Co „działa” w naszym

interweniowaniu?

Pennebaker i współpracownicy (2002): osoby

opisujące

swoje przeżycia traumatyczne – w

porównaniu z tymi, którzy opisywali neutralne –

wykazywały za rok:



wyższe wskaźniki zdrowia fizycznego (m.in. liczba wizyt u

lekarzy, wydolność systemu immunologicznego, poziom

ciśnienia krwi),



wyższą skuteczność społeczną (więcej ofert pracy, lepsze

oceny),



zwiększenie aktywności towarzyskiej (tzn. częstotliwość

rozmawiania z innymi osobami oraz śmiania się w

towarzystwie innych ludzi)



ale pozawerbalne wyrażanie uczuć związanych z

traumatycznymi wydarzeniami (np. poprzez malowanie,

taniec) nie powodowało takich efektów

Co „działa” w naszym

interweniowaniu? – c.d.



Dalsza analiza (z zastosowaniem programu

komputerowego do lingwistycznej analizy narracji)

tworzonych przez badanych opowieści, wykazała,

że „uzdrawiające” są takie opowiadania, które:



zawierają

dużo

słów odnoszących się do

pozytywnych

emocji



umiarkowaną liczbę

słów odnoszących się do

negatywnych emocji



liczne wyrażenia opisujące

relacje przyczynowe

(czyli

kluczowe jest tu umysłowe konstruowanie sensu

zdarzenia a nie jego proste odzwierciedlanie)

Co „działa” w naszym

interweniowaniu? – c.d.

Mc Adams i współpracownicy (1997, 2005) wykazali,

że:



osoby „zdrowsze” rozpoczynają opowiadanie o sobie od

przedstawienia problemu

lub trudności do

przezwyciężenia



następnie analizują

, jak zmieniała się sytuacja na

bardziej korzystną pod wpływem ich działania



poza tym interpretują zdarzenia ze swojej przeszłości w

taki sposób, że ujawnia się

znaczenie tych zdarzeń dla

ich osobistego rozwoju

, przy czym:



wspominaniu pogłębiającym rozumienie jakiegoś ważnego

aspektu własnego życia lub relacji z otoczeniem towarzyszy

większa dojrzałość



wspominaniu odnoszącym zdarzenia do realizacji ważnych

osobistych celów towarzyszy większa satysfakcja z życia

Co „działa” w naszym

interweniowaniu? – c.d.



Innym sposobem poznawczej strukturalizacji

zdarzeń i nadawania im sensu może być humor



Lefcourt (2002) precyzuje, że chodzi tu o humor

nadający perspektywę (perspective-taking-humor),

który, zastosowany do stresującej sytuacji, sprawia,

że traci ona stresujące znaczenie



poznawcze interpretowanie sytuacji w taki sposób, że jej

centralnym aspektem staje się rzeczywiście w niej zawarty

lub wykreowany i „wmontowany” w nią zabawny

nonsens

lub

paradoks

pozostaje w związku z wyższą jakością życia

Jakie interwencje sprzyjają

zmianom?

Badanie Aleksandrowicza i Mazgaja (1992):



Terapia o charakterze eklektycznym z nachyleniem

psychodynamicznym; 40 pacjentów; 5 spotkań w tygodniu po

ok. 40 min.; w ciągu 70 dni, średnia ilość spotkań 34 (od 8 do

91)



ZZ: zmiany obrazu psychopatologicznego (pomiar

kwestionariuszem objawowym „O” przed i po leczeniu) oraz

wskaźnika dezintegracji nerwicowej (pomiar t. osobowości

16PF Cattella przed i po leczeniu)



Metoda: Wszystkie spotkania nagrywane na magnetofon a

następnie przesłuchiwane przez trzech sędziów

kompetentnych, którzy rejestrują wszystkie wypowiedzi

terapeuty, klasyfikując je w oparciu o cechy formalne i

treściowe

Rezultaty: formy interwencji a zmiany

Kategorie interwencji

Zmiany objawowe

Zmiany

osobowości

Interpretacje

+

Pobudzanie do interpretacji

+

Klaryfikacje

+

Pobudzanie do klaryfikacji

+

Konfrontacje

+

+

Pobudzanie do konfrontacji

–

–

Sugestie

+

+

Pytania sugerujące

+

Kontrsugestie

–

Informacje, instrukcje

–

Eksploracja

–

–

Podsumowania

–

„Jokery”

–

–

Interwencje „mieszane”

–

Inne rodzaje interwencji

+

+ korelacje pozytywne; – korelacje negatywne

Rezultaty: treści interwencji a zmiany

Kategorie treści

Zmiany objawowe

Zmiany

osobowości

Objawy – ich znaczenie,

przyczyny

+

+

Wyparte treści

+

Lęki

–

Aktualne relacje

interpersonalne

Ilość w całej terapii

+

Intensywność

–

Relacje z terapeutą

–

+

Dawne i aktualne relacje z

osobami związanymi z

konfliktem

–

–

Emocje przeżywane przez

pacjenta

–

–

Interwencje „mieszane”

+

Inne tematy

–

–

+ korelacje pozytywne; – korelacje negatywne

uzupełnienie do 1 wykładu



Trójkąt dramatyczny



stałość czy sztywność ról?



reprezentacje psychiczne „siebie” oraz „innych”



styl przywiązania w dorosłości



Relacja terapeutyczna



cel (P, T)



zaangażowanie (P, T)



odsłonięcie (P, T)

Jakich terapeutów wybierają

pacjenci?



Charakterystyka grupy badawczej:



97 pacjentów (36 M i 61K) w wieku 17-50 lat;



powód szukania terapii: 58% problem emocjonalny

(głównie stany depresyjne), 42%: trudności społeczne,

brak ukierunkowania niskie poczucie wartości



Charakterystyka terapeutów:



51 terapeutów (33 K i 18 M) w wieku 27-47 lat o

orientacji psychoanalitycznej



Metoda

(zarys):



Pacjenci zgłaszający się do terapii indywidualnej

deklarują, czy chcą przydziału terapeuty, czy dokonać

samodzielnego wyboru. Ci, którzy decydują się na wybór,

dokonują go po 3 1 godz. wywiadach z 3 terapeutami



Po wywiadach, zarówno pacjenci, jak i terapeuci

wypełniają odpowiednie skale i kwestionariusze

Hollander-Goldfein, Fosshage

(1989)

Jakich terapeutów wybierają

pacjenci?

- rezultaty

Powody wyboru terapeuty



terapeuta był pozytywnie usposobiony,

ciepły, akceptujący, empatyczny (82%)



był profesjonalny (26%)



miał dyrektywne podejście (26%)



płeć terapeuty (20%)



był zaangażowany (14%)



koncentrował się na pacjencie (9%)



Koncentrował się na uczuciach (6%)



wiek terapeuty (5%)

Jakich terapeutów wybierają

pacjenci?

- rezultaty (cd)

Terapeuci wybrani, w porównaniu z nie wybranymi,

oceniani byli jako:



bardziej przyjemni jako ludzie



bardziej kompetentni



bardziej rozumiejący



posiadający więcej właściwości, które pacjenci chcieliby też mieć



posiadający więcej cech, uznawanych za istotne dla terapeuty

Natomiast sami terapeuci:



byli bardziej skłonni pracować z tymi pacjentami, którzy

ostatecznie ich wybrali



poza tym oceniali ich lepiej, niż tych, którzy ich nie wybrali (jako

bardziej przyjemnych, kompetentnych, rozumiejących,

posiadających pożądane cechy pacjenta (zależność ta wystąpiła

tylko w przypadku pacjentów lepiej funkcjonujących) – por. YAVIS