty, główką w tym stawie jest główka kości ramiennej (capitulum

humeri); panewką jest dołek głowy kości promieniowej (fovea capitis

radii). Ruchomość tego stawu jest ograniczona ze względu na

połączenie z kością łokciową. Wykonujemy w nim ruchy : zgięcia

(flexio), prostowania (extensio) i ruchy obrotowe (rotatio).



staw promieniowo-łokciowy bliższy (articulatio radioulnaris

proximalis) - staw obrotowy, główką tego stawu jest obwód stawowy

głowy kości promieniowej (circumferentia articularis capitis radii);

panewką jest wcięcie promieniowe kości łokciowej (incisura radialis

ulnae) oraz powierzchnia stawowa więzadła pierścieniowatego kości

promieniowej (facies articularis ligamenti anularis radii). Wykonujemy

w tym stawie ruchy odwracania (supinatio) i nawracania (pronatio),

przy czym staw ten współdziała ze stawem promieniowo-łokciowym

dalszym.

Staw łokciowy ze względu na

jego znaczną zborność,

bliskie sąsiedztwo mięśni

odpowiedzialnych za ruch w

stawie, jest wyjątkowo

podatny na różnego rodzaju

urazy. Widoczna jest

zależność między

rozległością uszkodzeń, a

stopniem ograniczenia

ruchomości stawu.

PRZYKURCZE

STAWU

ŁOKCIOWEGO

PRZYKURCZ -

wadliwe

ustawienie kończyny, albo jej
odcinka wskutek trwałego
ograniczenia zakresu ruchów w
jednym lub wielu stawach.
Określany jest na podstawie
kierunku deformacji np.
zgięciowy, wyprostny,
przywiedzeniowy itd.

Przykurcz c.d.



Bodźce bólowe wymuszają na chorym
przyjmowania takich pozycji stawu, aby
zmniejszyć w nim ciśnienie. Prowadzi to
do ograniczenia jego funkcji i
stopniowego zaniku mięśni, co
dodatkowo utrwala przykurcz.

Przykurcz c.d.



Z czasem dochodzi do zaburzeń
odżywiania chrząstki stawowej, zmian w
torebce stawowej, zrostów oraz
zesztywnienia stawu (kolejne slajdy).

Jeśli chodzi o staw łokciowy
wyróżniamy w nim dwa rodzaje
przykurczów: zgięciowy i wyprostny



PRZYKURCZ ZGIĘCIOWY (contractura in
flexione) – kończyna ustawiona w
zgięciu, najczęściej w odwróceniu.



PRZYKURCZ WYPROSTNY - występuje
bardzo rzadko.

Istnieje szereg sytuacji wpływających na

powstawanie przykurczu stawu łokciowego w

związku z jego szczególną budową:



kompleks więzadła przyśrodkowego może ulec rozerwaniu,

przykurczowi i czasami – zwapnieniu, co w efekcie daje

ograniczenie normalnego zakresu ruchu



zmiany w kształcie kłykcia bocznego kości ramiennej, na

którym mają wspólny przyczep ścięgna prostowników, lub

tkanki bliznowate w jego okolicy – mogą ograniczyć

fizjologiczny wyprost łokcia



rozerwanie i krwawienie mięśnia ramiennego, wchodzącego w

skład torebki stawowej i krzyżującego jej przednią część,

powoduje często przykurcz stawowy, a nawet powstanie

skostnień pozaszkieletowych (myositis ossificans). Krwiak

drażni chrząstkę stawową oraz błonę maziową i ulega

zwłóknieniu, a potem zbliznowaceniu w okolicznych tkankach

miękkich, a w efekcie staw traci ruchomość.

Innym czynnikiem niekorzystnie

działającym na chrząstkę stawową i

okoliczne tkanki miękkie jest

przedłużone unieruchomienie.

Warunkiem prawidłowego odżywienia

chrząstki stawowej jest ruch i

przerywane napięcie mięśni.

Długotrwałe unieruchomienie zaburza

metabolizm wszystkich składowych

stawu – źle odżywiona chrząstka ulega

zmętnieniu i rozpulchnieniu, następuje

rozkład włókien klejodajnych, błona

maziowa i torebka stawowa włóknieją.

Pewien odsetek ograniczeń ruchów w stawie

łokciowym powstaje z powodu niewłaściwego

leczenia usprawniającego. Staw łokciowy jest bardzo

wrażliwy na wszelkiego rodzaju mobilizacje,

gwałtowne ruchy i przegrzewanie. Zdecydowanie

zabrania się

stosowania redresji, forsownych

ćwiczeń biernych, a zwłaszcza noszeniu ciężarków

czy zwisom na drabinkach celem zwiększenia

zakresu ruchów.

Wobec problemu zesztywniałego łokcia i braku

szybkich postępów w

leczeniu wielu terapeutów nie

może jednak się oprzeć pokusie użycia siły. Takie

niewłaściwe postępowanie powoduje ochronne

reakcje bólowe, wysięki surowiczo-włókniste,

przykurcze mięśni, zwłóknienia i zrosty

łącznotkankowe oraz skostnienia pozaszkieletowe

tkanek miękkich, co w rezultacie prowadzi do

zesztywnienia stawu

ZROSTY I

ZESZTYWNIENIA

STAWU ŁOKCIOWEGO



To stany, w których dochodzi do
całkowitej utraty ruchomości stawu na
skutek procesów chorobowych.

PODZIAŁ



Wrodzone (np. zrost promieniowo -
łokciowy ) lub nabyte (np. pourazowe)



Kostne lub włókniste



Wewnątrzstawowe (choroby stawów)
lub zewnątrzstawowe (choroby tkanek)

Zrosty i zesztywnienia c.d.

Głównym celem i sposobem leczenia jest

zapobieganie ich powstawaniu poprzez
leczenie jednostki chorobowej
powodującej powyższe zmiany. Kolejnym
ważnym elementem jest prowadzenie
odpowiednio dobranej i prowadzonej
rehabilitacji.

Ostatecznością jest chirurgiczna mobilizacja

stawu, jego usztywnienie lub
endoprotezoplastyka.

Bibliografia



Tadeusz Szymon Gaździk „Ortopedia i
traumatologia”



Wiktor Dega „Ortopedia i rehabilitacja”



Sobotta „Atlas anatomii człowieka”



Zofia Ignasiak „Anatomia układu ruchu”