Rodzina jako

naturalne

środowisko

wychowawcze

Katarzyna Barabasz

Motto:

„Dziecko rodzi się czyste

i od rodziców uczy się cnoty

lub występku, dziecko

bowiem podobne jest do

lustra, które tylko odbija, co

się przed nim znajduje.”

Mahkota Segala Radia „Mądrości

palmowego liścia”

Rodzina



Rodzina wg encyklopedii pedagogicznej -

jest określana

potocznie mianem podstawowej komórki społeczeństwa jako mała

grupa społeczna; stanowi ona duchowe zjednoczenie szczupłego

grona osób, skupionych we wspólnym ognisku domowym aktami

wzajemnej pomocy i opieki, oparte na wierze w prawdziwą lub

domniemaną łączność biologiczną, tradycję rodzinną i społeczną;

wśród innych grup rodzinę wyróżnia współwystępowanie

następujących cech: wspólne zamieszkanie członków, wspólne

nazwisko, wspólna własność, ciągłość biologiczna i wspólna kultura

duchowa wyrastająca na gruncie miłości



Rodzina wg Woźniaka – jest określana

jako mała grupa

społeczna, składającą się z rodziców, ich dzieci i krewnych;

rodziców łączy więź małżeńska, rodziców z dziećmi – więź

rodzicielska, stanowiąca podstawę wychowania rodzinnego, jak

również więź formalna określająca obowiązki rodziców i dzieci

względem siebie



Rodzina wg Szczepańskiego

–

jest określana jako grupa złożona

z połączonych stosunkiem małżeństwa i stosunkiem rodzice –

dzieci. Są to dwa podstawowe stosunki istniejące w rodzinie –

małżeństwo oraz pokrewieństwo lub adopcja.

Funkcje rodziny



Funkcja rodziny, to tyle co

wyspecjalizowane i permanentne

działania i współdziałania członków

rodziny wynikające z bardziej lub mniej

uświadomionych sobie przez nich zadań,

podejmowanych w ramach

wyznaczonych przez obowiązujące

normy i wzory, a prowadzące do

określonych efektów głównych i

pobocznych

Funkcje rodziny

Wg Tadeusz Pilcha i Ireny

Lepalczyk



Materialno - ekonomiczna



Kontrolna



Seksualna



Socjalizacyjno -

wychowawcza



Emocjonalno - ekspresyjna

Wg Tyszki



Biopsychiczne



Prokreacyjna



Seksualna



Ekonomiczne



Produkcyjna



Zarobkowa



Gospodarcza



Usługowo – konsumpcyjna



Opiekuńczo - zabezpieczająca



Społeczno – wyznaczające



Stratyfikacyjna



Legalizacyjno - kontrolna



Socjopsychologiczne



Socjalizacyjno – wychowawcza



Kulturalna



Religijna



Rekreacyjno- towarzyska

Funkcja

materialno –

ekonomiczna

Powinna sprowadzać się do zaspokajania

potrzeb materialnych oraz do zapewnienia

wszystkim członkom życia na dobrym

poziomie. Warunki ekonomiczne tworzą

oprawę codziennej egzystencji, pozwalają na

pełniejsze zaspokajanie potrzeb materialnych,

są także ważne ze względu na większe

możliwości zaspokajania potrzeb

kulturalnych. Niestety w obecnej rodzinie

„coraz bardziej uwidacznia się

partykularyzacja dochodów członków rodziny

Funkcja

kontrolna

Powinna polegać na sprawowaniu

kontroli zachowania nad członkami

rodziny oraz wymuszaniu zachowań

społecznie akceptowanych w danym

środowisku.

Funkcja

seksualna

Polega na zaspokojeniu potrzeb

seksualnych małżonków. Dawniej

funkcja ta sprowadzała się w

większości do funkcji

prokreacyjnych w celu

zapewnienia trwałości

biologicznej rodziny natomiast

dzisiaj spełnia ona również

funkcje przyjemnościowe.

Funkcja

socjalizacyjno –

wychowawcza

Polega na wprowadzeniu członków rodziny w

życie społeczne i przekazywanie im wartości

kulturowych. Funkcja ta uległa w czasach

cywilizacji współczesnej znacznym

przekształceniom. Jej zakres uległ zawężeniu ze

względu na obszar działania innych instytucji,

ale w tym zawężonym zakresie zwiększyły się

znaczniej jej socjalizacyjno – wychowawcze

zadania ze względu na bardziej skomplikowane

warunki społeczne świata współczesnego i

zwiększone wymagania edukacyjne.

Funkcja

emocjonalno

-ekspresyjna

Daje możliwości prawidłowego wzrostu

emocjonalnego dzieci oraz zapewnia wszystkim

członkom poczucie oparcia i bezpieczeństwa. Ta

funkcja ogromnie zyskała na znaczeniu ze

względu na wzrost rangi uczuć wyższych w

rodzinie (miłość). „rodzina w coraz większej

mierze jest środowiskiem utrzymującym

równowagę emocjonalną człowieka,

zapewniającą mu higienę psychiczną i poczucie

bezpieczeństwa. Jest główną sceną, na której

mogą być eksponowane niepowtarzalne cechy

jednostki i zyskiwać aprobatę, uznanie ze strony

innych członków rodziny (ekspresja osobowości).

Im rodzina jest mniej konfliktowa, tym

skuteczniej wypełnia funkcję emocjonalno –

ekspresyjną wobec swoich członków.

Funkcja

prokreacyjna

Polega na powoływaniu do życia i

rodzeniu dzieci stających się

członkami rodziny. Stwarza ona

możliwość zaspokojenia

rodzicielskich, emocjonalnych

potrzeb współmałżonków (potrzeba

ojcostwa i macierzyństwa), jak i

reprodukcyjnych potrzeb

społeczeństwa.

Funkcja

produkcyjna

Polega na zaspokojeniu potrzeb

finansowych poprzez własną

prace. Rodzina ma swoją

działalność z której czerpie

zyski i w niej sama dla siebie

jest pracownikiem (np. rodzina

posiadająca swoje

gospodarstwo rolne)

Funkcja

zarobkowa

Polega na zaspokojeniu

potrzeb finansowych poprzez

pracę członków rodziny w

pozarodzinnej instytucji

Funkcja

gospodarcza

To zasób i gromadzenie trwałych

dóbr materialnych, niezbędnych do

egzystencji rodziny: (mieszkanie,

przedmioty gospodarstwa

domowego, samochód)

Funkcja

usługowo -

konsumpcyjna

Polega na wykonywaniu wszystkich

prac (głównie fizycznych), które są

konieczne do codziennego życia

rodziny, między innymi

przyrządzanie posiłków, dbałość o

czystość osobistą i mieszkania,

naprawa odzieży itd.

Funkcja

opiekuńczo –

zabezpieczająca

Polega ona na materialnym i

fizycznym zabezpieczaniu rodziny.

Początkowo najważniejsze są

działania zawiązane z pielęgnacją

niemowląt i małych dzieci, pomoc

materialna i opiekuńcza ludziom

starszym, którzy nie mogą już się

sobą zająć z powodu starości lub

niedołężności

Funkcja

stratyfikacyjna

Polega na zajmowaniu

określonych pozycji

społecznych czy to względem

rodziny czy w społeczeństwie

globalnym.

Funkcja

legalizacyjno –

kontrolna

Obejmuje ona sankcjonowanie

szeregu zachowań i działań

pozarodzinnych uznawanych za

niewłaściwe poza rodziną,

nadzorowanie postępowania członka

rodziny przez pozostałych członków

w celu zapobiegania ewentualnym

odstępstwom od norm i wzorów

przyjętych w rodzinie za

obowiązujące

Funkcja

kulturalna

Polega przede wszytki na

zapoznaniu młodych ludzi z

dziejami kultury danego

społeczeństwa, przekazaniu norm i

wartości odnoszących się do

świata kultury, dbałości o

przeżycia estetyczne rodziny

Funkcja religijna

Polega na wychowaniu dziecka

(w rodzinie wierzącej) w duchu

religijnym

Funkcja

rekreacyjno –

towarzyska

Polega na zaspokojeniu potrzeby

wypoczynku i odprężenia

psychicznego po pracy czy szkole,

zachowaniu w domu przyjaznej

atmosfery, która będzie sprzyjać

odpoczynkowi oraz nawiązaniu

kontaktów towarzyskich przez osoby

wchodzące w skład rodziny

Struktura rodziny

Struktura rodziny to pewien układ wszystkich

elementów i zasad wzajemnego

podporządkowania, umożliwiający

funkcjonowanie grupy.

Z. Tyszka uważa, że struktura rodziny składa się z wielu

elementów. Zalicza on do nich:



liczbę i rodzaj pokrewieństwa członków rodziny



układ ich pozycji i ról społecznych



przestrzenne usytuowanie



siłę więzi instytucjonalnych i psychicznych, które

występują między poszczególnymi członkami rodziny

i świadczą o stopniu spójności rodziny



podział czynności



strukturę władzy i autorytetów



rozkład miłości i względów

Struktura rodziny

c.d.

Dla F. Adamskiego struktura rodziny to stałe ramy, nie zawsze

sformalizowane, wewnątrz których przebiega życie i

zachowanie małżeńsko-rodzinne. Struktura rodziny to system

modelowanych zachowań zachodzących pomiędzy członkami

rodziny, a siłami zewnętrznymi, które na nią oddziaływają.

Zaliczamy do niej:



formy instytucjonalne tworzące małżeństwo i rządzące nim (uznane

formy wyboru partnera, wiek uznany za odpowiedni, inst. formy

zawarcia i rozwiązania małżeństwa), o strukturze decyduje liczba

partnerów

w małżeństwie i pokoleń w rodzinie;



wzory regulujące współżycie wew. rodziny i wyznaczające hierarchię

władzy i autorytetu



układ wzajemnie powiązanych ról, układ między rodzicami i dziećmi;



struktury dziedziczenia majątku, władzy czy nazwiska;



cykle (fazy) życia małżeńsko – rodzinnego do momentu pojawienia

się dziecka (wg wieku dziecka).

Rodzinę spośród innych

wspólnot ludzkich

wyróżniają taki cechy jak:



tworzenie się bardzo silnych więzi emocjonalnych



spontaniczne, bezpośrednie interakcje pomiędzy

członkami rodziny,



stałe, codzienne obcowanie ze sobą,



nieograniczone możliwości indywidualnych

kontaktów,



wspólne tradycje, obyczaje, normy, wartości



wzajemna odpowiedzialność i troska za siebie,



pomoc dziecku w zaspokajaniu podstawowych

jego potrzeb (bezpieczeństwa, zdrowia, miłości i

akceptacji).

Klasyfikacja rodziny

Ze względu na poziom warunków wychowawczych

Stanisław Kawula wyróżnił następujące typy rodzin:



Rodzina wzorowa – tworząca najlepsze warunki

wychowawcze i stale podnosząca ich poziom;



Rodzina normalna – zapewniająca wszechstronny

rozwój;



Rodzina wydolna wychowawczo – funkcjonowanie

warunków wychowawczych może być zachwiane;



Rodzina niewydolna wychowawczo – są to rodziny

niepełne gdzie współżycie członków rodziny bywa

zaburzone;



Rodzina patologiczna – członkowie tej rodziny to osoby,

które pozostają w konflikcie z prawem, z takich rodzin

wywodzi się największy procent dzieci i młodzieży

niedostosowanej społecznie.

Rodzina

dysfunkcyjna

Rodzina dysfunkcyjna to taka, która nie spełnia

swoich podstawowych funkcji jakie powinna

spełniać wobec swoich członków.

Rodzina dysfunkcjonalna jest stworzona przez

dysfunkcjonalne małżeństwo, takie małżeństwa zaś

tworzą dysfunkcjonalne osoby, które odnajdują się

wzajemnie i żenią ze sobą. Jednym z tragicznych

faktów jest to, że osoby dysfunkcjonalne prawie

zawsze znajdują inną osobę, która działa na tym

samym, albo na większym poziomie dysfunkcji.

Rodzina dysfunkcyjna ma również inne określenia

między innymi: „rodzina problemowa”, „rodzina

zdezintegrowana”, „rodzina negatywna”, „rodzina

zdezorganizowana”, rodzina dysharmonijna”, złe

środowisko rodzinne”, „środowisko rodzinne

wyraźnie negatywne

Rodzina dysfunkcyjna

c.d.

Przyczynę dysfunkcjonalności rodziny upatruje się w

dwóch głównych przyczynach tkwiących wewnątrz

rodziny i wyrastających z szerszych uwarunkowań

społecznych. „Wśród przyczyn dysfunkcjonalności

rodziny, które niejako są poza nią i negatywnie wpływają

na jej funkcjonowanie, są złożone uwarunkowania

społeczne, do których zalicza się:



Stałą pracę jednego z rodziców poza miejscem zamieszkania

np. praca poza granicami kraju



Pracę obojga rodziców w systemie 3-zmianowym, 4-

brygadowym lub 12-godzinnym;



Niechęć podjęcia pracy przez jednego lub obojga rodziców (a

więc pasożytniczy tryb życia z nieuczciwych dochodów);



Bezrobocie lat dziewięćdziesiątych;



Kryzysowa sytuacja bytowa rodzin – niesprzyjająca

ukształtowaniu się u dzieci prawidłowych postaw społecznych;



Negatywny wpływ środowiska masowego przekazu na rozwój

dzieci i młodzieży;



Przynależność młodocianych do ruchów i sekt

Rodzina dysfunkcyjna

c.d.

Anna Szara w swoich badaniach nad rodzinami

dysfunkcjonalnymi stwierdziła iż:



W rodzinie dysfunkcjonalnej nie są zaspokajane wszystkie

potrzeby biologiczne dziecka



Rodzina dysfunkcyjna nie zaspokaja potrzeb poznawczych:

pomoc w nauce, zdobywanie wiedzy itp.;



Potrzeby psychiczne, tj. akceptacji, miłości, współdziałania,

bezpieczeństwa, szacunku i dostatku w rodzinie

dysfunkcjonalnej nie są zaspokojone w sposób

wystarczający;



Zaniedbane są potrzeby społeczno – kulturalne, estetyczne:



Uczniowie z rodzin dysfunkcjonalnych wykazują niższe

uspołecznienie i motywację do nauki;



Dzieci z rodzin dysfunkcjonalnych wykazują przyhamowane i

więcej zachowań antyspołecznych

Rodzina

patologiczna



Maria Łopatkowska określa rodzinę patologiczną

jako taką, w której oboje lub jedno z rodziców jest

alkoholikiem, nie poprawnym przestępcą lub trudni

się nierządem.



S. Kawula uważa, że rodziny patologiczne stanowią

margines każdego społeczeństwa. Zaliczamy do nich

rodziny, których członkowie pozostają w stałej kolizji

z prawem i moralnością. Mogą to być następujące

przejawy tej kolizji: nagminne kradzieże, rabunki,

rozboje, gry hazardowe, przemyt, prostytucja i

stręczycielstwo, włóczęgostwo, uchylanie się od

uczciwej pracy, alkoholizm itp. W wyniku tego

rodzaju praktyk następuje tam trwały rozkład

współżycia wewnątrz rodziny, faktycznie zerwanie

więzi rodzicielskie i małżeńskiej

Typy postaw

rodzicielskich

wg M. Ziemskiej

POSTAWY WŁAŚCIWE

POSTAWY NIEWŁAŚCIWE

AKCEPTACJA

(przyjęcie go takim, jakie jest z jego cechami

wyglądu zewnętrznego, usposobienia,
umysłowości, z możliwościami osiągnięć w
jednych dziedzinach, a ograniczeniami i
trudnościami powodzenia w innych; kontakt
z dzieckiem jest dla rodziców przyjemny,
daje im zadowolenie, są otwarci i okazują
uczucia – jest to postaw otwartego serca)

ODRZUCAJĄCA
(dziecko odczuwane jest jako ciężar, a rodzice

chcąc uwolnić się od opieki nad nim
poszukują różnych instytucji opiekuńczo-
wychowawczych; nie lubią dziecka i opieka
nad nim wzbudza w ich niechęć i uważają ją
za ponad ich siły; najczęstsza postawa
rodziców, która wywołuje u dzieci i
młodzieży próby samobójcze)

WSPÓŁDZIAŁANIE z dzieckiem

(przejawia się w zaangażowaniu i

zainteresowaniu rodziców zabawą i pracą
dziecka, a także wciąganiu i angażowaniu go
w zajęcia i sprawy rodziców oraz domu –
odpowiednio do jego możliwości
rozwojowych)

UNIKANIE
(postawę tą cechuje ubóstwo uczuć, wręcz

obojętność uczuciową rodziców;
przebywanie z dzieckiem nie stanowi dla
rodziców przyjemności, bywa odczuwane
jako trudne – wówczas rodzice są bezradni i
nie wiedza co robić z dzieckiem)

DAWANIE ROZUMNEJ SWOBODY

(przejawia się w dawaniu dziecku swobody,

właściwej dla jego wieku czyli w miarę
dorastania rodzice pozwalają na pracę,
zabawę z dala od siebie; rodzice potrafią
utrzymać autorytet i kierować dzieckiem w
takiej mierze, w jakiej jest to pożądane)

NADMIERNE OCHRANIANIE
(postawę tą cechuje bezkrytyczne podejście do

dziecka, uznawanie go za wzór doskonałości,
rodzice wykazują przesadną opiekuńczość,
nadmierna pobłażliwość, niedoceniają
możliwości dziecka (szczególnie
praktycznych), rozwiązują za nie trudności i
utrudniają samodzielność)

UZNANIE PRAW DZIECKA

(polega na uznaniu praw bez przeceniania czy

niedoceniania jego roli; do aktywności
dziecka ustosunkowują się w sposób
swobodny; rodzice maja właściwe postawy
wobec dziecka, z chęcią otaczają je opieką,
dostrzegają i zaspokajają jego potrzeby,
maja cierpliwość, gotowość tłumaczenia i
wyjaśniania; łatwo nawiązują z dzieckiem
kontakt)

NADMIERNE WYMAGANIE, KORYGOWANIE
(dziecko jest podporządkowane do

wytworzonego przez rodziców wzoru, ideału;
rodzice nie liczą się z jego indywidualnymi
cechami i możliwościami, wynikającymi
m.in. z faz rozwojowych; dziecko ma
dostosować się do stawianych wymagań i
wysokich osiągnięć, poddawane jest presji,
aby dorównać idealnemu wzorowi)

Rys. 12 Model typologii postaw rodzicielski właściwych i

niewłaściwych (źródło: M. Ziemska: Postawy rodzicielskie. Warszawa

P. W. "Wiedza Powszechna" 1973, s. 60)

Możemy wyróżnić wiele typologii

postaw rodzicielskich (szczególnie

chodzi tutaj o matki), przyjmując

za Makarovičem:



typ monarchiczny

- gdzie władza rodzicielska

znajduje się w "rękach" matki, ale zarówno jest to

władza życzliwa,



typ demokratyczny -

dziecko ma prawo do dużej

niezależności, ale w sytuacji trudnej, może liczyć na

pomoc matki,



typ tyraniczny -

matka ma dużą władzę, przez co

dziecko nie może spełniać swoich pragnień; matka

wykorzystuje dziecko jako narzędzie dzięki, któremu

może osiągać własne cele,



typ anarchiczny -

matka nie przejmuje się sytuacją

swojego dziecka, dlatego zezwala mu na dużą

niezależność; dziecko nie może liczyć na pomoc w

sytuacji trudnej.

Rys. 1 Typy postępowania macierzystego według Makaroviča

(źródło: Ziemska M.: Rodzina i dziecko, Warszawa 1986, s.

175)

Przemiany biologicznych i

materialnych podstaw życia

rodzinnego.



Wzrost w XX wieku opieki medycznej i higieny

osobistej oraz komunalnej zmniejsza śmiertelność

dzieci oraz przedłuża średni wiek życia rodziców.



Przeciętny standard mieszkaniowy stwarza

korzystniejsze warunki zdrowotne członkom rodziny.



Modernizacja wyposażenia technicznego

gospodarstw domowych ułatwia prace domowe i

zaopatrywanie domu.



Uprzemysłowienie daje mężczyźnie i kobiecie pracę

poza domem.



Zmniejsza się liczba małżeństw zawieranych z

powodów ekonomicznych.

Przemiany kulturowych i

kulturalnych podstaw życia

rodzinnego.



Industrializacja przyczynia się do rozwoju miast ->

urbanizacja rodzin.



Zmniejsza się instytucjonalne usztywnienie norm

obyczajowych odnoszących się do współżycia w

rodzinie i do zachowań na terenie domu rodzinnego.



Rozwój techniki umożliwia nasycenie domów

rodzinnych urządzeniami technicznymi oraz

wytworami służącymi przekazywaniu informacji oraz

treści kulturowych.



Uprzemysłowienie pociąga za sobą wypracowanie

obliczonego na zysk systemu spędzania czasu

wolnego poza domem.



Postępuje naprzód stopniowa unifikacja kulturowa

rodzin należących do różnych kręgów społecznych,

subkultur i regionów kraju.

Przemiany strukturalnych

podstaw życia

rodzinnego.



Rozpowszechnia się kontrola urodzeń i zmniejszają

się rozmiary rodziny.



Zwiększa się procent rodzin dwupokoleniowych oraz

rozluźniają się więzy między krewnymi a rodzinami

małymi.



Zróżnicowanie zadań członków rodziny z tytułu płci

stopniowo zanika.



Zmniejsza się autorytet męża i ojca, a wzrasta

pozycja zony i matki.



Następuje wzrost indywidualizmu i wolności

osobistej członków rodziny.



Narasta osłabienie bezpośredniej więzi rodzinnej.



Wzrasta liczba rozwodów.



Młodzież uwalnia się z arbitralnej władzy rodziców.

Przemiany funkcjonalnych

podstaw życia rodzinnego.



Następuje rozluźnienie związku

między funkcja seksualną a

prokreacyjną.



Emocjonalne funkcje rodziny

nabierają coraz większego znaczenia.



Wzrost roli ekspresyjnej funkcji

rodziny.

Przemiany dotyczące miejsca

rodziny w mikrostrukturze

społecznej i społeczności

lokalnej



Wzrasta anonimowość jednostki i rodziny w

rozrastających się społecznościach lokalnych.



Wyraźnie rozluźnia się więź sąsiedzka.



Zwiększa się ruchliwość przestrzenna rodzin.



nabywa umiejętność modyfikacji i

adaptowania się do szybko zmieniających się

warunków społecznych.



Rośnie intymność rodziny, staje się bardziej

zamknięta dla otoczenia społecznego.



Pozamałżeńskie i przedmałżeńskie kontakty

seksualne upowszechniają się.

Przemiany świadomości

członków rodziny

dotyczącej życia

rodzinnego.



Poglądy ideologiczne oraz na temat życia

rodzinnego i seksualnego rodziców różnią się od

opinii dzieci.



Liberalizują się poglądy na temat pracy zawodowej

mężatek.



Coraz bardziej akcentuje się egalitaryzm w

małżeństwie.



Większa wyrozumiałość dla pozamałżeńskich i

przedmałżeńskich kontaktów seksualnych.



Wzrasta tolerancja wobec osób rozwiedzionych,

niezamężnych matek i związków

niezalegalizowanych oraz związków

homoseksualnych.

PRAWA DZIECKA

W RODZINIE

Prawa dziecka w rodzinie

W trosce o poprawę losu dziecka w 1989 r. 20

listopada Zgromadzenie Ogólne Stanów

Zjednoczonych uchwaliło jednomyślnie

Konwencję Praw Dziecka. Polska ratyfikowała

Konwencję 7 czerwca 1991 r. Konwencja jest

czymś w rodzaju światowej konstytucji praw

dziecka, chroniącej jego godności, równości i

podstawowe prawa. Twórcy Konwencji

potraktowali dziecko jak każdą istotę ludzką,

której przysługują określone prawa, niezbędne z

uwagi na jego niedojrzałość fizyczną i umysłową.

Przy czym za dziecko uznaje się każdą istotę

ludzka do 18 roku życia.

Prawa dziecka w rodzinie



Prawa dziecka zwarte w Konwencji nie są jedynymi

przysługującymi dziecku. Dziecku przysługują wszystkie

prawa człowieka zawarte we wszystkich dokumentach

praw człowieka..



Polska, jako jedno z państw będących stroną Konwencji,

zobowiązana jest do przestrzegania i gwarantowania

praw zawartych w Konwencji. Zadaniem państwa jest

dbanie o zapewnienie dziecku ochrony i opieki oraz

czuwanie, aby rodzice i inni opiekunowie wywiązywali się

ze swoich obowiązków wobec dzieci, przy jednoczesnym

poszanowaniu praw rodzicielskich. Prawa dzieci są więc

często równoznaczne z obowiązkami wobec dzieci ich

rodziców i państwa.



Jak to głosi Konwencja są to prawa do życia, rozwoju,

opieki i nauki.

PRAWA DZIECKA

Dzieci mają prawo do szczególnej troski i

pomocy.

Dla pełnego i harmonijnego rozwoju swojej

osobowości dziecko powinno wychowywać się

w środowisku rodzinnym w atmosferze

szczęścia, miłości i zrozumienia.

Dziecko powinno być w pełni przygotowane do

życia w społeczeństwie jako indywidualnie

ukształtowana jednostka, wychowywana w

duchu pokoju, godności i tolerancji, wolności,

równości

i solidarności.

PRAWA DZIECKA

Dziecko, z uwagi na swoje niedojrzałość

psychiczną

i fizyczną, wymaga szczególnej troski, w

tym właściwej ochrony prawnej zarówno

przed jak i po urodzeniu.

Dziecku przysługuje prawo do godności,

równości, do wyznania, wolności sumienia,

swobodnego wyrażania myśli, korzystania

z dziedzictwa kulturowego; prawo do

wypoczynku, do tożsamości narodowej,

rasowej, kulturalnej, religijnej.

Należy rozwijać osobowość oraz zdolności

umysłowe i fizyczne dziecka.

DZIĘKUJĘ ZA

UWAGĘ!

Document Outline

Slide 1
Slide 2
Slide 3
Slide 4
Slide 5
Slide 6
Slide 7
Slide 8
Slide 9
Slide 10
Slide 11
Slide 12
Slide 13
Slide 14
Slide 15
Slide 16
Slide 17
Slide 18
Slide 19
Slide 20
Slide 21
Slide 22
Slide 23
Slide 24
Slide 25
Slide 26
Slide 27
Slide 28
Slide 29
Slide 30
Slide 31
Slide 32
Slide 33
Slide 34
Slide 35
Slide 36
Slide 37
Slide 38
Slide 39
Slide 40
Slide 41
Slide 42
Slide 43
Slide 44
Slide 45
Slide 46

rodzina jako naturalne środowisko wychowawcze 2

Document Outline